Het hoort inmiddels tot de standaard duurzame wijkoplossingen: ledverlichting waardoor energieverbruik vermindert en zonnepanelen op de daken voor duurzame energieopwekking. Ook in de wijk Kerckebosch in Zeist maken deze toepassingen onderdeel uit van de verduurzamingsplannen. Maar in de wijk gebeurt meer: planten wekken energie op, bomen worden zoveel mogelijk verplant in plaats van gekapt en de effecten van klimaatverandering worden verminderd door aanleg van wadi’s.
Een testlocatie
Winstgevendheid is niet het doel van het project. In plaats daarvan staat de intrinsieke motivatie om duurzame initiatieven een testlocatie te bieden centraal. “Ontwikkelingen staan nooit stil, dat geldt ook voor duurzaamheid. Maar om verder te komen, moet je nieuwe dingen wel uitproberen. Daarom kijken we in Kerckebosch Zeist hoe we de dingen duurzamer kunnen aanpakken”, aldus directeur Evert Jan Roelofsen van Wijkontwikkelingsmaatschappij Kerckebosch.
“Nieuw cement bestellen is nu nog voordeliger. Maar uiteindelijk raken onze grondstoffen op, dus moeten we wel duurzame alternatieven vinden”, zegt Roelofsen. Om die alternatieven te vinden is het opdoen van ervaringen noodzakelijk, vindt hij: “Uitproberen, fouten maken en daar weer van leren.”
'Om verder te komen moet je nieuwe dingen uitproberen'
Deze ambitie trekt duurzame bedrijven aan die het project gebruiken om hun producten te testen en verder te ontwikkelen. Zo is de innovatie Plant-e al eerder ingezet om energie op te wekken op het Hembrugterrein in Zaandam, de KennisAs bij Ede-Wageningen en in kantoren van het Rijksvastgoedbedrijf, maar kan de toepassing in Zeist de ontwikkeling weer een stap verder brengen omdat Kerckebosch wil experimenteren met het inzetten van groenten of kruidenplanten.
Hoe planten energie opleveren
In Kerckebosch ligt een energieplein met een wifi-hotspot ontworpen door wUrck architectuur stedenbouw landschap BV. Het energieplein werkt volledig op hernieuwbare stroom. Deze energie kan door mensen zelf worden opgewekt door een potje panna te spelen op het veld met bewegingstegels van Energy Floors of door te fietsen op de weer- en windbestendige energiefiets van WeWatt-bike. Daarnaast produceren 4.000 planten met Plant-e technologie energie.
Alle planten die met hun wortels in natte grond staan zijn in principe geschikt voor het leveren van energie. In onderstaande video wordt uitgelegd hoe het werkt.
Voorbereiding op hoosbuien
Klimaatverandering gaat gepaard met grote perioden van droogte en hevige regenval in korte tijd. Bij wijkplanning is het daarom handig om rekening te houden met wateropslagfaciliteiten bij hoosbuien. Dat kan door aanleg van wadi’s, deze afkorting staat voor Water Afvoer Door Infiltratie.
'De regen kan rustig de grond inzakken'
“Bij nieuwbouw mag regenwater niet langer via het riool worden afgevoerd, daarom vangen we het op in kratten en wadi's”, zegt Erik Notenboom op de website. Hij is bioloog en wijkbewoner en vanaf het begin betrokken bij het duurzamer maken van de wijk. “Wadi's zijn ondiepe buffers in de grond, bedekt met zand en gras, die bij een bui tijdelijk vollopen. De regen kan daar rustig de grond inzakken, een andere vorm van natuurlijke infiltratie.”
Volgens Notenboom voorkomt deze natuurlijke infiltratie niet alleen wateroverlast, maar zorgt het ook voor waterpeilstijging. “Ondanks de vele regen heeft Nederland te maken met verdroging en een laag grondwaterpeil. Door natuurlijke infiltratie voorkom je verdere verdroging van de grond en blijft het grondwater beter op peil.”
De economische waarde van het verplanten van bomen
Indien mogelijk worden bomen verplant in plaats van gekapt. Het hout van bomen die toch gekapt moeten worden, wordt hergebruikt voor bijvoorbeeld picknickbanken. “Het is eenvoudiger om nieuwe bomen van de kwekerij aan te schaffen. Maar wij hebben niet voor niets duurzaamheid hoog in het vaandel staan”, aldus Roelofsen.
Het behoud van bomen heeft niet alleen ecologische maar ook economische waarde, zegt Erwin Reinhard, projectleider bij de Nationale Bomenbank, op de website:
“Verplanten van een volwassen boom is ongeveer de helft goedkoper dan het aanschaffen van nieuwe bomen van hetzelfde formaat. Dus waarom een boom rooien als deze door verplanting op een andere plaats hergebruikt kan worden? Zo kun je monumentale bomen behouden én doe je omwonenden een groot plezier.”
Onderstaande video toont de verplantingsoperatie in Zeist:
Lees verder: Een kamerplant die de wereld aandrijft
Bron: Kerckebosch | Afbeelding: wUrck architectuur stedenbouw landschap BV door Jan de Vries
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
