“Het perfecte kantoor bestaat niet”

“We groeiden op met het idee dat je succesvol bent als je werkt, geld verdient en een huis kunt kopen. Dat model zorgt ervoor dat mensen hun leven in de laatste twee uur van de dag persen. Vooral de jongere generaties wijzen dat idee van succes volledig af”, zegt neuropsychologisch onderzoeker Sophie Schuller. Zij denkt dat Covid-19 mensen onverbloemd op de feiten drukte. Het deed mensen nadenken over wat zij écht belangrijk vinden. In het leven en in een baan.

Het nieuwe werken

Haar collega Gerda Stelpstra (antropoloog) valt haar bij. Vroeger was een ‘Wolf of Wall Street’ levensstijl het toonbeeld van succes: in een strak pak zoveel mogelijk geld verdienen. “Voor de huidige generatie zijn het de witte stranden van Bali.” Overal ter wereld je laptop openklappen en werken wanneer het jou uitkomt. Dat is het nieuwe ideaal.

Wat betekent dat voor de manier waarop we werken? Die vraag intrigeert Schuller en Stelpstra. Zij werken als neuropsychologisch onderzoeker en antropoloog bij vastgoedadviseur Cushman & Wakefield. “Onze klanten vragen ons vaak wat de ideale werkomgeving is”, zegt Stelpstra. In hun nieuwe kantoor onderzoeken ze die vraag. Stelpstra geeft alvast een disclaimer: “Het perfecte kantoor bestaat niet.”

De ideale werksituatie

Stelpstra legt de uitdagingen uit aan de hand van haar eigen situatie. Op dit moment werkt ze in de lunchruimte in het nieuwe kantoor, omdat ze daar een fysieke meeting had. Straks haalt ze de kinderen van de crèche. Daarna werkt ze thuis verder. Morgen werkt ze in het Amsterdamse kantoor. “Ik heb geen sterke voorkeur voor een van deze locaties. Het hangt af van wat ik doe. Dat maakt het extra ingewikkeld om te bepalen wat de ideale werksituatie is. Want je hebt te maken met individuele voorkeuren die per moment van de dag verschillen.”

Zo vinden mensen een lawaaierig kantoor vervelend, maar werken ze wel graag in een luidruchtig koffiecafé. Het geluid is dus niet perse het probleem, meer het soort geluid. Een collega die naast je aan het bellen is bijvoorbeeld. Het probleem is dat je meeluistert en je daardoor niet kan concentreren op je eigen werk. Hetzelfde geldt voor zitplekken. Bezettingsonderzoeken voor Covid-19 tonen dat kantoren gemiddeld niet meer dan 41 procent gevuld waren. Nu zijn kantoren vaak nog leger. Toch hebben mensen het gevoel dat er geen plek is. Dat komt doordat de plekken die er zijn niet aansluiten bij hun behoefte. Met die inzichten in het achterhoofd is het nieuwe kantoor van Cushman en Wakefield ingericht. “Ons nieuwe kantoor is echt een voorbeeld van hoe een toekomstige werkplek eruit zou moeten zien”, vindt Stelpstra.

Het kantoor van de toekomst

Het kantoor is ruim opgezet, bevat veel planten en heeft muren, plafonds en vloeren die geluid absorberen. Het kantoor voldoet aan de hoogste Well-standaarden. Dat is een keurmerk dat de gezondheid in gebouwen meet en monitort. “De luchtkwaliteit is behoorlijk goed”, weet Stelpstra. Hoewel veel kantoren niet aan deze standaarden voldoen, ziet Stelpstra dit soort zaken als de basisvoorwaarden van een kantoor. Wat hun kantoor daarom in haar ogen vooral onderscheid, is de diversiteit aan zitplekken. Een ruim atrium, stilteplekken, samenwerkgebieden, een werkcafé en een externe ruimte voor meetings. Het is er allemaal. Tot slot wordt er data verzameld. Dat is waar de passie van Schuller ligt. “Wat je niet meet, kun je niet verbeteren”, vindt zij.

De kracht van data

Net als Stelpstra weet Schuller dat vragenlijsten afnemen bij medewerkers niet een compleet beeld oplevert. “Veel advies is gebaseerd op enquêtes. Dus wat medewerkers ons vertellen. Maar de neuropsychologie en onderzoek naar consumentengedrag vertellen ons dat mensen niet weten waarom ze denken wat ze denken.” Zij wil wetenschappelijke lessen introduceren in de ontwikkeling van goede werkomgevingen. En in het advies erover. “We gebruiken onszelf als proefkonijnen”, zegt Schuller blij.

Cushman & Wakefield kan de techniek controleren en twee plekken met elkaar vergelijken door op een van de twee een aanpassing te doen. “Hoe beïnvloeden luchtkwaliteit, verlichting, temperatuur en akoestiek cognitieve functies? Reageren vrouwen beter op een rode of een blauwe muur? Waar kunnen mensen zich beter concentreren? Werken verticale plantenmuren beter dan horizontale? We kunnen alles meten. Dat is er zo leuk aan.”

Advies met een wetenschappelijke basis

De lessen die Cushman en Wakefield hieruit trekt kan zij inzetten voor beter klantadvies. “We kunnen advies geven met een wetenschappelijke basis.” Schuller denkt dat dataverzameling de toekomst heeft. “Ik verwacht dat steeds meer bedrijven gaan vragen om data-gedreven oplossingen.” Zo kunnen bedrijven voldoen aan de wensen van de nieuwe generatie medewerkers. En ervoor zorgen dat ze een reden hebben om naar het kantoor te komen.

Een belangrijke voorwaarde voor het kantoor van de toekomst is dat het gebouw veranderbaar moet zijn. “Wat we vandaag nodig hebben, is niet wat we morgen nodig hebben. En wie hier vandaag werkt, is niet degene die hier morgen werkt. Dus het creëren van een omgeving die niet alleen vanuit een ontwerpperspectief flexibel is, maar ook vanuit een wetenschappelijk perspectief. Data geeft inzicht waarom een bepaalde kantoorsetting effectiever is. Dat is voor mij wat het kantoor van de toekomst maakt: flexibiliteit.”

“We hebben vastgoed nodig én we hebben de aarde nodig.” Hoe zijn die twee met elkaar te verenigen? Lees het nu.