Elektriciteit-opwekkende ramen, regenwateropvang en isolatie bestaande uit landbouwafval en schimmeldraden dragen bij aan de duurzaamheid.
“Het was een beetje een griebel”, zegt projectleider huisvesting Esther Wubben over het pand nabij treinstation Amsterdam Zuid dat is omgetoverd tot het nieuwe hoofdkantoor van de Goede Doelen Loterijen. Het kantoorpand uit 1975 is niet meer terug te herkennen. Saai grijs is vervangen door glas en een speelse uitstraling. Toch vormt de constructie van het oude gebouw de basis van de nieuwe duurzame huisvesting.
'Het was een beetje een griebel'
“We zijn gestart met behouden wat er was. We wilden zoveel mogelijk hergebruiken wat we hadden”, vertelt Saartje van der Made van architectenbureau Benthem Crouwel Architects daarover. Naast het architectenbureau speelde bouwbedrijf J.P. van Eesteren een prominente rol, want ook het bouwproces weegt mee in de duurzaamheidsscore van het kantoor.
Zo is tijdens het hele bouwproces de CO2-uitstoot gemeten, inclusief de logistieke keten en zijn materialen hergebruikt. Het afval werd gescheiden. Om overlast voor de buurt te voorkomen, gebruikte het bouwbedrijf een logistiek managementsysteem voor een strakke planning van aan- en afvoerend verkeer. Op die manier stonden er geen vrachtwagens in de buurt te wachten en bleven de aanrijroutes rustig. Voor het sloop-traject is een aparte BREEAM Excellent-certificering behaald.
De wensen: duurzaam, gezellig en gedeeld
De Goede Doelen Loterijen hadden met de renovatie twee grote wensen: de meest duurzaam mogelijke verbouwing realiseren en de mogelijkheid om het pand te delen. Dat laatste geeft het gebouw een buurtfunctie, legt Wubben uit. Zo is in het pand een restaurant gevestigd van The Colour Kitchen. Deze horecaonderneming zet mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in.
Ondanks de grote duurzaamheidswensen vindt Wubben dat gemak niet uit het oog verloren moet worden. “Ramen openzetten moet mogelijk zijn.” Ook mogen duurzame maatregelen nooit ten koste gaan van gezelligheid. Wubben: “Ontzettend leuk duurzaam bouwen, maar het moet wel werkbaar zijn.”
Medewerkers betrokken bij het ontwerp
Opvallend aan het project is dat de nieuwe medewerkers van het kantoor nauw betrokken waren bij de vormgeving: al vanaf de beginfase. Dat was “een beetje buiten de comfortzone” voor het architectenbureau, herinnert Van der Made zich. “Vanaf het begin vonden we dit geen alledaagse ontwerpopgave.” Zo zijn de atriumgevels ontworpen door medewerkers zelf. “Een warm en levendig plein waar je ook echt wil verblijven”, zegt de architect over het atrium.
Het nieuwe kantoor huisvest alle medewerkers van de drie Goede Doelen Loterijen: de Nationale Postcode Loterij, VriendenLoterij en BankGiro Loterij. In totaal huisvest het pand meer dan vijfhonderd werknemers.
Keurmerk voor duurzaamheid
Het gerenoveerde kantoorpand haalde een BREEAM-NL Outstanding score. Dat is de hoogst mogelijke score. BREEAM-NL is een instrument om integraal de duurzaamheid van nieuwe gebouwen, bestaande gebouwen, gebieden en sloopprojecten te meten en te beoordelen. Dat gebeurt aan de hand van negen categorieën. Het kantoor behaalde op drie categorieën een score van 100 procent. Het gaat om de categorieën energie, transport en afval. In totaal komt het gebouw uit op een score van 92,6 procent.
Duurzaam kantoorpand
Op het dak van het kantoorpand bevinden zich ruim negenhonderd zonnepanelen. Deze wekken jaarlijks circa driehonderd megawattuur aan energie op. Daarnaast wordt het dak ingezet voor het opvangen van regenwater. Met dit water worden de wc’s doorgespoeld en de daktuinen geïrrigeerd. Dit regenwatersysteem voorziet in meer dan 30 procent van het waterverbruik. 
Deze dak toepassingen zijn echter niet datgene wat in het oog springt. Dat is het ‘aluminium bladerdak.’ Als de zon schijnt moet dit het effect creëren van zonnestralen die door bladeren heen schitteren op het voorplein en in het atrium. Tegelijkertijd gaat het niet alleen om esthetiek benadrukt architect Van der Made want het voorkomt ook dat het gebouw te veel opwarmt.
Het pand wordt verwarmd en gekoeld via een warmte- koudeopslagsysteem. Opvallende innovaties zijn het isolatiemateriaal ‘Myco foam’ bestaande uit landbouwafval en schimmeldraden van het bedrijf Ecovative en de elektriciteitsopwekkende ‘PowerWindows’ van het bedrijf Physee. In onderstaande TEDx-talk vertelt Ferdinand Grapperhaus over de energie-opwekkende ramen.
Positieve bijdrage aan het klimaat
Physee en Ecovative wonnen beiden in het verleden de Postcode Lottery Green Challenge. Met die wedstrijd willen de loterijen een bijdrage leveren aan het verbeteren van het klimaat. Ook het nieuwe kantoor draagt bij aan die missie. “Hiermee hopen we ook anderen te inspireren”, zei Boudewijn Poelmann, directievoorzitter van de Goede Doelen Loterijen eerder.
Afbeeldingen: Roos Trommelen voor Dutch Green Building Council
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
