Director Martijn Oostenrijk van Madaster doet deze uitspraak op vastgoedbeurs Provada, waar hij samen met Marianne Davidson, manager innovatie en duurzaamheid bij VolkerWessels uitlegt wat Madaster doet en hoe het platform in de praktijk wordt toegepast.
Madaster richt zich in eerste instantie op het terugdringen van verspilling in de bouwsector, omdat dit volgens Oostenrijk een van de meest verspillende sectoren is: 40 procent van het afval wordt daar geproduceerd. Door zichtbaar te maken welke materialen zich waar bevinden, wil Madaster hergebruik stimuleren.
Lees terug: Nieuw platform voorkomt bouwafval met ‘materiaalpaspoort’
Het belang van documentatie van materialen
Madaster is een online bibliotheek waarin materialen gedocumenteerd worden. In het online register staat welke materialen in een gebouw zijn gebruikt, de afmetingen daarvan, waar in het gebouw de materialen zijn gebruikt, onderhoudsinstructies voor de materialen en hoe ze gedemonteerd kunnen worden. VolkerWessels is een van de partijen die materialen van gebouwen heeft gedocumenteerd in een materialenpaspoort.
Het bouwbedrijf heeft recent de duizendste MorgenWoning opgeleverd, alle materialen van de woningen staan geregistreerd in Madaster. “Duizend woningen klinkt misschien weinig, maar dat staat gelijk aan 189.000 ton materiaal”, zegt Marianne Davidson, manager innovatie en duurzaamheid bij VolkerWessels. “Daarmee kun je echt impact maken.” 
Die registerfunctie heeft niet alleen waarde vanuit een duurzaamheidsoogpunt. In het geval van rampen zoals de instorting van de parkeergarage in Eindhoven en het afbranden van de woontoren in Londen, is het handig om in een oogopslag te zien welke materialen de oorzaak waren van het probleem en in welke gebouwen deze nog meer zijn gebruikt.
Circulariteits-check
Naast een registerfunctie kan Madaster ook ingezet worden als een soort ‘circulariteits-check.’ Zo vertelt de Madaster Circulariteits Indicator (MCI) in welke mate een gebouw herbruikbaar is. Dit kan ook tijdens de ontwerpfase worden gebruikt en maakt het mogelijk om keuzes tegen elkaar af te wegen.
Zo hoeft het product dat het langste meegaat niet altijd de beste keus te zijn, merkt Davidson op. Volgens haar is het namelijk van belang om rekening te houden met de levensduur van de verschillende lagen waaruit een gebouw bestaat. “Dat is goed om je te realiseren op het moment dat je bezig gaat met circulariteit.”
Zij stelt dat de ondergrond waarschijnlijk heel lang zal meegaan, “maar hoe meer je het gebouw in gaat hoe korter de levensduur is van de elementen.” Bij kantoorgebouwen heeft bijvoorbeeld de inrichting een hoge doorlooptijd.
Davidson stelt dat het handig is om hier al tijdens de bouw rekening mee te houden door ervoor te zorgen dat deze elementen makkelijk te vervangen zijn. Ook bij materiaalkeuze is dit handige kennis. Zo wordt het logischer om een duurzamer product te kiezen dat snel slijt dan inzetten op lange houdbaarheid van een minder duurzaam product.
Circulaire economie
Oostenrijk verwacht dat op termijn, mede door de doelstellingen van de Nederlandse overheid, steeds meer aandacht komt voor circulariteit en het hergebruik van reststromen.
Madaster sorteert daar nu al op voor door van alle materialen die in een gebouw zitten de waarde in euro’s te berekenen. Terwijl in de meeste gebouwen materialen alleen maar minder waard worden of überhaupt direct ongeschikt zijn voor hergebruikt, leveren de materialen aan het einde van de levensduur van een circulair gebouw nog waarde op.
Wanneer er aandacht komt voor deze zogenoemde materiaalwaarde, wordt de economische meerwaarde van circulaire woningen zichtbaar. “Dan kun je materiaalstromen gaan verzilveren in keiharde euro's.”
De filosofie van architect Thomas Rau vormt de kern van Madaster. In onderstaande podcast vertelt hij onder andere over het materialenpaspoort en over het belang van een Universele Verklaring voor de Rechten van Materialen:
Hoofdafbeelding: Adobe Stock | Afbeelding in tekst: VolkerWessels
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
