Om de gestelde klimaatdoelen te behalen moet de gebouwde omgeving in 2050 95 procent minder CO2 uitstoten en energie duurzaam opgewekt worden. “Dit betekent dat het energieverbruik drastisch omlaag moet en het opwekken van hernieuwbare energie op locatie aanzienlijk omhoog”, zegt Butink. “Voor bestaand vastgoed is dat een enorme opgave, maar het is wel noodzakelijk.”
Verduurzaming vastgoed
a.s.r. real estate timmert daarom al hard aan de weg als het gaat om de verduurzaming van haar vastgoedportefeuille. De vastgoedvermogensbeheerder, onderdeel van verzekeraar a.s.r., investeert al meer dan 125 jaar in verschillende soorten vastgoed met een focus op waardeontwikkeling op de lange termijn. Butink licht toe: “Ons motto is dat wij beleggen met eeuwigheidswaarde, waardoor duurzaamheid automatisch een belangrijke factor is in al onze projecten.”
Dat a.s.r. real estate duurzaamheid belangrijk vindt blijkt ook uit de rol die het voor zichzelf ziet weggelegd in de energietransitie. “We voelen hierin een grote verantwoordelijkheid en willen daarom een significante rol spelen”, aldus de duurzaamheidsmanager. De vermogensbeheerder heeft de afgelopen 3 jaar circa 1.000 woningen verduurzaamd van energielabel E/F/G naar energielabel A(+) en investeert volop in het duurzaam opwekken van energie op locatie. De afgelopen jaren werden bijvoorbeeld al 4.000 zonnepanelen op bestaande woningen en kantoren gelegd. Een recent renovatieproject van een winkelcentrum in Middelburg werd echter aangegrepen om nog een stap verder te gaan. Voorafgaand aan de renovatie werd onderzocht of deze ook Paris Proof te realiseren was.
Wat is Paris Proof?
In het Klimaatakkoord van Parijs is vastgelegd dat in 2030 de CO2-uitstoot met 49 procent verlaagd moet zijn, ten opzichte van 1990. De doelstelling voor 2050 is 95 procent CO2-reductie. Alle energie wordt dan duurzaam opgewekt, bijvoorbeeld uit zonne- en windenergie. De verwachting is dat er veel minder energie beschikbaar is, ook in de gebouwde omgeving.
In het Nederlandse Klimaatakkoord wordt rekening gehouden met de beschikbaarheid van 610 petajoule duurzame energie in 2050. Gebaseerd op het aandeel in het huidige totale verbruik is er dan 220 petajoule beschikbaar voor de gebouwde omgeving. Dit is een derde van de huidige energievraag. De overige twee derde zal op locatie moeten worden gereduceerd (1/3) en opgewekt (1/3).
Dit komt erop neer dat winkels met een koeling, zoals een supermarkt, dan in plaats van het huidige gemiddelde 450 kilowattuur energie per vierkante meter, maar gemiddeld 150 kilowattuur energie per vierkante meter mogen verbruiken. Voor een winkel zonder koeling moet het gemiddelde energieverbruik van 240 kilowattuur naar 80 kilowattuur per vierkante meter.
Paris proof renovatie
Het winkelcentrum aan de Pottenbakkerssingel in Middelburg, waarvan Albert Heijn de hoofdhuurder is, dateert uit de jaren ’70 en was in verschillende opzichten aan vernieuwing toe. “Bij de geplande renovatie van het winkelcentrum was het echter niet de bedoeling om zomaar te renoveren. In samenwerking met Albert Heijn wilden wij van tevoren goed weten of het nieuwe ontwerp ook Paris Proof was”, vertelt Butink.
Lees ook: Nieuwe hypotheek helpt verduurzaming bestaande woningen
60 procent energiebesparing
“Meten is weten”, zegt Butink, “Dankzij de verkregen inzichten konden we afwegingen maken over welke maatregel al dan niet werd toegepast. Je moet namelijk rekening houden met het feit dat het een comfortabel winkelcentrum moet blijven en natuurlijk speelt ook het kostenplaatje een rol.” Ondanks dat niet alle maatregelen zijn toegepast, wordt er een aanzienlijke besparing van 60 procent in energieverbruik gerealiseerd. Dit betekent dat het Middelburgse winkelcentrum vanaf 2021 nog maar 138 kilowattuur energie per vierkante meter verbruikt. Dat komt dicht bij de Paris Proof-norm van 116 kilowattuur per vierkante meter.
Ingenieurs- en adviesbureau DGMR werd ingeschakeld om in kaart te brengen of de effecten van de geplande maatregelen in lijn waren met de klimaatdoelstellingen. Het bureau berekende eerst de Paris Proof-norm voor het winkelcentrum: 116 kilowattuur energie per vierkante meter. Aan de hand van het ontwerp en een duurzaamheidsdoorsnede van architectenbureau Vocus werd vervolgens per maatregel berekend wat de impact op het energieverbruik zou zijn.
Butink is trots op het resultaat. “Door op deze manier te werk te gaan kunnen we de transitie richting een Paris Proof gebouwde omgeving versnellen.” De benadering kan ook uitkomst bieden voor andere partijen in de sector, die grote stappen willen zetten met impactvolle verduurzaming. “Samenwerking is echter essentieel om de gezamenlijke doelen te behalen.”, aldus Butink.
Samenwerken is succesfactor
Samenwerken is niet altijd eenvoudig in de retail vastgoedmarkt door het zogenoemde split incentive. “Hiervan is sprake wanneer de eigenaar en gebruiker van vastgoed twee verschillende partijen zijn. Verduurzamingsmaatregelen leveren dan kosten op voor de eigenaar en energievoordeel voor de retailer, of vice versa”, legt Butink uit.
Toch merkt Butink dat samenwerken wel steeds makkelijker wordt, want “niemand is meer tegen verduurzamen”. Zelf zit zij regelmatig met Albert Heijn, dat ook bij het Paris Proof onderzoek betrokken was, om de tafel om te bekijken hoe ze de supermarkten, die in panden van a.s.r. real estate gehuisvest zijn, gezamenlijk kunnen verduurzamen. Dit leidde aan het begin van dit jaar nog tot vijf nieuwe huurovereenkomsten voor het opwekken van zonne-energie op retailpanden van a.s.r. real estate.
Lees ook: Een innovatieve manier om huizen te verduurzamen
Op de daken van vijf Albert Heijn supermarkten in eigendom van a.s.r. real estate, waaronder ook in Middelburg, worden dit voorjaar ruim 1.900 zonnepanelen geplaatst. “a.s.r. real estate wordt eigenaar van de zonnepanelen en Albert Heijn betaalt huur voor de opgewekte energie. We hopen dat we met zoveel mogelijk huurders via deze constructie vastgoed kunnen verduurzamen”, aldus Butink. Daarnaast hoopt zij dat Paris Proof renoveren de norm wordt in de sector. “Als iedereen er zijn uiterste best voor wil doen dan komen we samen heel ver.”
Lees ook: Hoe verduurzaam je 7 miljoen Nederlandse woningen?
Beeld: a.s.r.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in