“Arcadis is nog steeds bezig met het verbeteren van leefomgeving”

Het is duidelijk dat CEO Gert Kroon van Arcadis Nederland het type ‘glas halfvol’ is. Hij kijkt energiek de camera in, als hij vertelt hoe hij tijdens de gehele coronatijd - net als de rest van zijn collega’s - vanuit huis heeft gewerkt. Alleen als er contracten getekend moesten worden, ging hij naar kantoor, en dan liefst naar het dichtstbijzijnde. Dat verliep verrassend goed, maar deze people manager zou, eerlijk is eerlijk, zijn mensen altijd liever in het echt zien.

Kroon: “Deze tijd heeft voor veel stress en verdriet gezorgd bij mensen persoonlijk, maar heeft ons tegelijkertijd zakelijk veel extra inzichten en mogelijkheden geboden op het gebied van duurzaamheid.” In het gesprek over hoe Arcadis de duurzame doelstellingen wil behalen en hoe het bedrijf eigen ervaringen inzet voor het grotere doel, schuift ook Alexis Haass aan, de Global Chief Sustainability Officer van Arcadis wereldwijd. Net als Kroon is zij vol zakelijke levenslust. Beiden willen van de nood een deugd maken en de crisis aangrijpen om duurzame stappen te versnellen.

Van intern naar extern

Voor de goede orde, Arcadis was al flink bezig met duurzaamheid, ook intern. Zo vertelt Kroon hoe Arcadis de afgelopen negen jaar haar uitstoot met 50 procent omlaag heeft gebracht. “Wij compenseren de rest door te investeren in projecten in India.” Kroon wil verder gaan dan dat, en zelf ook geen emissies meer uitstoten. “De pandemie maakt alleen maar meer duidelijk dat er haast bij geboden is.” Arcadis Nederland heeft daarom haar eigen wagenpark inmiddels met een derde verminderd naar 600 auto’s. Kroon voegt toe dat deze vloot in 2025 ook nog eens geheel elektrisch moet zijn.

Een andere belangrijke stap die Arcadis al onderneemt, is het verplaatsen van kantoren naar intercity treinstations. “Toen ons kantoor in Rotterdam nog aan de snelweg lag, kwam 50 procent met de auto. Nu we verhuisd zijn naar het Centraal Station, reist 90 procent met het openbaar vervoer. Dat is echt een enorme verbetering. En we trekken daarmee ook nog eens jong talent aan die hiervan gecharmeerd is en in de grote steden woont.”

Om te zorgen dat intern alles op orde is, gebruikt Arcadis haar eigen ervaring en werkwijze. Haass: “We zijn natuurlijk ingenieurs en kijken naar onze kantoren wereldwijd, naar het reizen, de gebouwen, het wagenpark en natuurlijk ook naar de nieuwe manier van werken.” Haass wil het systemisch bekijken: “Je moet het mechanisme aanpakken. Hoe werken we het net zero-plan uit dat we willen behalen, hoe werken we zelf duurzaam en hoe verwerken we dit in onze projecten met onze klanten?”

Haass is daarom bezig met het opzetten van een internationaal, online lesprogramma over duurzaamheid dat iedere werknemer van Arcadis kan volgen en waarbij je letterlijk steeds in een volgend level of maturity komt, een knap staaltje van hun eigen design thinking. Dit plan wordt volgend jaar gelanceerd als proef. Op deze manier wordt het meenemen van duurzaamheid in het werk van de 27.000 medewerkers van Arcadis wereldwijd vanzelfsprekend. Dan kan de kennis die ze opdoen, ook worden ingezet voor het grotere doel: de Klimaatdoelstellingen 2050. “Closing the gap”, noemt Haass het. “De internationale deadline van 2050 duurt ons te lang. Ons doel is te accelereren en ondertussen de kwaliteit van leven te bevorderen.”

Twee vliegen in een klap

Hoe enthousiast Kroon en Haass ook zijn, ze zien zeker ook de uitdagingen. Haass: “In Nederland is het openbaar vervoer fantastisch, maar als je in Amerika een kantoor bij een treinstation plaatst, levert dat niet direct duurzame voordelen op omdat de afstanden daar veel groter zijn.” Maar Haass is niet voor een gat te vangen. Er zijn nog meer kansen. Ze noemt het voorbeeld van New York, waar Arcadis de fietsinfrastructuur wil verbeteren en de kennis inzet vanuit fietswalhalla Nederland. “We kunnen als multinational kennis heel gemakkelijk delen met alle collega’s. Dat is een belangrijke sleutel voor de toekomst, waardoor ontwikkelingen versnellen om zo ook onze doelstellingen extern te behalen.”

Kroon noemt het de kunst van het lerend vermogen van de organisatie. Kroon: “Ik zeg altijd, je moet gewoon starten, al doende leren en aan de hand daarvan je werkzaamheden uitbreiden.” Hij haalt het voorbeeld aan van het rond laten draaien van een groot wiel. “In het begin is dat lastig en zwaar, maar als het eenmaal draait, kost het minder energie om het in beweging te houden.” Samenwerken, durven fouten te maken en creatief nadenken over oplossingen zijn belangrijke bouwstenen voor de toekomst. Haass is trots op het voorbeeld van de melkboerderij waar een Arcadis-ingenieur een inventief warmte- en koelsysteem voor heeft bedacht. Hierin heeft hij een installatie gemaakt, waardoor de nog warme melk, vers uit de koe, via buizen door het gebouw laat lopen, zodat deze melk tegelijkertijd het gebouw verwarmt en afkoelt. Twee vliegen in een klap. Haass: “Als we aan een probleem zitten wat onoverkomelijk lijkt, zeggen we altijd: ‘Denk aan de melkboerderij!’”

Alleen ga je sneller, samen kom je verder

Als je Kroon hoort praten, lijkt het oplossen van problemen een wetenschap. Hij legt uit dat je altijd drie elementen nodig hebt: techniek, budget en draagvlak. Kroon ziet het bij innovaties in de hernieuwbare energie: “Windmolens zijn nog wel eens een uitdaging, omdat mensen tegen het plaatsen van deze turbines in hun eigen spreekwoordelijke achtertuin zijn. Toen is voorgesteld om de betreffende bewoners een knop te geven waarmee ze de windmolens kunnen stilzetten op het moment dat ze er last van hebben. “En wat denk je? Niemand heeft die knop ingedrukt.”

Het gaat er dus om, wil Kroon maar zeggen, dat je je verdiept in mensen en hen betrekt bij het probleem. Haass vindt het precies daarom zo leuk om voor Arcadis te werken. “Het nadenken over oplossingen gaat over zowel gedragswetenschappen als over harde techniek. De mens wordt daarbij altijd centraal gezet.” Kroon haalt nog een voorbeeld aan om dat te illustreren. Arcadis was betrokken bij het renoveren van het Eindhovense treinstation, een monumentaal pand waar het uiterlijk niet van mocht veranderen. Maar bij de aanvraag was ook de uitdaging neergezet om als station zelf elektriciteit op te wekken. Kroon: “Uiteindelijk hebben we zonnepanelen geïntegreerd op het dak, zodat niemand die ziet vanaf de straatkant. Door goed te luisteren, hebben we de wens van de opdrachtgever kunnen omzetten in een concreet plan.”

Het samenwerken gaat, wat deze twee koplopers betreft, verder dan met de klanten alleen. Zowel Kroon als Haass kijken graag over de grenzen van het bedrijf Arcadis. Haass: “Wij willen ook open met onze concurrenten praten en op een open source wijze werken, want alleen ga je sneller, maar samen kom je verder. We moeten tenslotte met zijn allen de Klimaatdoelstellingen halen.” Dat is echt anders dan vroeger, zegt Kroon. “Toen kreeg je positie als je iets wist wat anderen niet wisten. Nu heeft iedereen toegang tot kennis en is juist het bundelen van kennis en ervaring een grote kans voor een duurzame toekomst. En dat is meteen de kracht van Arcadis: wij zijn een bedrijf met een groot netwerk, met zowel wereldwijde als lokale collega’s en een breed ecosysteem waarin we werken met verschillende partners.”

Sleutel voor de toekomst

Intern alles op orde hebben, buiten de gebaande paden denken in het plannen en uitvoeren van projecten en samenwerken met concullega’s, zowel nationaal als internationaal. Haass zie je bijna letterlijk de mouwen opstropen. Getting the job done, noemt ze de manier van werken waar ze zo van houdt. “Stoppen met nadenken over eindeloze doelstellingen en dat met eindeloze hoeveelheden woorden op papier zetten, maar aan de slag met het plan en dat vertalen in wie, waar, wanneer, en hoe. We beschikken over zowel een goed strategisch inzicht als over de praktische technieken om het uit te voeren. Die combinatie van strategie en het vermogen om resultaten te behalen maakt dat Arcadis een unieke positie heeft om onze duurzaamheidsambities waar te maken. We willen de transitie van onze industrie naar een duurzame wereld versnellen, om op die manier te zorgen voor maximaal 1,5 graad opwarming, en zo de kwaliteit van leven te verbeteren voor iedereen.”

Kroon: “En daarnaast brengen we de juiste spelers samen. We hebben de mensen achter de snelwegen van Groot-Brittannië bijvoorbeeld gekoppeld aan onze connecties van Rijkswaterstaat toen onze collega’s daar vernamen dat zij hun infrastructuur rondom Londen wilden aanpakken. Nu werken de twee teams nauw samen, dat is echt bijzonder.”

Volgens Kroon is het meest bijzondere nog dat Arcadis sinds 1888 niet van haar wortels is afgeweken. Hij geeft wel eens les aan studenten en legt dan uit dat Arcadis van huis uit startte met het verbeteren van kwaliteit van leven van de mens in het rurale gebied. “Dat is succesvol gedaan in Nederland… misschien wel té succesvol. Nu krijgen we de uitdaging dat in de toekomst 80 procent van de wereldbevolking in grote steden woont. Hoe zorgen we dat de steden leefbaar zijn? Dat de bewoners daar echt kunnen genieten en niet worden verstikt door drukte en te veel gebouwen? Daar ligt onze toekomst. Arcadis is nog steeds bezig met het verbeteren van leefomgeving.”

Haass vult hem aan: “De uitdaging is veranderd en daardoor de manier van werken. Maar de ziel van ons bedrijf blijft hetzelfde. Dat is het mooie: hoe oud en nieuw samen kunnen gaan. Daar ligt de sleutel voor de toekomst.”