Een Brits-Nederlandse kotter gaat in mei de zee op met een Seewing met vleugels van 15 meter. Daarvoor is speciale toestemming verleend. Wettelijk bepaald mogen vistuigen voor schol en tong niet groter zijn dan 12 meter. Die maatregel is in de jaren '80 genomen om overbevissing tegen te gaan.
De Seewing is een milieuvriendelijke variant op de traditionele boomkor. In plaats van twee zware stukken metaal van zo'n duizend kilo per stuk die over de zeebodem slepen, de zogeheten 'sloffen', is het vistuig voorzien twee lichtgewicht kunststof wielen. In de garnalenvisserij hangen de netten aan twee vleugels van elk negen meter lang. "Die gewichtsvermindering met 2000 kilo zorgt voor een veel lager brandstofverbruik", zegt Roelof van Urk van VCU, en verantwoordelijk voor de ontwikkeling. Grote garnalenschepen besparen tot 30 procent op de brandstof. De bodemberoering neemt tot 80 procent af.
Besparingen
Het idee achter de proef is dat een visser met een groter net over een kleiner gebied evenveel vis kan vangen. Dat betekent dat hij sneller zijn quotum haalt en naar huis kan, zegt Van Urk. "De kortere vistijd bespaart brandstofkosten. En omdat de visprijzen zo laag zijn, telt elke euro. De milieuvoordelen zijn dezelfde: een aanzienlijke vermindering van de bodemberoering."
De Seewing voor garnalenschepen bestaat sinds enkele jaren. Na een experimentele fase die vier jaar geleden begon, is het vistuig sinds 2012 te koop. Het wordt onder meer gebruikt in Nederland, Duitsland, België en Denemarken.
Het ontwikkeling van het speciale wiel was pas mogelijk door de komst van nieuwe kunststoffen, zegt Van Urk. Het was geen kwestie van onwil, of vasthouden aan bewezen technieken. Oudere materialen gingen snel stuk. Ze moesten slijtvast zijn, bestand tegen zeewater en gehobbel op de oneffen zeebodem. "Vijf jaar geleden hadden we zoiets niet kunnen bouwen."
Experimenten
Nederlandse vissers onderzoeken verschillende mogelijkheden om de schade aan de zeebodem te beperken. Sinds februari van dit jaar hebben 84 Nederlandse schol- en tongvissers toestemming van het Europees Parlement om te experimenteren met de pulskor.
De pulskor is een net van stroomdraden dat over de zeebodem sleept. Stroomstootjes laten platvissen schrikken, waardoor ze omhoog komen en in de netten belanden. Ook deze methode heeft aanzienlijk minder impact op de zeebodem.
Subsidie
De techniek is niet onomstreden. Vissers uit andere Europese landen vinden dat hun Nederlandse concurrenten worden bevoordeeld onder het mom van duurzame visserijexperimenten. Volgens milieubeschermers zijn de neveneffecten van elektrische pulsen in zeewater onvoldoende bestudeerd.
Als de grote Seewing voor de proef slaagt, kan deze op termijn de bestaande boomkor vervangen of een alternatief vormen voor de pulskor. De Nederlandse overheid wil het gebruik van de kleinere Seewing voor de garnalenvisserij financieel stimuleren. Sinds 1 april krijgen garnalenvissers 40 procent subsidie op de aanschaf.
Foto's: VCU, met toestemming gebruikt
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
