Wat Jan Jonker in ieder geval niet wil doen is zeggen dat we meer plastic moeten recyclen, dat het slecht gaat met duurzame mobiliteit en dat het in de bouw ook niet opschiet. “Want dat weten we allemaal wel zo'n beetje." In plaats daarvan wil hij in 17 minuten en circa 3,5 duizend woorden een beleidsaanzet presenteren waarmee we de nieuwe economie kunnen vormgeven. In tien jaar tijd.
Dubbele rede(n)
Voor Jonker is de Duurzame Troonrede wellicht nog bijzonderder dan voor zijn voorgangers. Het is namelijk tevens zijn afscheidsrede als hoogleraar duurzaam ondernemen aan de Radbouduniversiteit. Dat hij deze twee kon combineren gaf voor hem de extra doorslag om op dinsdag 1 september in Nieuwspoort in Den Haag de Duurzame Troonrede te houden. “We moeten naar ander beleid toe; daar geeft deze troonrede een aanzet voor.” 
In de context van de huidige coronacrisis is de Duurzame Troonrede wellicht belangrijker dan ooit. “We gebruiken de covid-steungelden met enorm veel tromgeroffel om te restaureren en te repareren wat we hadden. En nu ga ik even een heel botte opmerking maken: dat mislukt uiteindelijk natuurlijk. Dus we geven miljarden uit om iets terug te halen wat niet terug te halen is”, aldus Jonker.
“We hebben straks 30 of 40 miljard uitgegeven aan het repareren van de oude economie, maar we moeten echt aan de bak om een nieuwe economie vorm te geven.”
Luister ook naar de Green Leader podcast met Louise Vet, zij hield de Duurzame Troonrede in 2019: “Onze economie moet passen in die van de natuur"
Duurzame Troonrede 2020
Voor Jonker is de transitie naar een duurzame en circulaire economie een organisatiekundige opgave. In het huidige economische systeem, is verandering bijna onmogelijk. Daarom wil Jonker vooral 'anders organiseren' stimuleren. “En dan niet met een subsidietje hier en een vriendelijk woord van Rutte daar, maar gewoon: hoe kunnen we veranderingen structureel gaan inbedden.”
'Geen subsidietje hier en een vriendelijk woord van Rutte daar'
Met een groepje mensen boog hij zich daarom over de vraag wat de mechanismen zijn waarmee we de maatschappij kunnen verbouwen. Jonker kwam uit op een lijst met zeven punten. Eén van de punten wil hij wel alvast noemen: “We moeten naar een ander fiscaal systeem toe.” In dat systeem belasten we niet arbeid, maar grondstoffengebruik en vervuiling. Alleen op die manier kan een andere economie gaan werken, benadrukt Jonker.
Een ander fiscaal systeem is dus nog maar één van de zeven punten die gezamenlijk de transitie naar een nieuwe economie kunnen bewerkstelliggen. “En dat is dus niet morgenochtend geregeld hè”, zegt Jonker. “De transitie of het verbouwen gaat tien jaar duren, maar laten we vooral niet nalaten dat te gaan doen. Ongeacht of we straks Rutte 4 krijgen of kabinet 1 van ik weet niet wie. De komende tien jaar moeten we verbouwen.”
Op dinsdag 1 september houdt Jan Jonker de Duurzame Troonrede. Als je hem niet wil missen kun je hier een herinnering instellen door op de afspeelknop te klikken.
Hoofdafbeelding: Adobe Stock | Portretafbeelding: Jan Jonker
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
