In het partijprogramma is de PVV kort en duidelijk over klimaatbeleid. Waar andere politieke partijen tientallen pagina’s aan plannen uiteenzetten, doet de PVV dat in slechts één A4. De boodschap: we moeten ermee stoppen. Met CO2-reductie, het Klimaatakkoord, CO2-belasting op vervuilende activiteiten en klimaatsubsidies.
De verkiezingsuitslag is voor de personen die op de barricades staan voor een duurzamer bedrijfsleven echter geen reden om bij de pakken neer te zitten. Change Inc. maakte een rondje langs de velden. Een greep uit de eerste reacties:
Jacqueline van den Ende: het heft in eigen hand
Jacqueline van den Ende is oprichter en CEO van Carbon Equity, een platform waarmee particulieren kunnen investeren in klimaattechnologie-oplossingen. Ze roept op tot actie:
"U zelf moet nu actie ondernemen. Ik. Wij.
- In all seriousness (en zonder mezelf te willen promoten) investeer in klimaatoplossingen via Carbon Equity of andere platformen zoals Duurzaaminvesteren.
- Steun clubs als Milieudefensie die via de rechterlijke macht actie af kunnen dwingen.
- En neem alsjeblieft ook verantwoordelijkheid in je eigen leven. En ja, dat betekent o.a. minder vliegen, even met de trein naar Zürich in plaats van vliegen, minder nieuw kopen."
Olof van de Gaag: de nodige nuance
Olof van der Gaag maakt zich al jaren hard voor duurzaamheid en is voorzitter bij de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE). Op LinkedIn zet Van der Gaag de verkiezingsuitslag in perspectief. Hij schrijft:
"Het programma van de PVV zou desastreus zijn voor de transitie, maar daar is gelukkig in de verste verte geen meerderheid voor.
Wat me opvalt bij de uitslag als geheel:
- 40 zetels ‘weg met klimaatbeleid’
- 40 zetels ‘ambitieuzer klimaatbeleid’
- 70 zetels ‘bestaande doelen halen’ (in vele varianten natuurlijk)
Er is dus een significante tegenstem, maar een veel grotere groep die door wil."
Het advies van Van der Gaag? "De energietransitie heeft veel baat bij continuïteit. Onzekerheid en zigzag-beleid maakt het moeilijker, langzamer en duurder - en houdt dus vervuiling & afhankelijkheid in stand."
Michel Scholte: we blijven strijden
Impact-ondernemer en oprichter van Impact Institute gaat in op de vraag waar het succes van Wilders vandaan komt. Als 'issue-eigenaar van migratie en integratie' is de partij ingesprongen op onderwerpen die in de media veel aandacht kregen de laatste tijd. Een fragment uit Scholtes LinkedIn-post:
- "Als je de feiten naloopt en ontwikkelingen gevolgd hebt, zou je eigenlijk niet verbaasd moeten zijn dat de PVV 2 miljoen stemmen heeft getrokken. Het is voor veel mensen schrikken, het is absoluut niet mijn partij en dat zal het nooit worden. Thema's als klimaat, armoede, natuur en milieu, binnen en buiten Nederland; echte prijzen, duurzaamheid, PVV heeft er tot nu toe weinig mee.
- Dit was bij de vorige winst van PVV in 2010 voor mij en Adrian (de Groot Ruiz, directeur Impact Institute, red.) de aanleiding om te werken aan een sociale beweging, vanuit het maatschappelijk middenveld, bedrijfsleven, ondernemerschap, consumenten.
In dat opzicht is er nog niet zo veel veranderd. We blijven strijden."
Elisah Pals: minder hoop, meer moed der wanhoop
Expert afvalpreventie, initiatiefnemer van Zero Waste Nederland en koningin van het hergebruik. Elisah Pals voelt, ondanks ongeloof en schrik, vooral motivatie om door te gaan. Zij schrijft op LinkedIn:
"Met minder hoop, maar wel met meer moed der wanhoop. Dat is een niet te onderschatten kracht. Moed der wanhoop is een oerkracht, die intapt op overlevingsdrang. Ik hoop dat iedereen die mag voelen en we van daaruit - liefst samen - de goede dingen doen.
- Klimaat wacht niet.
- De biodiversiteitscrisis wacht niet.
- De grondstoffentransitie wacht niet.
- Nu is het - nog meer - aan ons."
Hans Stegeman: een ander narratief
Hoofdeconoom van Triodos Bank Hans Stegeman spreekt zijn verbazing uit over het stemgedrag van Nederland. Angst overheerst boven oplossingen. Tegelijkertijd benadrukt hij het belang van een ander narratief om de risico's van klimaatverandering onder de aandacht te brengen. Hij schrijft (vrij vertaald uit het Engels):
- "Campagne voeren op basis van angst – of het nu gaat om de angst voor immigranten, een andere levensstijl, verminderde consumptie of welke vorm van verandering dan ook – blijkt opmerkelijk effectief.
- Anders geformuleerd: het verhaal waarin wordt gepleit voor noodzakelijke veranderingen (zoals het aanpakken van de klimaatverandering, het hervormen van de landbouwsector of het verbeteren van de gezondheidszorg) mist de overtuigingskracht die op angst gebaseerde campagnes hebben.
- Dit is dus de uitdaging voor progressieven: hoe maken we een aantrekkelijk, inclusief verhaal dat net zo overtuigend is als op angst gebaseerde campagnes?"
Lees ook:
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in