De aankondiging van de Omnibuswetgeving van afgelopen week is als je benen breken vlak voordat je de ChampionsLeague-finale mag spelen. Lange tijd is er hard gewerkt om tot de finale te komen: de Corporate Sustainability Reporting Directive, Corporate Sustainability Due Diligence Directive, de CO2-grensheffing en de Groene Taxonomie zijn minutieus vormgegeven als hoekstenen van de nieuwe, duurzame economie. Maar terwijl het ChampionsLeague-anthem door het stadion schalt en je het gras al kunt ruiken, wordt vlak voor de grande finale – de daadwerkelijke implementatie – een belangrijk deel van dit harde werk rücksichtslos tenietgedaan.
De aanpassingen kennen we ondertussen. Zo is 80 procent van de bedrijven vrijgesteld van verplichte rapportage onder de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD), is de Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD) uitgesteld én uitgekleed, en blijft er van de CO2-grensheffing nog slechts een fractie over. Die is nog maar van toepassing op zo’n 10 procent van de bedrijven.
De vraag die blijft hangen: waarom?
Niemand zal ontkennen dat de regelgeving imperfecties heeft. Enige versimpeling van de CSRD was misschien zelfs wenselijk geweest. Maar de Omnibus is geen simplificatie; het is deregulatie.
Sigaar uit eigen doos
Onder het mom van ‘concurrentiekracht’ claimt de EU met deze verwatering van de CSRD het grote bedrijfsleven 4,4 miljard euro aan administratieve lasten te besparen. Op Europees niveau is dat echter niet meer dan een druppel op een gloeiende plaat. Het valt volledig in het niet bij de benodigde 800 miljard euro per jaar die – volgens voormalig ECB-president Draghi – in de EU moet worden geïnvesteerd om een concurrerende, innovatieve en duurzame economie te realiseren. Die twee reporting professionals per beursgenoteerd bedrijf minder gaan Europa echt niet helpen bij het winnen van de wereldwijde economische machtsstrijd.
Sterker nog, de verwatering van de duurzame regelgeving is een regelrechte sigaar uit eigen doos. De maatschappelijke kosten van het níét doorvoeren van de CSRD zullen vele malen hoger zijn dan de kleine administratieve voordelen die nu worden binnengehaald.
De CSRD in zijn oude, ambitieuze vorm zorgt immers voor meer aandacht voor duurzaamheid bij investeerders, zet 50.000 bedrijven aan tot het stellen van concrete duurzaamheidsdoelen op de belangrijkste impacts en brengt duurzaamheid structureel op de bestuursagenda. En elke bestuurder weet: what gets measured, gets managed.
Als de CSRD bij bedrijven die nu de dans ontspringen slechts tot 5 procent minder uitstoot had geleid, een zeer conservatieve schatting, dan leverde dit de samenleving al een besparing van 7,5 miljard euro op klimaatschade per jaar. Dat is bijna het dubbele van de bespaarde administratieve kosten.
Bovendien ontneemt deze uitholling duurzame koplopers – een terrein waarop Europa wereldwijd excelleert – de kans om zich sterker te onderscheiden bij investeerders en klanten. Daarmee wordt hun eigen groei en dus de bredere economische ontwikkeling geremd.
Competitieve duurzaamheid
Duurzaamheidsregels als de CSRD zijn geen papieren tijger, maar juist een strategische zet voor de economie van de toekomst. Europa wint de economische machtsstrijd met de Verenigde Staten en China niet door mee te doen aan een race naar de bodem of door onze hoge sociale en duurzame standaarden op te offeren.
We kunnen deze wel winnen door onze excellentie in duurzaamheid strategische vorm te geven: competitieve duurzaamheid!
Het is aan de EU om een nieuw economisch speelveld te creëren. Een speelveld waarop bedrijven niet langer concurreren op basis van de laagste prijs, maar op basis van hun True Profit: de daadwerkelijke impact van een bedrijf op de samenleving. Juist door hoge normen te stellen op het gebied van klimaat, biodiversiteit en mensenrechten – en ook te eisen dat niet-Europese bedrijven aan die normen voldoen wanneer ze naar de EU importeren – geeft Europa haar duurzame kampioenen het strategische voordeel dat ze verdienen.
Bedrijven hebben dit al lang begrepen. Uit onderzoek van de Impact Economy Foundation en Roland Berger onder tientallen grote Nederlandse bedrijven blijkt dat 90 procent van hen de CSRD als een kans ziet. Ook investeerders met samen 6.600 miljard euro aan belegd vermogen verzetten zich tegen de Omnibus.
Het terugtrekken van de duurzaamheidsambities met de Omnibus-regeling is als een net verloren Champions League-finale: we zijn ver gekomen, maar uiteindelijk keren we met een teleurstellend resultaat huiswaarts. Laten we er samen voor zorgen dat we de volgende finale wél winnen!
Lees ook:
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
