Dat blijkt uit een nieuw onderzoek van ontwikkelingsorganisatie Oxfam Novib. De stichting keek naar de inkomensverdeling in verschillende Europese landen, en zette deze af tegen de CO2-belasting van het consumptiepatroon van de inkomensgroepen. Hoewel de midden- en onderklasse in absolute zin meer CO2 uitstoten, is er per hoofd van de bevolking veel meer CO2 afkomstig van de rijken.
Het was al langer bekend dat de rijken meer consumeren en dus meer CO2 veroorzaken. Maar dit onderzoek laat zien dat de rijken tussen 1990 en 2015 meer zijn gaan uitstoten, terwijl andere groepen minder uitstoten. Hoewel de CO2-uitstoot afnam in deze periode, kwam dat dus niet dankzij de rijke mensen.
Lees ook: Europa op weg naar klimaatdoelstelling, maar Nederland moet harder zijn best doen
Energieverbruik voor het huis
Van vliegreizen en nieuwe, grote auto’s tot het kopen van meer elektronica of speelgoed - in alles zorgen de rijken voor meer uitstoot. Oxfam keek ook welk deel van de consumptie het meest bijdroeg aan de voetafdruk van Europeanen. Voor de rijken is dat transport, voor de armen is dat elektriciteits- en warmtegebruik in huis.
Dat betekent niet dat armere mensen meer energie gebruiken in huis dan rijken. “Hoewel dat zeker zou kunnen, omdat zij vaak in oudere en dus minder goed geïsoleerde huizen wonen, hebben we dat niet onderzocht”, vertelt Madelon Meijer, duurzaamheidsexpert bij Oxfam Novib. “Maar bij hen is verwarming en stroom in huis een groter aandeel van de voetafdruk, omdat ze minder vliegen en in kleinere auto’s rijden - als ze al een wagen hebben.”
Veel duurzame stroom in Nederland
Wie de rijkste 10 procent zijn, verschilt per land. In Nederland valt iedereen die meer dan 71.000 euro per jaar verdient bijvoorbeeld in de hoogste 10 procent. Toch doet Nederland het qua uitstootverschillen nog relatief goed. Dat heeft onder andere te maken met het feit dat wij relatief veel duurzame stroom hebben. Daardoor zijn ook grootverbruikers nog duurzaam. Hetzelfde geldt voor landen als Frankrijk (dat veel kerncentrales heeft) en Duitsland.
Om het verschil in uitstoot tussen arm en rijk op te lossen moeten klimaatmaatregelen en nivillering hand in hand gaan, denkt Meijer. “We hebben als mensheid maar een beperkt CO2-budget. Voor dit nog resterende budget moet je lastige keuzes maken. Maar moet je dan tegen de armste 50 procent zeggen dat ze hun huis niet meer kunnen verwarmen? Of moet je voorkomen dat de rijken een tweede vliegvakantie naar Thailand maken?” Door financiële prikkels, ver- en geboden kan Europa zowel de lasten als de CO2-uitstoot eerlijker verdelen, denkt zij.
Lees ook: Er moet een strategie voor een duurzaam Europa komen, vinden CEO's
Bron: Oxfam Novib | Beeld: Adobe Stock
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in