Het onderzoeksinstituut keek naar de mogelijkheden om CO2 te besparen met geothermie. Dat onderzoek is nodig, want volgens de plannen van het kabinet moeten in 2030 1,2 miljoen huizen warmte krijgen uit een warmtenet. En er is lang niet altijd een fabriek of andere warmtebron die geschikt is. Aardwarmte kan dan uitkomst bieden.
Die aardwarmte komt diep uit de grond, waar het warmer is dan aan de oppervlakte. Door water te injecteren en weer omhoog te pompen heb je een duurzame bron van warmte beschikbaar, als alternatief voor aardgas of andere warmte (bijvoorbeeld van een verbrandingsinstallatie bij een fabriek).
Lees ook: Hoe Nederland overstapt van aardgas op aardwarmte
Methaan uit de put
Nu is geothermie niet helemaal uitstootvrij. Vaak komt er bij het oppompen van water ook methaan vrij - een veel krachtiger broeikasgas. Dat moet verbrand worden, en dat zorgt voor CO2-uitstoot. En de pompen die het werk doen bij een aardwarmteput hebben stroom nodig, die op dit moment niet 100 procent duurzaam is. Daardoor komt er bij winning van aardwarmte volgens TNO 4,3 tot 8,6 kilo CO2 vrij per gigajoule opgewekte energie. Dat is 90 procent minder dan de uitstoot van een aardgasketel.
Toch is dit niet het hele verhaal. Want hoewel geothermie een duurzame bron van warmte is, is er niet genoeg van beschikbaar voor de piekmomenten, zoals koude winterdagen of ochtenden waar iedereen tegelijk wil douchen. Daarom is het bijstoken van aardgas volgens TNO voorlopig onvermijdelijk. Op termijn kan waterstof daar een alternatief bieden, maar voor 2030 is dat niet aan de orde.
Ook het transport van de warmte zorgt voor verliezen. Al met al komt de uitstoot van een warmtenet op aardwarmte daarmee 60 procent lager uit dan bij stoken van een aardgasketel - nog steeds een fikse winst.
Waterstof en biomassa
Om zeker te weten dat aardwarmte aan de eisen van het Klimaatakkoord voldoet, en dus toegepast kan worden als alternatieve warmtebron, moet er nu gekeken worden naar manieren om de CO2-uitstoot omlaag te brengen. Bijvoorbeeld door het vrijgekomen methaan terug in de put te stoppen, of om te vormen tot aardgas, zodat het een nuttig tweede leven krijgt. En de nodige bijstook op piekmomenten kan met duurzamere brandstoffen, zoals biomassa of het eerder genoemde waterstof, milieuvriendelijker worden.
TNO opende onlangs een groot centrum voor onderzoek naar aardwarmte in Rijswijk, waar wetenschappers de mogelijkheden onderzoeken van de techniek. Het nu gepubliceerde whitepaper laat voor TNO zien dat geothermie een onmisbare duurzame warmtebron is.
Lees ook: Geothermie wordt heel groot en Den Haag wil het middelpunt van de ontwikkeling zijn
Bron: TNO | Beeld: Adobe Stock
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in