Abbink vindt dat ze de mooiste baan van Nederland heeft, als directeur van de New Energy Coalition, waar ze leiding geeft aan 60 mensen. In april stapte ze over als directeur van de stichting RBO, een organisatie gericht op duurzame inzetbaarheid, naar de ‘energiecoalitie’, om zich op de energietransitie te focussen. “Noord-Nederland staat voorgesorteerd om een belangrijke rol te spelen in de energietransitie. Daar wil ik graag deel van uit maken.”
‘In Noord-Nederland voelen we de noodzaak’
“We hebben in Noord-Nederland een unieke situatie,” legt Abbink uit. “Hier concentreert zich van oudsher kennis, kunde en infrastructuur op het gebied van energie.” Vanwege de aardgaswinning en de aardbevingen die dat veroorzaakt, wordt nergens anders dan in het noorden van Nederland de noodzaak van de energietransitie zo urgent gevoeld, vindt zij. In de New Energy Coalition komen dan ook ondernemerschap, onderwijs en de overheid samen. “En dat gebeurt nergens anders in het land zo eensgezind.”
Vorig jaar riep de Europese Unie de provincies Groningen, Drenthe en Friesland officieel uit tot Hydrogen Valley van Europa: een afgebakend gebied waarin alle elementen voor de groene waterstofeconomie aanwezig of in ontwikkeling zijn. Dat geldt voor de waterstofketen zelf, dus de productie, distributie en gebruik. New Energy Coalition was, onder leiding van Patrick Cnubben, mede-architect van het HEAVENN-project. In totaal omvat het project 90 miljoen euro, waarvan 20 miljoen Europese subsidie en 70 miljoen publiek-private financiering, om de waterstofeconomie verder te ontwikkelen.
Lees ook: 'Te weinig crisisoptimisme in het bedrijfsleven'
Partijen bij elkaar brengen
Het opzetten van projecten is één van de rollen van de club. Abbink: “We opereren vanuit diverse posities. We brengen partijen bij elkaar, soms schrijven we een plan of helpen daarbij, soms zijn we penvoerder, een andere keer zijn we uitvoerder van een project.” Maar altijd is het doel energiekennis en innovaties verder te brengen.
New Energy Coalition is opgericht door kennisinstellingen, regionale overheden en energiebedrijven. Op die laatste partij wordt wel eens kritiek geleverd, zoals eerder via een artikel in Follow the Money. In het artikel wordt de suggestie gewekt dat de fossiele energiebedrijven bepalen wat de uitkomst van een onderzoek wordt. “Dat kán niet zo zijn,” reageert Abbink stellig. “Dan zou je jezelf ook niet serieus moeten nemen. Ik begrijp dat er op het eerste gezicht vraagtekens kunnen zijn bij de rol van fossiele partijen in de energietransitie. Er spelen soms andere belangen, maar in het pad naar de toekomst zijn hun kennis, kunde én investeringen onmisbaar.”
Lees ook: Wat is er nodig voor een geëlektrificeerde industrie in 2050?
Te vaak over technologie, te weinig over mensen
Ook onderwijs en arbeidsmarktontwikkeling staan prominent op de agenda. Een belangrijk punt, want volgens Abbink gaat de energietransitie nog te vaak over technologie en te weinig over mensen. “Zonder goed geschoolde mensen, vaklui en wetenschappers, gaat het niet lukken. Nu al worden ontwikkelingen afgeremd door een tekort aan geschoold personeel,” zegt de directeur. Wat helpt, is dat onlangs een subsidie van 330 miljoen euro uit het Europese Just Transition Fund werd toegekend aan Noord-Nederland. Het Just Transition Fund is een fonds voor regio’s die economisch getroffen worden in de overgang van fossiele naar nieuwe energie. “Dat is een kans om aan de slag te gaan met de arbeidsmarkt in de regio, en scholing voor de energietransitie. Samen met de lokale kennisinstellingen op MBO-, HBO- en WO-niveau hebben we een integraal onderwijsprogramma ontwikkeld voor kennisversterking voor de waterstofeconomie: ‘Waterstof Werkt’.”
Verder werken ze samen met de kennisinstellingen aan onderwijsprogramma’s voor studenten en werkenden: die moeten worden geschoold om te kunnen (blijven) werken in de nieuwe energiesector. “Bijvoorbeeld mensen die bij GasTerra werken en hun baan verliezen omdat de gaswinning in Groningen stopt. Of mensen die als gevolg van de coronacrisis hun baan hebben verloren. Via om- en bijscholing kunnen ze dan al gauw aan de slag in nieuwe banen die ontstaan in de energietransitie.”
Lees ook: De energietransitie volgens de CEO van Gasunie en een jong talent
Waterstof is niet de enige oplossing
Alle ogen zijn vooral gericht op de groene waterstofprojecten in het Noorden. Dat komt ook omdat de ontwikkelingen elkaar in rap tempo opvolgen. Maar er is ook kritiek. Groene waterstof kost veel geld en er is op dit moment nog geen sluitende businesscase voor. Abbink: “Ik kan begrijpen dat er discussie is over de recente ontwikkelingen en initiatieven rondom waterstof: het is groots, nieuw en kost veel geld, en het gaat over onze gezamenlijke toekomst. Maar als we in Nederland blijven wachten, wat kost het dan?”
De ontwikkeling en toepassing van waterstof gaat voor de Noord-Nederlandse economie en werkgelegenheid een belangrijke rol spelen, weet Abbink, maar het is niet de enige oplossing voor de energietransitie. “Waterstof is momenteel wereldwijd het gesprek van de dag, de ontwikkeling ervan is belangrijk voor toepassingen waar elektriciteit niet voldoet, maar het is een onderdeel van het toekomstige energiesysteem. Het wordt echt een mix. Ook groen gas en groene stroom zijn belangrijk.”
Daarbij stelt Abbink dat er meer aandacht moet komen voor het creëren van draagvlak en kennisoverdracht. Zodat burgers worden meegenomen in de ontwikkelingen, en zich er ook deelgenoot van voelen. “Want de energietransitie is niet alleen van grote bedrijven of de overheid, het is van ons allemaal,” besluit ze.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
