In september was het officieel: in Leiderdorp werd de eerste flat die met zonnepanelen stroom levert aan zijn eigen bewoners een feit. Uniek, want tot nu toe mochten zonnepanelen op huurwoningen vanwege de Woningwet alleen ten goede komen aan algemene voorzieningen, zoals de lift. Delen Duurzame Energie (DDE) zette een energiecoöperatie op, waardoor bewoners profijt kregen van energie opgewekt door hun eigen dak.
Woningcorporatie Rijnhart stelde daarvoor als eerste het dak beschikbaar, Greenchoice en DDE maakten via de postcoderoosregeling een constructie waarbij de bewoners korting krijgen op de energierekening en tegelijkertijd bijdragen aan een duurzamer Nederland.
Lees ook: Huurdakrevolutie: landelijke woningcorporaties gaan voor zonnepanelen
Langs de zijlijn
Voor Greenchoice was dit een belangrijk project, opgezet vanuit de overtuiging dat iedereen mee moet kunnen doen met de energietransitie. “Huurders staan nu vaak langs de zijlijn in de transitie”, vertelt Jeroen Vanson (op de foto rechts) van Greenchoice tijdens een virtueel interview. Hij leidt een team van zeven mensen dat lokale energieprojecten door heel Nederland opzet. De energiecoöperatie-opzet die in Leiderdorp werd toegepast is heel belangrijk voor de toekomst, denkt Vanson.
Want hoewel Nederland steeds meer duurzame stroom gebruikt, staan we pas aan het begin van de energietransitie. Volgend jaar komen de eerste definitieve versies van de Regionale Energiestrategieën. Deze beschrijven hoe dertig regio’s van Nederland opgeteld 35 Terrawattuur aan groene stroom gaan opwekken. “In de concepten voor de RES’en die er nu liggen, komt het grootste deel van de duurzame energie van zonnepanelen op het land. Als je dat allemaal op weilanden doet, in zogenoemde zonneweides, krijg je veel maatschappelijke weerstand”, verwacht Vanson. “Er zijn alleen in de sociale sector al 2,3 miljoen huurwoningen . De daken van die huizen kunnen gebruikt worden voor zonne-energie.” Volgens een berekening van Vanson kan in theorie 1/7e van de energievraag in de RES’en komen van huurwoningcomplexen.
Zelf investeren in zonnestroom
Zo wordt niet alleen de ruimte in Nederland beter gebruikt, het zorgt ook voor meer betrokkenheid bij de energietransitie. “Als mensen kunnen verdienen aan zonnepanelen, aan de energietransitie, dan kijken ze veel positiever naar de veranderingen. Dat is onmisbaar voor een geslaagde overgang naar duurzame stroom.” Dat maakt het nog belangrijker om sociale huurwoningen van zonnepanelen te voorzien, want die mensen hebben - in tegenstelling tot particuliere huurders en huiseigenaren - vaak niet de middelen om direct zélf te investeren in duurzame energieprojecten.
Het apparatementencomplex dat sinds kort zijn eigen stroom opwekt
En dus trekt Vanson met zijn team door heel Nederland. Het project in Leiderdorp kreeg veel aandacht. Inmiddels hebben zes andere woningcorporaties al serieuze interesse. Dat betekent echter niet dat de constructie die DDE en Greenchoice in Leiderdorp toepasten makkelijk te realiseren is, of dat het energiebedrijf er veel geld aan verdient. “Een zonneweide is veel efficiënter; dit soort dakprojecten vergt relatief veel tijd en aandacht. Pas als we dit op grotere schaal doen, wordt het commercieel interessant. Maar het zijn projecten die meerdere doelen dienen; zowel voor de democratisering van groene stroom, als voor het binden van woningcorporaties als klanten. En het zorgt ook voor meer cohesie in een buurt: mensen hebben iets om met elkaar over te praten. Dat merkten we in Leiderdorp.”
Om een project als coöperatie te starten, moesten eerst genoeg bewoners overtuigd worden om mee te doen. Dat bleek niet makkelijk. “Mensen zeiden: ‘Dit is te mooi om waar te zijn. Hoe kan het dat ik niks inleg en toch korting krijg op de energierekening.’ Je moet dus niet zozeer mensen overtuigen om in te stappen, maar meer dat het concept klopt, dat een regeling van de Rijksoverheid dit mogelijk maakt.” Want dat is de reden dat het werkt: dit soort projecten geeft een korting op de energiebelasting waardoor je geld bespaart.
Minder dan saldering
Die korting is op dit moment echter wel minder dan de prijs van stroom onder de salderingsregeling, waar particuliere eigenaren van zonnepanelen gebruik van maken. Ongeveer 12 cent per kilowattuur versus 20 cent per kilowattuur. De huurder moet daarna via de energiecoöperatie ook een deel van de kosten van het project aflossen. “Maar door de manier waarop we het project samen inrichten, kunnen huurders wel korting op hun energierekening krijgen, terwijl ze niet hoeven te betalen voor de panelen. In die zin is dit ook een heel sociaal concept.”
Na Leiderdorp kwamen er enthousiaste reacties, en veel corporaties hadden interesse. Er zijn al toezeggingen van zes woningcorporaties en één gemeente. Samen is daar ruimte voor ongeveer 200.000 zonnepanelen, die genoeg stroom opleveren voor ongeveer 20.000 sociale huurders. Maar de stap naar echt actie ondernemen, blijkt toch nog lastig. Vanson hoopt dat daar beweging in zal komen. “Dit is voor huurders en woningcorporaties een vrij eenvoudige manier om te verduurzamen. Samen met DDE proberen we het voor iedereen zo makkelijk mogelijk te maken om mee te doen. We hopen dat veel corporaties met ons meedoen.”
Lees ook: Dag en nacht groene stroom: Greenchoice experimenteert er nu al mee
Beeld: Greenchoice
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
