Gemeenten gaan duurzame stroom inkopen op alternatieve marktplaats

Zeven Noord-Hollandse gemeentes gaan hun stroom in kopen via de marktplaats van energiebedrijf Groendus. Daarmee omzeilen ze voor een belangrijk deel de reguliere elektriciteitsmarkt EPEX waar de prijs voor stroom nog gekoppeld is aan de gasprijs en dus torenhoog is. Dat scheelt een hoop geld. “Waar de prijs op de EPEX soms 600 euro per megawattuur is, is dat bij ons 300 euro”, zegt Rene Raaijmakers, CEO van Groendus. “Dat scheelt zomaar de helft.”

Opwek en verbruik afstemmen

Op het platform van Groendus bieden exploitanten van wind- en zonneparken, energie coöperaties of boeren met windmolens hun overtollige elektriciteit aan andere bedrijven aan. Ze maken samen bilaterale afspraken over prijs en leveringstermijn. De stroombehoefte van de gebruikers wordt met slimme meters en kunstmatige intelligentie in kaart gebracht, zodat opwek en verbruik op het uur nauwkeurig op elkaar worden afgestemd.

Vanaf 2023 gaan de gemeenten Haarlem, Zandvoort, Haarlemmermeer, Amstelveen, Aalsmeer, Uithoorn en Ouder-Amstel hun stroom op deze marktplaats inkopen. “Haarlem wil met zijn eigen inkoopkracht stimuleren dat er in de regio extra duurzame energie wordt opgewekt”, zegt wethouder bedrijfsvoering van Haarlem Eva de Raadt. “Dat kan met zon en wind. Deze marktplaats lijkt een goede manier te zijn om die extra opwek te stimuleren.”

Kosten voor stroom

Daarbij was de prijs van stroom niet eens de belangrijkste overweging. “Goedkopere energie is niet het uitgangspunt geweest, duurzame energie wel”, zegt De Raadt. “We gaan ervan uit dat de kosten niet hoger zijn dan anders.” Volgens de wethouder is het belangrijker dat de duurzame opwek in de buurt van de gemeentes gestimuleerd wordt. “Er wordt al behoorlijk wat stroom opgewekt in Haarlem, maar in de Regionale Energiestrategie hebben we benoemd dat we nog veel meer willen opwekken met zon en wind”, zegt De Raadt. “Met inkoop van energie willen we daar ons steentje aan bijdragen.”

Inzicht in stroomverbruik

Op de marktplaats van Groendus wordt de groene stroom aantoonbaar afgenomen binnen het uur dat deze wordt opgewekt. De gemeenten kunnen dus zien hoeveel lokaal opgewekte duurzame stroom ze gelijktijdig hebben kunnen inkopen. Omdat niet alle stroom die ze nodig hebben binnen een uur beschikbaar is uit lokale bronnen wordt het overige deel alsnog ingekocht op de reguliere elektriciteitsmarkt. Het voordeel is dat gemeenten hierdoor inzicht krijgen in de hoeveelheid grijze, niet duurzame stroom ze hebben verbruikt. "En dat kunnen ze dan verlagen", zegt Raaijmakers.

Dat verlagen kan door het energieverbruik te verschuiven naar momenten dat er veel duurzame energie wordt opgewekt. Op welke manier gemeenten dit kunnen doen, moet nog onderzocht worden. “Wij hebben daar nog geen ervaring mee”, zegt De Raadt. “Maar je kunt je voorstellen dat in grote gebouwen bijvoorbeeld ventilatie, koeling en verwarming met het zonlicht mee schakelen. Ook zou bijvoorbeeld het gebruik van gemalen kunnen verschuiven.”

Lokaal opgewekt voorrang

De marktplaats van Groendus staat open voor iedereen maar producenten die de stroom in de buurt van een van de gemeentes opwekken hebben wel een streepje voor: per kilometer bij de gemeente vandaan wordt er een kleine fictieve vergoeding aan de biedprijs toegevoegd. Hiermee willen de gemeentes de lokale opwek en afname bevorderen.

De Raadt: “We roepen lokale energieproducenten dan ook op om zich aan te melden voor onze aanbesteding. Zo dragen we samen bij aan de verduurzaming van onze regio en het behalen van de landelijke klimaatdoelstellingen.”