Het rapport ging deze week naar de kamer gelijktijdig met de publicatie van een whitepaper over energieopslag door TNO. Het wetenschappelijk bureau keek wat er mogelijk is om energie op te slaan, in welke vorm en op welke plek.
Hoe kun je energie opslaan onder de grond?
Er zijn drie manieren: energie opslaan in moleculen zoals methaan of waterstof, energie opslaan als warmte of in de vorm van perslucht en ‘pompaccumulatie’.
- De eerste methode is de bekendste: je gebruikt (groene) stroom om water te transformeren tot waterstof. Het waterstof is dan een energiedrager, die je direct kunt gebruiken of weer terug om kunt zetten in stroom. Waterstof kan opgeslagen worden in zoutcavernes en lege gasvelden.
- De tweede is opslag in warmte. Dit kan ondergronds in waterreserves of zelfs gewoon door warm water in de grond te pompen. Daar blijft de warmte lange tijd ‘goed’; hij ontsnapt niet naar de lucht. Dan kun je het warme water weer oppompen in de koudere maanden (als er ook minder zonne-energie is).
- De derde methode is minder bekend: mechanische opslag. Hierbij gebruik je stroom om een machine aan te drijven die bijvoorbeeld lucht onder druk zet of water van de ene naar de andere (hoger gelegen) plek pompt. Heb je energie nodig, dan laat je de lucht of het water teruglopen, langs een turbine die dan ronddraait en zo weer stroom opwekt. Er zijn ook exotischere versies van deze techniek, zoals een ‘zwaartekrachtbatterij’ in een oude mijnschacht.
Vraag naar waterstof groeit
De ondergrondse opslag van waterstof is volgens TNO en EBN de belangrijkste. De vraag naar waterstof zal tussen 2030 en 2050 toenemen, naarmate we minder en minder aardgas mogen gebruiken. Er zal niet altijd genoeg overtollige groene stroom zijn om ‘on demand’ waterstof te produceren, dus is het goed om een voorraad te hebben.
Maar, waarschuwen de onderzoekers, om grootschalig waterstof op te slaan moeten er nog een hoop economische en technologische horden worden genomen. En daarom is het belangrijk dat een (aankomende) regering nu al, in 2021, in actie komt zodat opschaling in 2030 mogelijk is.
Locatie en draagvlak voor opslag
De overheid moet nu investeren om aan te tonen dat het economisch en technisch haalbaar is om waterstof of warmte ondergronds op te slaan. De overheid moet beleid maken waardoor het mogelijk is om energie ondergronds op te slaan. Ook moet er een ‘duidelijke visie over de ruimtelijke verdeling van opslaglocaties’ komen, met andere woorden: de regering moet aanwijzen waar straks waterstof in de grond komt.
Ten slotte moet de overheid werken aan draagvlak. Want lang niet iedereen zal het prettig vinden om waterstof onder zijn of haar huis te hebben. Het is dus zaak om bewoners nu al te betrekken bij de keuze van een locatie, om protesten in de toekomst te voorkomen.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in