De grootste thermoskan ter wereld moet Berlijn duurzame warmte geven

Duitsland heeft, meer nog dan Nederland, grote problemen nu de afhankelijkheid van Russisch gas afgebouwd moet worden. Het land heeft geen eigen gasbubbel en zei na de kernramp in Fukishma vrij snel kernenergie vaarwel.

Dat zorgt vooral voor een probleem in warmtevoorziening. Stroom komt dankzij de Energiewende voor een belangrijk deel uit zon en wind, maar duurzaam warmte opwekken is lastiger.

Isolerende buitenlaag

Berlijn hoopt dat warmteopslag soelaas kan bieden. Energiebedrijf Vattenfall bouwt daar een 45 meter hoge, stalen toren die warm water vast kan houden. De toren werkt precies als een thermos, met een isolerende buitenlaag die zorgt dat het water niet te snel afkoelt.

Het idee is simpel: overdag, als er een overvloed aan zonne- en windenergie is, wordt deze warmte ingezet om water tot bijna het kookpunt te verwarmen. Vervolgens pompt Vattenfall het water de toren in, waar het maximaal 13 uur lang op temperatuur blijft.

Piekmomenten

Dat lijkt kort, maar het is meer dan genoeg om twee piekmomenten op te vangen: het begin van de avond en de ochtend. Dan is er minder duurzame energie (de zon schijnt niet) maar is de vraag hoog omdat men wil douchen, wassen, enzovoort.

Warmteopslag voor korte termijn is niks nieuws. Maar de schaal waarop het nu gebeurt maakt het uniek. 56 miljoen liter of 200 megawatt aan warmte is genoeg om de Berlijnse warmwaterbehoefte in de zomer te leveren. In de winter is de vraag naar warm water groter (voor verwarming) en de opwek van duurzame stroom lager. Dan is de thermos genoeg voor 10 procent van de warmtevraag.

Kortom: de opslag is niet de enige oplossing. Maar dat een bedrijf als Vatenfall investeert in duurzame warmteopslag laat wel zien dat er, mede door de hoge gasprijzen, een markt omstaat voor dit soort projecten. Dat kan ook na de gascrisis helpen in de duurzaamheidsdoelen.