Uniek werkboek geeft bedrijven handvatten voor de ontwikkeling van circulaire businessmodellen

Download het gratis e-werkboek hier

Om de transitie naar een circulaire economie te versnellen heeft hij samen met een team de concrete stappen aangekaart die bedrijven moeten nemen richting de circulaire economie. Het model hierachter, de stappen die bedrijven moeten zetten en voorbeelden van bedrijven die al een circulair businessmodel hebben, vormen samen het werkboek ‘Circulair Organiseren’. Door het e-werkboek gratis beschikbaar te stellen hoopt het team een boost te geven aan de ontwikkeling van de circulaire economie.

De circulaire economie staat volop in de belangstelling en is actueler dan ooit. Bedrijven staan voor de grote uitdaging om de omslag te maken naar een circulair businessmodel. Maar circulaire businessmodellen in de praktijk brengen is enorm lastig en veel bedrijven worstelen hier mee. Hoe komen ze van hun lineaire businessmodel af en waar moet je eigenlijk beginnen als je je businesscase rond wilt maken?

Op basis van veel onderzoek heeft Jan Jonker een model ontwikkeld dat de basis vormt voor circulaire businessmodellen. Het model bestaat uit zeven bouwstenen. De bouwstenen en een concreet stappenplan staan uitgebreid beschreven in het werkboek. Het werkboek is aangevuld met praktijkvoorbeelden en infographics van bedrijven die al een circulair businessmodel hebben. Zo krijgt de lezer dankzij het werkboek een goed en duidelijk beeld over hoe je een circulair businessmodel kan ontwerpen. Met behulp van het werkboek zijn bedrijven in staat circulariteit écht op te nemen in hun strategie en bedrijfsvoering. “De tijd van alleen maar praten is nu echt voorbij. Er is veel kennis en informatie beschikbaar, we moeten nu gaan doen”, aldus Jonker.

Circulair Businessmodel

Om de circulaire economie van de grond te krijgen hebben bedrijven nieuwe businessmodellen nodig. Meestal omvat een businessmodel slechts één organisatie en is het vooral gericht op het voortbrengen van financiële waarden. Waardecreatie wordt zo versmald tot omzet, winst en geld verdienen. In de circulaire economie is het noodzakelijk om dit begrip van een businessmodel te verbreden.

Een circulaire economie vraagt om samenwerking tussen bedrijven en andere partijen om een waardecyclus te realiseren. Daarnaast wordt het waardebegrip verbreed. Naast financiële waarden gaat het ook om het creëren sociale en ecologische waarden. Dit wordt meervoudige waardecreatie genoemd.

Zo ontstaat een businessmodel met meerdere organisaties en partijen die in afhankelijkheid ten opzichte van elkaar waarde creëren. Waarde die niet alleen bestaat bij de gratie van het transformeren van nieuwe grondstoffen tot producten, maar juist door dat wat er al is op meerdere manieren beter te benutten.

Het werkboek

Het model voor circulaire businessmodellen bestaat uit zeven bouwstenen die één geheel vormen. Kern is om met meerdere partijen een kringloop te sluiten. Stap voor stap wordt de lezer in dit werkboek aan de hand van vragen meegenomen door deze bouwstenen, met als doel een eigen model te ontwikkelen. Een model dat leidt tot een nieuwe businesspropositie óf inzicht geeft in hoe een bestaande propositie aan te passen.

Praktisch

Het werkboek is opgezet als een doe-het-zelf stappenplan. De gebruiker loopt door de verschillende stappen van het circulaire businessmodel. Het werkboek reikt een eenvoudige manier voor werken aan: het stelt een aantal vragen per onderdeel van het businessmodel. Dat resulteert in negen sets van vragen. Deze worden voorafgegaan door een korte, theoretisch getinte inleiding.

Infographics

Ter ondersteuning en inspiratie is een dertigtal infographics toegevoegd, gebaseerd op de praktijk van bedrijven die al een circulair businessmodel ontwikkeld hebben. Elk van deze infographics is ontstaan in overleg met het betreffende bedrijf. De infographics laten zien hoe totaal verschillende oplossingen gezocht zijn rond het ontwikkelen van een collectieve businesspropositie.

De oogst

Aan het eind van het werkboek wordt de gebruiker kort meegenomen in een aantal overkoepelende vragen en overwegingen. Het gaat dan om vragen over de ‘oogst’ van dit werkboek en de veranderkundige consequenties die het werken met een circulair businessmodel met zich meebrengt.

Inspiratie

De infographics, het basismodel en de theoretisch getinte inleiding bieden bij elkaar de basis om op praktische wijze aan een eigen circulair businessmodel te werken. De insteek is vooral om te inspireren met voorbeelden, quotes uit de politiek en het bedrijfsleven en met ‘weetjes’. Het werkboek wordt afgesloten met verschillende bronnen, waaronder literatuur, partijen die hulp kunnen bieden en een overzicht van alle bedrijven die een infographic hebben aangeleverd.

Mede mogelijk gemaakt door

Het werkboek is een uitgave van de stichting Our Common Future 2.0 en wordt gratis beschikbaar gesteld dankzij de steun van het KIDV (Den Haag), DAR (Nijmegen), WEcycle (Zoetermeer), Saxion Hogescholen (Deventer), Stichting Vlakglasrecycling Nederland (Zoetermeer) en ENVAQUA (Zoetermeer) en de Radboud Universiteit Nijmegen.

Bronvermelding: Jonker, J., Kothman, I., Faber, N. en Montenegro Navarro, N. (2018). Circulair Organiseren: Werkboek voor het ontwikkelen van een circulair businessmodel. ​Doetinchem: Stichting OCF 2.0.