Hoe werkt de techniek?
Saxcell richt zich op vezel-tot-vezelrecycling en zet afgedankt katoen om in nieuwe textielvezels. Het proces bestaat uit twee stappen. In de eerste stap worden afgedankte katoenen stoffen verwerkt tot pulp. CEO Erik van der Weerd legt uit: “Om die vezels te maken hoeven we dus geen bomen te kappen zoals bij traditionele man-made cellulose fibers (MMCF, red.) zoals viscose en lyocell." Vervolgens wordt de pulp via een natspinproces verwerkt tot sterke garens, de zogenaamde Saxcell-vezels. Zo worden de vezels geschikt voor hoogwaardige textielproducten.
Momenteel wordt de pulp in India verwerkt tot vezels in samenwerking met Birla Cellulose, een van de grootste producenten ter wereld. De ambitie is om deze productiefase naar Nederland te halen en hier een eigen pulpverwerkingsfabriek te bouwen.
Waarom is dit belangrijk?
De textielindustrie is een van de meest vervuilende sectoren ter wereld. Saxcell biedt een techniek die textiel opnieuw inzet zonder kwaliteitsverlies en tegelijk gigantische hoeveelheden water bespaart. Van der Weerd: “Wij creëren vezels die dezelfde kwaliteit hebben als virgin katoen en kunnen zo de afhankelijkheid van nieuw katoen verkleinen. En dat is nodig, want conventionele katoenproductie verbruikt tussen de 2.000 en 8.000 liter water per kilo, terwijl wij slechts 10 liter per kilo nodig hebben.”
Toch is de techniek geen allesomvattende oplossing. Veel fast fashion bestaat uit een mix van synthetische vezels en coatings, wat recycling ingewikkeld maakt. Saxcell werkt daarom vooral met textielstromen waarvan de samenstelling bekend is, zoals werkkleding en hoteltextiel.
Is er een markt voor?
Saxcell-vezels liggen al in de winkel, bijvoorbeeld in de Ayacucho-shirts bij Bever. Maar is de markt er klaar voor? Van der Weerd erkent dat brede acceptatie nog een uitdaging is: “Iedereen was enthousiast over de eerste pilot, maar structurele adoptie door grote partijen vergt tijd.” Het grootste obstakel? Gerecyclede vezels zijn duurder dan nieuw katoen of houtpulp, waardoor bedrijven terughoudend blijven.
Naast Bever werkt Saxcell aan uitbreiding naar bredere modecollecties. Maar voor echt grootschalige impact is er meer nodig dan een nichemarkt. Een belangrijke ontwikkeling is de invoering van digitale productpaspoorten, waarmee consumenten kunnen zien waar en hoe een kledingstuk is gemaakt. Van der Weerd: “De Ayacucho-shirts bij Bever hebben nu al zo’n productpaspoort, toegankelijk via een QR-code dat in het label is verwerkt.” Dit soort transparantie resulteert in het creëren van bewustwording bij de consument en kan zo bijdragen aan een grotere vraag naar duurzame mode.
Wat kan Saxcell betekenen voor de textielafvalberg?
Saxcell kan textiel een tweede leven geven, maar hoe groot is die impact echt? De geplande pulpverwerkingsfabriek in Enschede zal 750 ton textiel per jaar kunnen verwerken, met een groeipotentieel naar 3.000 ton. Dat is een stap vooruit, maar nog een fractie van de 215.000 ton textielafval die Nederland jaarlijks produceert.
Een mogelijke doorbraak kan komen door strengere wetgeving. De Europese Unie werkt aan regels die fabrikanten verplichten om een minimumpercentage gerecycled materiaal te gebruiken. Een nieuwe EU-richtlijn wordt binnen twee jaar verwacht, en dat zou een cruciale stimulans kunnen zijn voor bedrijven om wél voor gerecycled textiel te kiezen.
Ondertussen blijft de financiering van de Nederlandse fabriek onzeker. Investeerders zijn al met Saxcell in gesprek, maar Van der Weerd kan nog geen namen noemen. “Dat zou niet verstandig zijn”, zegt hij. Dat er partijen klaarstaan om in te stappen is een positief signaal, maar zonder handtekeningen is er nog geen garantie dat de fabriek in Nederland er komt.
Wat is de volgende stap?
Saxcell heeft een bewezen technologie en de eerste producten zijn al op de markt. De milieu-impact is duidelijk: minder waterverbruik, geen ontbossing en minder afhankelijkheid van nieuw katoen. Maar zonder stevige investeringen en strengere wetgeving blijft het onzeker of deze innovatie op grote schaal kan doorbreken.
Als steun voor de technologie heeft Stichting UPV Textiel een intentieovereenkomst ondertekend met Saxcell. Dit collectief vertegenwoordigt negenhonderd producenten en importeurs, waaronder HEMA en WE Fashion, en stimuleert de inzet van gerecyclede vezels. Dat kan helpen de markt in beweging te brengen.
Ondanks de financiële onzekerheid is Van der Weerd overtuigd: “Binnen vijf jaar zal deze manier van recycling vanzelfsprekend lijken en zal men zich afvragen waarom dit niet eerder is gedaan.”
Lees ook:
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in