INTERVIEW: Ecover pakt plasticprobleem aan met 100 procent gerecyclede flessen

Ecover, opgericht in 1979, verkoopt was- en reinigingsmiddelen op basis van natuurlijke en biologisch afbreekbare ingrediënten. Behalve op de inhoud van de verschillende afwasmiddel- en allesreinigerflessen, richt het bedrijf zich ook op de flessen zelf. Want ook die moeten duurzamer worden, stelt Tom Domen, long term innovation manager van Ecover.

“Over twee jaar moet elke fles in ons assortiment zijn gemaakt van 100 procent gerecycled plastic”, zegt hij. De eerstvolgende stap op weg naar die ambitie is de introductie van een nieuwe fles voor alle Ecover-afwasmiddelen, in het voorjaar. “Op de langere termijn willen we bovendien gaan inzetten op het gebruik van alternatieve, biologische afbreekbare verpakkingen.”

Oceaanplastic

Die strategie past bij de missie van het bedrijf om de impact van zijn producten op water en milieu te minimaliseren. “In de eerste jaren lag de focus vooral op ingrediëntkeuzes en het vermijden van bepaalde gevaarlijke stoffen in producten. Reinigingsmiddelen belanden in elk scenario in het water. Daarom zijn we in het begin vooral bezig geweest met groene chemie en plantaardige ingrediënten”, zegt Domen.

Vanaf 2012 kwamen volgens hem de eerste berichten over de impact van plastic op de oceanen naar boven. “Wij zijn hier intern mee aan de slag gegaan. We hebben altijd de mogelijkheid aangeboden om de flessen na te vullen en verpakkingen gemaakt van gedeeltelijk gerecycled materiaal. Maar het was duidelijk dat we meer moesten doen om het probleem van oceaanplastic aan te pakken.”

Bij het terugdringen van de impact van zijn producten op het milieu, hanteert Ecover twee stromen. Zo richt het bedrijf zich enerzijds op het probleem van oceaanplastic, dat met behulp van een bewustwordingscampagne onder de aandacht van de consument wordt gebracht. “We lanceren elk jaar een fles die is gemaakt van oceaanplastic en we organiseren beach clean-ups. De impact van deze activiteiten is echter beperkt als je kijkt naar de schaalgrootte van het probleem. Maar we zorgen er wel voor dat we dit elk jaar beter doen.”

"Het was duidelijk dat we meer moesten doen om het probleem van oceaanplastic aan te pakken"

Aan de andere kant bekijkt Ecover wat het bedrijf kan doen om het plasticprobleem aan de voorkant aan te pakken. “Wat kunnen we doen zodat er meer wordt gerecycled? En welke materiaalkeuzes kunnen we maken voor verpakkingen, om het aandeel recyclaat in producten op te drijven?” In 2012 lanceerde Ecover de eerste fles die voor 25 procent bestond uit gerecycled en 75 procent uit hernieuwbaar materiaal, gemaakt van suikerriet. “We zetten nu voornamelijk in op de verhoging van het aandeel recyclaat, want enkel op die manier kunnen we de markt voor recycling stimuleren. Wanneer er meer vraag naar komt, wordt de industrie gedwongen om meer en beter te recyclen.”

Uitdagingen

De grootste uitdaging in de zoektocht naar gerecyclede verpakkingen is volgens de innovation manager de kwaliteitsvoorwaarde. “Het is erg moeilijk om van gerecycled materiaal een kwaliteitsvolle fles te maken”, weet Domen. De afwasmiddelfles die Ecover dit jaar op de markt brengt, is daarom gemaakt van 100 procent gerecyclede polyethyleentereftalaat (PET) uit Europa. Dit materiaal kan volgens Domen voorlopig beter worden gerecycled dan polyetheen (PE), dat het bedrijf voorheen voor de afwasmiddelflessen gebruikte. Daarnaast voldoet het materiaal aan de kwaliteitseisen van Ecover.

De volgende stap is het omschakelen van andere verpakkingen naar 100 procent gerecycled materiaal. Maar dat is nog niet zo makkelijk. Waar PET heel geschikt blijkt voor afwasmiddelflessen, is het omwille van technische redenen niet mogelijk om een handvat te maken van dit materiaal. “Hiervoor moeten we dus een alternatief materiaal vinden óf naar een wasmiddelfles zonder handvat gaan. Dat vergt een radicale herziening van het ontwerp.”

Dan hebben de flessen ook nog een dop, en ook die moet eraan geloven. “Het is nog moeilijk om voor doppen, die zijn gemaakt van polypropyleen (PP), een gerecycled alternatief met dezelfde kwaliteit te vinden. Daar zijn we hard mee bezig. We moeten sowieso een compromis maken als het gaat om de kleur. Momenteel hebben de doppen heldere kleuren, maar dat is wellicht niet mogelijk met ander materiaal.”

"Het is erg moeilijk om van gerecycled materiaal een kwaliteitsvolle fles te maken"

Ellen MacArthur Foundation

Om zijn ambities op het gebied van duurzame verpakkingen te bereiken, werkt Ecover samen met verschillende partners in de recyclingsector. “We zoeken samen naar geschikte materialen, maar we moeten er ook voor zorgen dat de flessen die we op de markt brengen, perfect recyclebaar zijn. Je kunt geen slechte materialen in de markt brengen, want dan breng je de stroom in gevaar. Kijk naar de flessen die we van oceaanplastic maken: daar kunnen we niet te veel degraded materiaal in stoppen, want ze moeten recyclebaar blijven”, legt Domen uit.

Ecover bekijkt daarnaast hoe het bedrijf in samenwerking met andere partijen betere recycleketens kan opzetten en hoe de juiste materialen gemakkelijker van elkaar kunnen worden gescheiden. Een groep concurrenten uit de industrie, waaronder Ecover en Procter & Gamble, onderzoekt samen met de Ellen MacArthur Foundation hoe ze de recyclingstromen kunnen verbeteren.

Domen: “We zijn bereid om informatie te delen, ook binnen onze industrie. Het is een thema waar iedereen in vooruit wil gaan. Ik voel ook dat er in de industrie meer bereidheid komt om op het vlak van verpakkingen en de circulaire economie de samenwerking op te zoeken.”

‘No impact packaging’

Op redelijk korte termijn wil Ecover de recyclinginfrastructuur en -logistiek dus optimaliseren. Maar op de wat langere termijn, vanaf 2020, gaat het bedrijf nog een stap verder. De focus moet dan ook komen te liggen op het gebruik van verpakkingsmaterialen zonder impact, door Domen ook wel ‘no impact packaging’ genoemd.

“Dit zijn materialen die recyclebaar zijn, maar ook afbreken als ze in de oceaan terechtkomen”, legt Domen uit. Volgens de innovation manager zijn er al afbreekbare plastics op de markt, maar die breken nog niet in alle omstandigheden optimaal af. “Je hebt bijvoorbeeld polylactide (PLA) gemaakt van melkzuur, dat biologisch afbreekbaar is. Maar in de oceaan verloopt het afbraakproces heel traag en komen er microplastics vrij.”

Domen ziet onder meer kansen voor alternatieven op basis van papierstructuren, gemaakt van afvalstromen. “In combinatie met nieuwe bioplastic coatings, die in marine omgevingen oplossen, zou dat een goede vervanger kunnen zijn. Momenteel zien we kansen voor een combinatie van deze twee materialen. Maar we moeten nog wel de juiste combinatie van structuur en coating vinden.”

Bewustzijn consument

Naast innovatie op het gebied van materialen zet Ecover ook in op het bewust maken van de consument. Het bedrijf gebruikt onder meer de jaarlijks terugkerende Ocean Plastic Bottle, die voor 50 procent uit oceaanplastic bestaat, als communicatievehikel om over het probleem te praten. In verschillende landen organiseert de producent bovendien acties, zoals ‘opkuisacties’ van stranden. Via een online platform wordt de consument bij deze acties betrokken.

“De boodschap die we willen overbrengen is dat het belangrijk is om verpakkingen en afval op de juiste plek weg te gooien, om het probleem van oceaanplastic tegen te gaan”, aldus Domen. “Ik heb er echter moeite mee als de industrie het probleem op de consument afschuift; ik vind dat de industrie verder moet kijken dan dat en de verantwoordelijkheid moet nemen. Maar we kunnen wel duidelijk maken dat het probleem er is en vervolgens laten zien wat wij doen om het tegen te gaan.”

"De industrie moet verantwoordelijkheid nemen"

Het bewustzijn van de consument is echter wel hoger dan een aantal jaren geleden, meent Domen. Zo hoort hij van retailers dat ze regelmatig klachten ontvangen over de hoeveelheid verpakkingsmateriaal die wordt gebruikt. Daardoor zijn de meeste retailers zich ook bewust van het probleem. “Maar het is voor hen niet makkelijk om de balans te vinden tussen commercieel blijven en alles in navul- of bulkverpakkingen aan te bieden. Daar komt bij dat de consument misschien wel minder verpakkingen wíl gebruiken, maar dat niet per definitie ook gaat doen. Er is een groot verschil tussen wat mensen zeggen en hun uiteindelijke acties. We zien bijvoorbeeld dat onze navulsystemen, die we al meer dan twintig jaar verkopen, nog steeds vooral worden gebruikt door een niche.”

Dat geldt sowieso voor de grootste groep consumenten die voor Ecover kiest, al bemerkt het bedrijf een verschuiving naar de meer ‘lichtgroene’ consument. “We blijven groeien, maar het zullen altijd mensen blijven die zijn begaan met het milieu, maar daar niet te veel compromissen voor willen sluiten.”

Om die groep groter te maken, moet Ecover volgens Domen meer focussen op de beleving. “In het begin van ons bestaan was de effectiviteit van onze producten soms twijfelachtig, maar dat is nu niet meer het geval; het zijn gewoon goede producten. Dus we moeten nu veel meer inzetten op de experience: een mooie fles, die goed op het aanrecht past, en die een goed gevoel geeft. En met een belangrijk bijkomend voordeel: een fles die ook nog eens volledig gerecycled is en in de toekomst zelfs volledig afbreekbaar.”

Dit artikel is onderdeel van onze themamaand Circulaire Economie. Klik hier om alle artikelen over dit thema te lezen.

Afbeeldingen: Ecover