Scale-ups in Nederland: met een exoskelet werken we langer, gezonder door
Het klimaat is belangrijk, maar goed zorgen voor een ouder wordende bevolking die langer moet doorwerken is ook onmisbaar in een duurzame maatschappij. Wat Skelex doet klinkt bijna te futuristisch om waar te zijn: het bouwt exoskeletten die mensen ondersteuning geven, zodat ze langer, veiliger en gezonder kunnen werken.
Human 2.0, de nieuwe mens. Dat was het plan van de Indiaase Gaurav Genani, die in 2010 naar Nederland kwam. In India had hij bedacht dat hij zich wilde toeleggen op het sterker en beter maken van de mens. De kennis in Nederland, en specifiek bij de TU Delft, was voor hem de reden om hierheen te komen. Met een team van bollebozen sleutelde hij jarenlang aan het concept voor een exoskelet dat mensen kan ondersteunen in hun werk. Zo werd Skelex geboren.
Het idee achter de exoskeletten is maatschappelijk. We hebben in het westen te maken met vergrijzende bevolkingen. En als mensen ouder worden krijgen ze snel meer last van skelet- en spierproblemen. Vooral in zware beroepen: de bouw, zorg, defensie, auto-industrie. En hoewel de politiek druk discussieert over eventuele uitzonderingen voor zulke beroepsgroepen, verandert er voorlopig niks aan de gezondheidssituatie van de mensen die in die sectoren werken.
Geen motor in het skelet
Skelex bouwt exoskeletten zonder motor. Het systeem werkt met twee veren die zich aanspannen als je je armen naar beneden laat zakken. Als je vervolgens met de armen omhoog gaat, ondersteunt de veer je beweging. Zo kan je dus veel lang boven je hoofd werken, of dit nu statische of repetitieve werkzaamheden betreft. En dat is een uitkomst voor bedrijven en medewerkers. “Als je een uitgevallen medewerker hebt, kost je dat een hoop geld”, vertelt European Sales Manager Ivar de Wit. “Het ziekteverzuim is te reducerenn met het exoskelet.”
Het is dus niet de bedoeling dat de werkgevers hierdoor minder mensen aannemen, omdat een medewerker met pak meer kracht heeft. “Meestal kijkt de ARBO- of bedrijfsarts mee, en dan gaat het goed. Het gaat om het behoud van de medewerker, zorgen dat mensen langer goed door kunnen werken.”
Daarmee zit dit bedrijf in een andere vorm van duurzaamheid dan veel anderen. Het gaat om duurzame arbeid. Nu wordt een zieke of oude werknemer vaak ingewisseld voor een jongere, die mag werken tot zijn of haar lichaam het opgeeft. Met de exoskeletten kan iedereen gezonder en langer doorwerken, zonder dat dat extra gezondheidsrisico’s met zich meebrengt.
Exoskeletten in de zorg
Voorlopig focust Skelex op de (scheeps)bouw, de constructie en de vliegtuig- en auto-industrie. De medewerkers moeten daar vaak repetitief en zwaar werk doen, dat makkelijker wordt met een exoskelet. Maar ook andere beroepsgroepen kunnen in de toekomst profijt hebben van een pak. “In de zorg kan een echograaf, die vaak urenlang een echo-apparaat vast moet houden, hier baat bij hebben.” Ook in de agri-sector is er een grote groep die regelmatig urenlang boven de eigen macht werkt, zoals bij tomatentelers. Maar voor Skelex een nieuwe markt opgaat, kijkt het bedrijf of er aanpassingen nodig zijn. “In de zorg wil je bijvoorbeeld een makkelijk te ontsmetten versie, die misschien ook in het wit moet komen, om bij de uniformen te passen.”
Die flexibiliteit is het unieke aan Skelex, in vergelijking met andere bedrijven die exoskeletten bouwen. “Wij kunnen alle aanpassingen maken die mensen willen, om zo precies aan de wensen te voldoen. We zijn daarmee ook meer een ontwikkelingsbedrijf, terwijl anderen meer voor massaproductie gaan.” De aanpak heeft succes; onze Nederlandse Defensie en de Amerikaanse Luchtmacht kozen bijvoorbeeld al voor Skelex. “Dat maakt het zakendoen ook makkelijk; als het leger daar voor je instaat, hoef je jezelf iets minder fanatiek te bewijzen.” Over vijf tot tien jaar hoopt de Wit dat Skelex de nummer 1 exoskelletenleverancier is.
Advies voor andere bedrijven
Hoewel Skelex in een specifieke niche zit, denkt De Wit toch dat andere ondernemers iets kunnen leren. “Kies je partners met zorg, en zorg dat zij invloed hebben. Wij bedienen een hele nieuwe markt, niemand kent dit nog. En de bouw is bijvoorbeeld best conservatief. Maar door samen te werken met een leverancier van stukadoorsmaterialen, kunnen wij mensen overtuigen om ons skelet te proberen. Dat is volgens mij het geheim van succes: zorg dat je vertrouwde bedrijven om je heen verzamelt.”
