Wat is genetische modificatie precies?
Genetische modificatie is een techniek waarmee de eigenschappen van bijvoorbeeld gewassen aangepast kunnen worden. Dat gebeurt door heel gericht de gewenste genen uit het DNA van het ene organisme te halen en vervolgens aan het andere organisme toe te voegen.
Wat levert het op?
Deze technieken maken het mogelijk om betere plantenrassen te ontwikkelen op een nauwkeurige manier. Denk aan aardappelen die beter tegen droogte kunnen of ziekteresistent zijn. Of bloemkolen die minder meststoffen en pesticiden nodig hebben of juist hogere opbrengsten opleveren.
Genetische modificatie levert ook tijdwinst op. Het toevoegen van goede eigenschappen aan gewassen kan ook door soorten met elkaar te kruisen. Maar bij deze kruisingen komen er ook eigenschappen mee die wellicht helemaal niet zo voordelig zijn. Het kost enorm veel tijd om die ongewilde eigenschappen weer kwijt te raken. Bij genetische modificatie kan in korte tijd een nieuwe variatie met exact de juiste eigenschappen worden ontwikkeld, aangezien alleen het gewenste gen wordt overgebracht. Dit leidt tot nauwkeurigere en snellere veranderingen dan conventionele veredelingstechnieken.
Wat is CRISPR-Cas?
CRISPR-Cas wordt vaak genoemd als het gaat om genetische modificatie. De genetische techniek is in 2020 bekroond met een Nobelprijs. Toch wordt CRISPR-Cas niet grootschalig gebruikt. De techniek is niet verboden, maar producten behandeld met CRISPR-Cas moeten wel extra toelatingstrajecten doorlopen om de veiligheid te garanderen. Volgens veredelaars zijn die procedures erg tijdrovend en duur. Dat maakt de toepassing van CRISPR-Cas in Europa nu praktisch onmogelijk.
Wat staat er in het voorstel van de Europese Commissie?
Het nieuwe voorstel moet genetische modificatie in de toekomst makkelijker maken. Met wetgeving wil de Europese Commissie de regels voor het telen en verkopen van moderne veredelde gewassen versoepelen. Er hoeft dan niet meer te worden voldaan aan strenge controles zoals nu het geval is bij CRISPR-Cas producten. Een vermelding op het etiket dat een product genetisch is aangepast, is dan ook niet meer verplicht.
“Nieuwe genomische technieken zijn innovatieve instrumenten die de duurzaamheid en veerkracht van ons voedselsysteem helpen vergroten. Zij maken het mogelijk om verbeterde plantenrassen te ontwikkelen die klimaatveerkrachtig en tegen plagen bestand zijn, die minder meststoffen en bestrijdingsmiddelen vereisen en voor grotere oogsten kunnen zorgen. Dit kan bijdragen tot een halvering van het gebruik en het risico van chemische bestrijdingsmiddelen”, zo schrijft de commissie in een persbericht.
Een ander doel van deze veranderingen is om de Europese Unie beter te laten concurreren met landen zoals de Verenigde Staten, China en Japan, waar moderne genetische technieken al veel langer zijn toegestaan.
Wanneer treedt het voorstel in werking?
Het voorstel is nog niet aangenomen. De voorgestelde wijzigingen moeten eerst worden goedgekeurd door het Europees Parlement. Vervolgens gaan de lidstaten, waaronder Nederland, over het nieuwe voorstel stemmen. De invoering kan dus nog jaren duren.
Lees ook:
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in