Vijf duurzame alternatieven voor chemische conservering

1. High-tech innovaties uit Nederland

De provincie Gelderland en Holland Food Ventures investeren samen in een Proeftuin voor diverse duurzame conserveringstechnologiën. Bedrijven en kennisinstituten onderzoeken energiezuinige vervangers voor pasteurisatie en sterilisatie. Schadelijke bacteriën zijn onder meer te doden door versproducten onder hoge druk te zetten of te behandelen met stroomstoten. Innovatieve technologie als koud plasma, waarbij oppervlakken van verpakkingen worden behandeld met extreem koude gassen, bevindt zich nog in de allereerste fase van het onderzoek. 

2. Afval van kreeftachtigen

Onderzoekers in Spanje en Cuba werken al langer aan toepassingen van citosan als coating voor groenten en fruit. Citosan is een polymeer die wordt gemaakt uit chitine, het hoofdbestanddeel van het schild van kreeftachtigen. Het laagje is eetbaar en heeft geen invloed op de smaak van de behandelde producten. Na behandeling met een cirosanspray zijn groenten en fruit langer houdbaar en bieden bescherming tegen ziekten.

Uit onderzoek van de Baskische universiteit Unibertsitate Orientaziorako Azokak blijkt dat wortelen die zijn behandeld met citosanspray twee keer langer houdbaar zijn. Cubaanse onderzoekers pasten de citosan-coating toe op verschillende soorten tropisch fruit, met dezelfde resultaten. Conservering en bescherming van groenten en fruit is belangrijk. Volgens Het Instituut voor Tropische Fruitteelt in Cuba gaat soms de helft van de oogst aan zacht tropisch fruit tijdens het transport verloren door bederf. Een laagje van garnalen- en kreeftenafval kan dat grotendeels voorkomen.

3. UV-licht als desinfectiemiddel

Onderzoekers aan de Washington University hebben ontdekt dat het ultraviolette UV-c-licht ziekteverwekkers op het oppervlak van fruit onschadelijk maakt. Volgens de onderzoekers is ultraviolet licht een alternatief voor chemische ontsmettingsmiddelen.

Voor landbouwbedrijven zou de technologie eenvoudig en goedkoop zijn toe te passen. Het UV-c is getest op de meest voorkomende ziektenverwekkers E.coli en listeria. Beide bacteriën bleken zeer gevoelig voor UV-c-licht. Maar liefst 99,9 procent van de bacteriën op het oppervlak van het geteste fruit, zoals aardbeien en meloenen overleefde de dosis UV-licht niet. De ontsmettingstechnologie werkt voorlopig het beste op gladde oppervlakken. Het team gaat de technologie verder verfijnen om ook ruwe oppervlakken goed te kunnen behandelen.

4. Coating van oregano

De beruchte ziekteverwekker E.coli blijkt niet bestand tegen een coating op basis van oregano. De Amerikaanse Wayne State University ontwikkelde een nano-emulsie uit de essentiële oliën van de kruidenplant. Een doorbraak. Van kruiden als oregano en tijm is de desinfecterende werking bekend, maar de oliën lossen slecht op in water. Die hindernis heeft het Amerikaanse onderzoeksteam genomen. Het vervolgonderzoek richt zich op de kwaliteiten van oregano als mogelijke vervanger van chemische ontsmetting van voedingsmiddelen.

5. Ziekteverwekkers bezwijken onder blauwe LEDs

Een koele, zure omgeving in combinatie met blauw LED-licht blijkt eveneens dodelijk voor de E.coli-bacterie. Ook listeria en zelfs salmonella bezwijken onder de niet-chemische behandeling. Volgens wetenschappers van de National University of Singapore kunnen LEDs chemische conserveringsmiddelen op termijn mogelijk vervangen.

Vooral versproducten als gesneden fruit en rauwe vis lenen zich voor de nieuwe conserveringsmethode. Onduidelijk is nog welke effecten die heeft op de kwaliteit van het bewaarde voedsel. Dat is de volgende stap in het onderzoek.

Hoofdfoto: Anthony D'Onofrio, via Flickr Creative Commons, Foto inzet: Catherine Sharman, via Flickr Creative Commons, Onderfoto: Foto: Bill Bradford, via Flickr Creative Commons