Start-up ontwikkelt eerste high-tech bijenkorf ter wereld in strijd tegen bijensterfte

Bijen zijn van groot belang voor de biodiversiteit en daarmee ons voortbestaan op aarde. Van alle vegetatie op aarde is 80 procent afhankelijk van bestuiving door bijen. Ook voor ons voedsel zijn bijen onmisbaar: maar liefst 70 van de 100 gewassen die mensen eten zijn voor hun bestuiving afhankelijk van deze ijverige beestjes.

De bij sterft uit

Maar het gaat niet goed met de bij. Eén op de tien bijensoorten in Europa wordt met uitsterven bedreigd. In de VS, Rusland en Brazilië is het al niet veel beter. De oorzaken van de bijensterfte zijn talrijk en voornamelijk het gevolg van menselijke activiteiten zoals verstedelijking en intensieve landbouw waardoor de verscheidenheid aan bloemen, planten en bomen verdwijnt en een tekort ontstaat aan voedsel en nestmiddelen voor de bijen. Ook ziektes, parasieten het gebruik van pesticiden en de vervuiling van lucht en water zijn van invloed op het wel en wee van bijen.

Van alle bijen is de honingbij het bekendst. Anders dan zijn wilde familieleden leven honingbijen in volken. Al eeuwen lang worden honingbijen door mensen ingezet voor het bestuiven van gewassen en het maken van honing. Maar de manier waarop bijen gehouden worden is in al die tijd eigenlijk niet veranderd. Tot nu. Want de Israëlische start-up Beewise heeft een high-tech bijenkorf ontwikkeld die de wereld van de imkers in één klap een paar honderd jaar vooruit spoelt.

Lees ook: Bijen kunnen wereldwijde voedselprijzen helpen stabiliseren

Het wel en wee van de bijenkolonie

De bijenkorf van Beewise ziet eruit als een container met een deur erin. Aan de zijkant zitten gleuven waar de bijen in en uit vliegen. Eén Beehome kan 48 bijenvolken huisvesten (of 1 a 2 miljoen bijen) en zit propvol technologie waarmee de imker het wel en wee van zijn bijen kan volgen. De kolonies worden 24 uur per dag 7 dagen in de week gemonitord, een klimaatinstallatie houdt de temperatuur en luchtvochtigheid in de korf constant. Zodra het systeem een bedreigende parasiet zoals de Varromijt signaleert, grijpt het in met een niet-chemische behandeling. Ook voorkomt het dat de volken gaan ‘zwermen’ en de korf verlaten. Zodra de bijen tekenen vertonen dat ze willen vertrekken, worden de condities in de korf aangepast zodat ze weer optimaal zijn en de bijen willen blijven. Ook het oogsten van de honing gaat volautomatisch.

De Beehome is de eerste geautomatiseerde bijenkorf ter wereld. Alle Beehomes staan met elkaar in verbinding en dankzij de zelflerende software kan de gegenereerde data over het wel en wee van de bijen geanalyseerd en vergeleken worden. Wanneer een behandeling of aanpassing van de temperatuur of vochtigheid een gunstig effect heeft kan dit dus direct toegepast worden in andere Beehomes.

Lees ook: Minder kunstmest nodig door genbewerking van graan

Verminderde bijensterfte

Volgens de start-up vermindert de Beehome de sterfte onder bijen met maar liefst 80 procent. Het bedrijf heeft als doel om alle traditionele bijenkorven te vervangen voor deze high-tech variant. Recent haalde het daarvoor 80 miljoen dollar op. De eerste 24000 Beehomes staan al in de VS en het bedrijf heeft plannen om uit te breiden naar Europa en Australië.

De vraag is of het industrialiseren van het bijenhouden de oplossing is voor bijensterfte. De wilde bijensoorten hebben er in elk geval geen voordeel van. En anders dan eerder werd gedacht, wordt het merendeel van de bestuiving gedaan door wilde bijen. Vooral wilde planten zijn afhankelijk van verschillende wilde bijensoorten. Die zijn voor hun voortbestaan meer gebaat bij het afschaffen van het gebruik van schadelijke pesticiden en het aanpassen van landbouwmethodes.