Toen ik nog niet getrouwd was met een vegetariër en de negatieve klimaataffecten van vlees nog niet zo alom bekend waren, was het mijn favoriete ontbijt op vrije dagen: versgebakken harde broodjes uit de oven met filet americain. Dat heeft als basis rauwe, magere tartaar. Dat wordt fijngemalen en er worden allerlei ingrediënten aan toegevoegd.
Geluksmomentje
De filet americain wordt meestal gegeten met uitjes, zout en peper. Met boter die smelt op het gebakken broodje was het voor mij een delicatesse. Een klein geluksmomentje bij het lezen van de krant. Toen al voelde ik me na zijn ontbijt opgeblazen en bleef de smaak van de filet de hele dag in mijn mond hangen. Maar ja, net als bij verstokte rokers was het moeilijk om ermee te stoppen. De waarschuwingen van het Voedingscentrum dat je er behoorlijk ziek van kunt worden of de waarschuwingen van de Maag Lever Darmstichting dat je er lintwormen van kon krijgen, negeerde ik.
Ziekenhuis
Tot die keer dat ik griep had en na twee broodjes filet americain nog zieker werd. Ik belandde met sepsis (bloedvergiftiging) en een longontsteking op de mediumcareafdeling in het ziekenhuis en werd direct aan een infuus met antibiotica gelegd. Of het aan bedorven filet americain lag, weet ik niet, maar in elk geval heb ik het daarna zelden of nooit meer gegeten. Heel af en toe neem ik op verjaardagen nog een toastje met filet americain, maar alleen als die van een goede en betrouwbare slager komt. Voor mijn ontbijt in het weekend bestaan er gelukkig alternatieven die mijn vegetarische vrouw al eerder met veel plezier at. Twee daarvan heb ik nog eens uitgebreid getest.
Proefpersoon: André Oerlemans
Dieetstatus: flexitariër, eet gemiddeld 2 keer per week vlees
Guilty pleasures: Griekse schotel en af en toe een frikadel
Vegetarisch alternatief
De eerste is Smaeck, vegetarische filet americain in een kuipje. De spread is ontwikkeld in samenwerking met sterrenchef Jacob Jan Boerma en door de Consumentenbond bestempeld als beste koop. Het wordt gemaakt met melkvezels en smeltkaas, net als de producten van het bekende vegetarische merk Valess. Daar worden allerlei ingrediënten zoals koolzaad, raapzaad, scharreleigeel, mosterd, tarwe-eiwit, azijn, tomatenpuree, suiker, specerijen en gedroogde groente aan toegevoegd. Het is vegetarisch - want het bevat geen vlees -, maar niet veganistisch. Het bevat kaas en zuivel. Uit onderzoek van Science weten we dat de klimaateffecten van kaas bijna net zo groot zijn als van vlees, en dat voer voor melkkoeien leidt tot ontbossing en methaanuitstoot.
Beter voor klimaat
Voor het klimaat is de filet americain van de Vegetarische Slager dus een stuk beter. Die is veganistisch. Tarwe en aardappel vormen de basis en verder worden er onder meer zonnebloemolie, mosterd, ui, tomatenpuree, suiker, kruiden en specerijen, knoflook, natuurazijn en mosterdzaad aan toegevoegd. Enig probleem: het zit niet in een kuipje, maar is verpakt in vijf plastic bolletjes die je open moet knippen of snijden. Dat kan soms wat onhandig zijn.
De test
Qua smaak verschillen de twee niet zo heel veel van elkaar. Smaeck is een beetje meer smeersel, de filet americain van de Vegetarisch Slager wat meer worstachtig. Smaeck smaakt wat luchtiger, zoeter en misschien wat minder pittig dan echte filet americain. Die van de Vegetarische slager is iets donkerder van kleur, smaakt pittiger en hartiger. Die benadert de originele smaak van filet americain het best. Maar als je beide alternatieven voorschotelt aan een vleeseter en je doet er voldoende peper, zout en uitjes op, dan merkt ie het verschil nauwelijks.
Conclusie
Beide filets zijn een prima alternatief voor de tartaar-variant. Maar die van de Vegetarische Slager komt daar qua smaak het dichtst bij in de buurt en is ook nog eens vegan, dus beter voor het klimaat. Vandaar een klein verschil in eindcijfer.
Eindcijfer:
Smaeck: 7
Petit filet americain van de Vegetarische Slager: 8
Meer Proef! Lees ook:
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in