Misschien komen er binnenkort rijstplanten op de markt die een enorme hoeveelheid methaan besparen én veel rijstkorrels produceren. Wetenschappers hebben namelijk een veelbelovende ontdekking gedaan.
Basismaaltijd
Rijst is voor meer dan de helft van de wereldbevolking een basismaaltijd. Het is rijk aan koolhydraten die lang energie leveren en bevat essentiële voedingsstoffen zoals vitamines, mineralen en vezels.
Methaan
De rijstteelt gaat echter gepaard met veel methaanuitstoot. Het graansoort wordt verbouwd op overstroomde velden, een omgeving waarin bacteriën goed gedijen. Die breken plantenresten, zoals achtergebleven rijststro, af en produceren daarbij methaan. Daarnaast nemen rijstplanten meststoffen niet altijd goed op. Boeren gebruiken vaak te veel mest, met extra methaanemissies als gevolg.
Zo komt het dat rijst verantwoordelijk is voor 10 procent van de wereldwijde methaanemissies. In Zuidoost-Azië, waar veel rijst wordt verbouwd, ligt het percentage nog veel hoger. In die regio komt 25 tot 33 procent van de methaanemissies voort uit de rijstteelt.
Nieuwe variant
Een nieuwe rijstvariant kan de uitstoot enorm verminderen, ontdekten wetenschappers. Het gewas is na de ontwikkeling drie jaar lang in het veld getest. De studie is inmiddels gepubliceerd in het wetenschapsblad Molecular Plant.
Gerst
De onderzoekers werkten met twee typen rijstplanten: gangbare rijst en een genetisch gemodificeerde variant waarbij een gen uit gerst aan de plant was toegevoegd. De wetenschappers ontdekten tijdens veldproeven dat de methaanuitstoot van deze genetisch gemodificeerde rijst was gehalveerd ten opzichte van gangbare rijst.
Fumuraat
Daaropvolgend analyseerden ze de bodem rondom de planten. Ze ontdekten een groot verschil, namelijk het molecuul fumaraat. Het gehalte bleek twee keer zo laag in de bodem van de gemodificeerde variant én in de plant zelf.
Toen de onderzoekers de wortels opnieuw analyseerden, merkten ze dat de minder methaan uitstotende planten ook aanzienlijk meer ethanol afgaven. Ze ontdekten dat wanneer ethanol werd toegevoegd aan de bodems, de methaanemissies sterk afnamen.
Ideale scenario
Het ideale scenario is dezelfde hoeveelheid rijst telen met veel minder uitstoot. Daarom kruisten de wetenschappers de methaanarme rijstvariant met een type dat een hoge opbrengst genereert. Onderzoekers kweekten de planten op verschillende plekken in China. De rijst bleek 70 procent minder methaan te produceren tegen een relatief hoge opbrengst, namelijk bijna 9 ton per hectare. Ter vergelijking: de gemiddelde rijstopbrengst in 2024 lag op 4,71 ton.
Ook op grotere schaal bleek het experiment succesvol. De rijst werd twee jaar lang op verschillende locaties geteeld. Dat leidde tot 60 procent minder methaanuitstoot zonder gevolgen voor de opbrengst. Hoofdonderzoeker en microbioloog Anna Schnürer: “Dit onderzoek laat zien dat je rijst kunt kweken met een lage methaanuitstoot en toch een hoge opbrengst kunt hebben.”
De markt op
De volgende stap is om de rijst te registreren bij de Chinese overheid en het op de markt te brengen. “Daarbij hebben we ook overheden nodig om boeren te motiveren en te ondersteunen om deze methaanarme rijstsoorten te gebruiken”, zegt Schnürer. “Het is één ding om milieuvriendelijke rijstsoorten te kweken, maar vervolgens is het van cruciaal belang om ze op de markt te krijgen en ervoor te zorgen dat boeren ze accepteren.”
Lees ook:
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
