Verschillende bosplanten zijn bezig met een migratie van Oost- naar West-Europa. Lang werd gedacht dat de oorzaak lag bij het veranderende klimaat. Doordat de temperatuur op het continent stijgt, zouden planten de koelere temperaturen in het westen opzoeken. Maar uit nieuw onderzoek blijkt dat niet klimaatverandering, maar een overschot aan stikstof in het westen de drijvende kracht achter de plantenmigratie is.
Drieënhalve kilometer per jaar
Wetenschappers bestudeerden data van 266 plantensoorten in verschillende Europese bossen. De eerste metingen van dit onderzoek werden al in 1933 verricht. Wat blijkt: 39 procent van deze soorten verschuift westwaarts met een snelheid van gemiddeld 3,56 kilometer per jaar. Slechts 15 procent van de soorten verschuift noordwaarts. Dat is opvallend, omdat die bevinding afwijkt van de veronderstelling dat opwarming de grootste drijfveer is achter de bewegingen van soorten naar koelere noordelijke regio’s.
Bramen en brandnetels
Stikstofuitstoot, voornamelijk door landbouw, industrie en verkeer, zet zich af in de bodem en creëert een voedingsrijke omgeving voor stikstoftolerante plantensoorten, denk aan bramen, brandnetels en grassen. Deze planten, afkomstig uit het oosten van Europa, verspreiden zich snel in gebieden met hoge stikstofconcentraties en verdringen daar inheemse, gespecialiseerde soorten. En dat heeft weer nadelige effecten voor de biodiversiteit; niet alleen van inheemse planten, maar ook van vogels en insecten die van deze planten afhankelijk zijn.
Biodiversiteitsverlies
Volgens de wetenschappers laat het onderzoek zien hoe ingewikkeld de wisselwerking is tussen natuurlijke processen en biodiversiteit. Daarbij is duidelijk geworden dat stikstofdepositie een onderschatte rol speelt in biodiversiteitsverschuivingen. Als we het verlies van biodiversiteit willen tegengaan, zullen beleidsmakers verder moeten kijken dan alleen het tegengaan van klimaatopwarming, adviseren de wetenschappers.
Lees ook:
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in