Volgens het rapport is de totale, wereldwijde ontbossing in 2022 opgelopen tot 6,6 miljoen hectare. Dat is meer dan anderhalf keer de oppervlakte van Nederland. Het gros van die 6,6 miljoen hectare bestaat uit tropische regenwouden. Het gaat dan om 4,1 miljoen hectare, ofwel ruwweg de oppervlakte van Nederland. Het verlies van bos is 21 procent hoger dan zou moeten om ontbossing in 2030 helemaal te hebben gestopt (de doelstelling die gemaakt is bij de klimaattop in Glasgow in 2021).
Belangrijke functie
De grootschalige kap van bossen komt voornamelijk door (illegale) mijnbouw, de aanleg van infrastructuur en de landbouw. Een andere belangrijke oorzaak is de houtproductie voor bijvoorbeeld timmerhout en papier. Helaas kwam onlangs naar buiten dat ook de productie van windmolens leidt tot druk op regenwouden. En dat terwijl bossen, en met name tropische bossen, een belangrijke functie hebben. Ze vormen als het ware een schild tegen klimaatverandering door CO2 op te nemen uit de lucht, ze houden de biodiversiteit op peil en ze voorzien veel lokale bevolkingen in hun levensonderhoud.
Inzet van AI
WWF-NL wil de schade beperken en verdere ontbossing tegengaan door kunstmatige intelligentie in te zetten. De organisatie ontwikkelt in samenwerking met de universiteit van Wageningen, Deloitte en Boston Consulting Group een systeem dat de houtkap in tropische bossen kan voorspellen. Het systeem gebruikt onder andere satellietbeelden om tot zes maanden vooruit te kunnen inschatten waar mogelijk illegale ontbossing zal gaan plaatsvinden. Met die informatie kunnen lokale overheden en gemeenschappen optreden voordat de daadwerkelijke kap begint, en zo grote hoeveelheden kostbaar bos redden van de ondergang.
De eerste pilots van het AI-systeem dat Forest Foresight heet, blijken goed uit te pakken. In Gabon en Kalimantan (het Indonesische deel van Borneo) monitort het systeem zo’n 8 miljoen hectare aan bos, en zijn er al ruim dertig vroegtijdige acties ondernomen om ontbossing te voorkomen.
Kweekhout
Maar ook andere organisaties werken aan oplossingen voor het ontbossingsprobleem. Zo hebben onderzoekers van het Massachusetts Institute of Technology (MIT) een manier gevonden om hout na te bootsen in een laboratorium. ‘Kweekhout’ zou je dat kunnen noemen. Daarvoor worden cellen van een bepaald soort plant enige tijd opgekweekt in een vloeistof en daarna overgebracht naar een gel, die voedingsstoffen en hormonen bevat.
Na verloop van tijd ontstaat daaruit een houtachtige substantie, die met 3D-printers in allerlei gewenste vormen kan worden gegoten. Met als groot voordeel: vormen die niet in de natuur voorkomen. Je hoeft het hout daarna dus niet meer te bewerken, wat met hout van bomen wel het geval is. Het doel van MIT is om met deze methode commercieel hout te kweken, zodat er minder hout gekapt hoeft te worden uit bossen.
Meer over ontbossing:
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in