De vangst op mesheften is sinds 2012 voorzien van een MSC-certificaat voor duurzame visserij. Dat wil zeggen dat de bestanden er goed voorstaan, de schade aan het ecosysteem beperkt blijft en er sprake is van goed management. De Nederlandse vissers hebben de beschikking over acht vergunningen waarvan er, inclusief dit nieuwe schip, slechts vier worden benut, zegt Victor Simoncelli van de Marine Stewardship Council Nederland. Ook het quotum benutten de vissers niet volledig.
Mesheften, ook wel bekend onder de naam Amerikaanse zwaardschede, leven tot op 35 centimeter diepte in de zeebodem. Ze worden in Nederland gevangen voor de Zeeuwse kust en in de Waddenzee.
Nieuwe kotter
De nieuwe kotter ligt op de werf bij scheepsbouwer Damen Maaskant Shipyards uit Stellendam. De kotter van 43 meter kan dieper vissen dan de drie bestaande mesheftkotters. Het schip is de eerste in Nederland die een diepte van 20 meter kan bereiken. Een verbeterd pompsysteem is aangesloten op een 30 meter lange buis die is voorzien van een zogeheten zuigkorf.
De mond van een meter breed boort zich in de zeebodem en slurpt de mesheften samen met het bodemmateriaal boven water. Op een lopende band worden de levende schelpdieren uit het slib gehaald. Het slib verdwijnt samen met de lege schelpen en eventuele bijvangst weer overboord.
Volgens Damen Maaskant Shipyards is de bouw van de schelpdierkotter een goed voorbeeld van eenvoudige aanpassingen aan een bestaand ontwerp. De werf bouwt en onderhoudt ook schepen voor de kokkelvisserij. De romp van het schip is hetzelfde. Dat de schepen een andere heel functie hebben, is alleen af te lezen aan de andere indeling en het vistuig.
Vangstmethode
De vangstmethode is de meest duurzame voor mesheftvisserij, zegt Simoncelli van MSC-Nederland. "Milieu-impact is er altijd. Maar de schepen moeten zich houden aan een lage vaarsnelheid, en mogen slechts een klein deel van de gronden bevissen." De vangst wordt verder extra goed gemonitord. De vissers moeten gegevens overleggen over het percentage bijvangst en de hoeveelheid mesheften die beschadigd aan boord komt. Uit die gegevens blijkt onder meer dat de bijvangst niet meer dan 5 procent bedraagt.
Voor de kokkelvisserij is de techniek wel verboden. "Het verbod op mechanische visserij, waaronder de zuigkorf, is er gekomen omdat de kokkelbestanden hard achteruitgingen", legt Simoncelli uit. Er was sprake van overbevissing en het aantal wadvogels liep terug als gevolg van voedseltekorten. "De kokkel is belangrijk voedsel voor wadvogels als eidereenden. Die achteruitgang had direct invloed op het ecosysteem."
Export
De schelpdieren zijn vooral bestemd voor de export. In de landen aan de Middellandse Zee zijn ze een delicatesse. In Nederland is nauwelijks belangstelling voor het stevige vlees.
Het nieuwe schip voor de mesheftvisserij is bestemd voor de Nederlandse visserijcoöperatie YE 118 Noordland. Het schip wordt in oktober opgeleverd.
Foto: Gunnar Ries, via Flickr Creative Commons (Cropped by Duurzaambedrijfsleven), Foto inzet: Damen Maaskant Shipyards
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in