Matthijs Westerwoudt maakt thee van 'onkruid': "Onze hang naar leiderschap heeft ervoor gezorgd dat we onszelf boven de natuur stellen"

Met Wilder Land stimuleert Westerwoudt boeren om hun onkruid te laten staan. Van die kruiden, zoals kamille en weegbree, wordt kruidenthee gemaakt. Wilder Land betaalt een bedrag voor die kruiden, afhankelijk van hoeveel de boer zelf aan de productie doet. Doel is om de regeneratieve Unilever te worden: een bedrijf dat in harmonie met de natuur staat en ook zo aan haar producten komt.

Hoe zorg jij voor snelle verduurzaming?

“Door een verdienmodel voor boeren op biodiversiteit te creëren. Boeren zijn de grootste landgebruikers van Nederland, zo’n 65 procent van onze grond is landbouwgrond. We scoren heel goed op efficiënte landbouw maar bungelen onderaan als het gaat om biodiversiteit. Dat komt omdat we hier veel monocultuur verbouwen. Dat is begrijpelijk, want het is een efficiënte manier om zo goed mogelijk je grond te benutten. De boer verdient aan gras door er melk van te maken, of aan mais voor veevoer. Maar daardoor is het heel intensief voor de bodem, en is er minder plek voor inheemse bloemen kruiden waar insecten zoals bijen en vlinders juist zo afhankelijk van zijn. Ze kunnen op geen enkel bloemetje landen en vallen bij wijze van spreken dood neer als ze daar rondvliegen. Door een duurzame incentive voor biodiversiteit te creëren komen er vanzelf meer insecten. En door dat zo te doen, blijft het niet alleen een hobby voor filantropen. Doordat je eraan kunt verdienen, laat een boer weer onkruid toe op zijn land. En van die paardenbloemen kunnen wij prima thee zetten.”

Hoe doen jullie dat?

“Door het laagdrempelig te maken, helpen we boeren een stap te zetten richting regeneratief boeren. Dat betekent dat je boert met oog voor de natuur. Veel boeren willen dat ook, maar ze vragen zich af hoe ze daaraan geld kunnen verdienen. Wij helpen ze om die voorwaarden te creëren, waardoor boeren stap voor stap hun land kunnen laten verwilderen. Dat we er thee van maken is pas de eerste stap. Uiteindelijk willen we de regeneratieve Unilever worden. Door meer producten op de markt te brengen die bijdragen aan de biodiversiteit.”

Wat kun je nog meer maken van onkruid?

“De eerste stap is dat we er ook ijsthee van maken. Ook kijken we naar een frisdrankenlijn. Voor de gewassen kijken we steeds naar inheemse soorten die oorspronkelijk in Nederland voorkomen, en wat we daarmee kunnen. Een hazelaar leent zich goed voor hazelnootpasta. En ook dranken als vodka op basis van kruiden. Door het via onze website te verkopen, of bij kleine lokale winkels in de buurt, houden we de keten kort. Want door minder schakels wordt de boer minder uitgeknepen. Doel is om de helft van onze omzet online te halen, en de andere helft via retail en horeca. Onze thee ligt nu al bij veel boerderijwinkels en je kunt het bestellen via Crisp. Langzaamaan weet ook steeds meer horeca ons te vinden.”

Welk doel heb je voor ogen?

“Als heel Nederland een paar keer per jaar producten van Wilder Land koopt, kunnen we veel boeren helpen en daarmee ook meer biodiversiteit creëren. En het zou mooi zijn als we het concept internationaal kunnen uitrollen. Niet door het te exporteren, maar het concept waarbij je lokaal onkruid kunt verwaarden tot thee. En hoe meer mensen onze thee drinken, hoe meer onkruid wij moeten zaaien bij boeren en hoe meer bijen, vogels en vlinders terugkomen in Nederland.”

Welk type leider is daarvoor nodig?

“Praten over leiderschap… daarbij denk ik altijd, lekker boeiend! Niet praten maar doen, dat is mijn credo. Zo van: lets go, fix het gewoon. Sowieso heeft het weinig zin om over leiderschap te praten bij een natuurproduct. Je kúnt de natuur namelijk niet opleggen hoe het moet. Onze hang naar leiderschap en controle zorgt er juist voor dat we onszelf boven de natuur gaan stellen. Terwijl dat ons heeft gebracht waar we nu zijn. Ik geloof dat we juist meer onderdeel van de natuur moeten worden om haar te herstellen.”