De tradtionele natte rijstverbouw produceert veel methaan. Zowel de plant zelf als de bodem zijn een bron van methaan. Dat komt omdat de natte grond nauwelijks zuurstof bevat. De bodem bevat in plaats daarvan veel methaan-producerende bacteriën die op de wortels van de rijstplanten leven.
Effecten
De GMO-variant van de rijstsoort Japonica is ontwikkeld de Swedish University of Agricultural Sciences in Uppsala. De veelgebruikte rijstsoort Japonica kreeg het DNA van gerst toegevoegd. Op de wortels van de gemodificeerde rijst leefden veel minder methaan-producerende bacteriën. De planten zelf produceerden meer zetmeel. Daardoor houden ze de voedingsstoffen vast die de bodembacteriën nodig hebben.
In het laboratorium en op kleine proefvelden bedroeg de methaanuitstoot slechts 0,3 tot 10 procent van de gewone Japonica, afhankelijk van het seizoen. Bij hogere temperaturen liep de uitstoot verder terug.
Volgens de onderzoekers biedt de nieuwe variant kansen voor een duurzame verbouw van rijst met een hogere opbrengst. Bijna 87 procent tegen ruim 76 procent in de gewone variant. Ook het droge gewicht van de aren is veel hoger, 24 gram tegen 16 gram per plant.
Gevolgen
In de praktijk moet nog blijken hoe de rijstsoort zich gedraagt in droge en natte teelt. In de eerste reacties verwelkomen deskundigen de lagere methaanuitstoot als een grote doorbraak. Maar onzeker is nog welk effect de teelt van de gemodificeerde soort heeft op de bodemgesteldheid.
Minder methaan-producerende bacteriën kunnen het ecosysyeem en de teelgrond veranderen, zegt Paul Bodelier van de Wageningen Universiteit in een commentaar. Mogelijk moeten boeren aanvullend bemesten, wat weer leidt tot extra broeikasgasuitstoot. De wortelmassa van de nieuwe rijstvariant is tot 35 procent lager. Toch beoordeelt Bodelier de ontdekking als een grote kans voor een meer duurzame rijstteelt.
Broeikasgas
Ook volgens klimaatwetenschapper Timothy Searchinger van de Princeton University hebben de Zweedse wetenschappers belangrijke resultaten geboekt. Methaan is verantwoordelijk voor ongeveer 20 procent van de wereldwijde tempereratuurstijging op aarde sinds het begin van de industriële revolutie. Het is een veel krachtiger broeikasgas dan CO2. De belangrijkste bron is de veeteelt en de rijstverbouw.
Boeren in China verlagen de uitstoot van methaan door natte rijstvelden tijdelijk droog te leggen. Die techniek voegt zuurstof toe aan de grond. Behalve een lagere uitstoot, blijkt die techniek de opbrengst van de velden te verhogen en het draagt bij aan waterbesparing.
Meer onderzoek
Drainage vergt veel kennis van de rijstboeren. Als de techniek verkeerd wordt toegepast, gaat de oogst verloren. In regio’s met veel regenval, zoals in Azië, is drooglegging niet altijd mogelijk. Een rijstsoort die van zichzelf al minder methaan uitstoot, zou een betere oplossing zijn.
Volgens de Zweedse onderzoekers duurt het zeker nog tien tot twintig jaar voordat de rijst klaar is voor de markt. Daarnaast wordt het onderzoek uitgebreid naar rijstsoorten die de eigenschappen van gerst mogelijk van nature al bezitten.
Bron: Science Magazine, New Scientist, Swedish University of Agricultural Sciences | Foto: Dylan Walters, via Flickr Creative Commons (Cropped by Duurzaambedrijfsleven)
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
