Met haar team werkt Oerlemans aan een omslag naar een toekomstbestendige landbouw die voldoende voedsel oplevert en de natuur beschermt. Want natuur en voedselproductie zijn met elkaar verbonden, én kunnen elkaar versterken als natuurherstel en biodiversiteit onderdeel worden van het verdienmodel van de hele keten.
Hoe zorg jij voor een snelle verduurzaming?
“Het Wereld Natuurfonds wil verduurzaming aanjagen door mensen, bedrijven en overheden te inspireren en door samen te werken aan oplossingen. Dus niet tegen elkaar, maar met elkaar werken aan een mooiere en betere wereld. Zo werk ik al jaren samen met boeren en bedrijven in de landbouwsector aan een instrument om boeren te belonen die bijdragen aan het versterken van biodiversiteit. Op die manier ontstaat er win-win, want ook de landbouw heeft baat bij meer en betere biodiversiteit. Denk bijvoorbeeld aan de belangrijke rol die bestuivende insecten spelen voor de productie van ons voedsel of de cruciale rol van een gezonde bodem voor de productiviteit. Samenwerken betekent ook naar elkaar luisteren en elkaars taal en belangen begrijpen. Daar is vaak tijd voor nodig en ik zou willen dat het sneller zou gaan – want de natuur staat er slecht voor in Nederland en daarbuiten en we moeten echt nog flinke slagen maken – maar je hebt elkaar nodig om echt wat te kunnen bereiken.”
Hoe werkt dat beloningssysteem dat je hebt opgezet voor boeren en bedrijven in de landbouw?
“Met FrieslandCampina en de Rabobank hebben we de biodiversiteitsmonitor voor de melkveehouderij ontwikkeld. Het idee is dat melkveehouders een beloning moeten krijgen als zij zich inzetten voor de biodiversiteit, door bijvoorbeeld kruidenrijk grasland op een deel van hun bedrijfsareaal goed te beheren. Dat is goed voor de insecten en daarmee de weidevogels die daar op af komen. En omdat de melkveehouderij de grootste grondgebruiker van Nederland is, zet het ook echt zoden aan de dijk. De boeren worden vervolgens beloond voor hun biodiversiteitsprestaties. Ze krijgen rentekorting van de Rabobank, of een hogere melkprijs vanuit FrieslandCampina. Zo worden boeren gestimuleerd om biodiversiteit onderdeel van het bedrijf te maken. De meeste boeren willen namelijk heel graag meer ruimte geven aan de natuur, maar het kan niet ten koste gaan van het verdienmodel, want dan rekent het niet rond. Kunnen zij ook niets aan doen, want ook zij zijn slachtoffer van een onhoudbaar voedselsysteem dat we samen hebben gecreëerd. Door de boeren op deze manier te ondersteunen kunnen ze wel meer ruimte geven aan de natuur.”
Welk doel heb je voor ogen?
“Mijn doel is bij te dragen aan een wereld waar natuur niet wordt gezien als een kostenpost of sluitpost, maar als de basis van ons welzijn en welvaart. Want dan gaan we ook pas echt goed zorgen voor de natuur om ons heen. We hebben natuur nodig voor onze gezondheid, voedselvoorziening, drinkwater, als buffer tegen klimaatextremen en als bron van energie. Zonder natuur geen mensheid. Vaak wordt nog gedacht dat natuur iets extra’s is waar je op een vrije dag gaat recreëren of zelfs gezien als een sta-in-de-weg voor nieuwe economische activiteiten. Het tegendeel is waar: natuur is onze bondgenoot. Die schijnbare tegenstelling tussen natuur en economie moet snel worden opgeheven.”
Waar ben je het beste mee geholpen?
“Dat we bij alles wat we doen en alle keuzes die we maken in ons leven, werk of als bedrijf nagaan hoe wij daarmee de natuur kunnen helpen en hoe de natuur ons kan helpen. Natuur is onze bondgenoot, maar dat betekent wel dat we op een andere manier moeten denken dan dat we nu doen. Een florerende natuur geeft zoveel mogelijkheden voor robuuste economische ontwikkeling op lange termijn. Helaas focussen veel bedrijven en politici nog op korte termijn winst. Ten koste van natuur, maar uiteindelijk ook ten koste van onszelf.”
Waar heb je spijt van?
“Dat is een lastige vraag. Ik zou graag willen dat ik sneller resultaat zou hebben van mijn werk, maar ik moet ook realistisch zijn en de lichtpuntjes zien in hetgeen we nu al bereikt hebben. Een aantal jaren geleden kenden maar weinig mensen in Nederland het begrip biodiversiteit en zat natuur in het verdomhoekje. Nu wordt steeds meer erkend dat we natuur in Nederland moeten beschermen en herstellen. Dat is winst! En ik zie nu ook steeds meer initiatieven die natuurwinst als uitgangspunt nemen zoals de ruimte voor rivierenaanpak waarbij hoogwaterveiligheid wordt gecombineerd met meer en prachtige natuur. Maar er kan nog zoveel meer. Dus laten we vooral snel aan de slag gaan.”
Lees ook: Waarom beleggen in natuur een miljardenindustrie wordt
Schrijf je in voor onze Newsbreak: iedere dag rond 12 uur het laatste nieuws
Wil jij iedere middag rond 12 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan! Schrijf je hier in voor onze Newsbreak.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in