Bijna een kwart van het schaarse land in Nederland bestaat uit weiland. Boeren gebruiken de weilanden voor de productie van gras voor hun koeien. Hoe mooi het boerenlandschap met het frisgroene gras er ook uitziet: het heeft nauwelijks natuurwaarde. De weilanden bestaan vrijwel volledig uit monotone grassoorten die weinig plaats bieden voor andere natuur. Bode: “Het gebruik van land is de grootste oorzaak van de afname van biodiversiteit. Sinds 1970 zijn we al 70 procent van onze dieren en planten verloren. Hiermee brengen we ook ons voedselsysteem in gevaar.”
Voedsel en schuilplaats
De aanplant van bomen zorgt voor een grotere biodiversiteit. Bomen bieden bijvoorbeeld voedsel en schuilplaatsen voor vogels en insecten. Ze bieden koeien ook bescherming tegen hitte, regen en wind. Deze weersextremen zorgen voor stress. Beschutting hiertegen heeft een positief effect op het welzijn van de koe. Volgens onderzoek kan de melkproductie door stress van extreem weer met 10 procent afnemen. “Bomen in de weide zijn dus goed voor de koe, de boer en de natuur”, aldus Bode.
Bomen in weiland bij de Rotterdamse haven
Om dit verder te onderbouwen heeft Rebel, samen met stichting TreeCollective, onderzoek gedaan naar de impact van bomen op het welzijn van koeien. Op een testlocatie in Rotterdam zijn daarbij in een koeienwei bomen geplaatst. Bode: “De bomen zijn voorzien van sensoren en de koeien van tags. Op warme dagen zien we dat de schaduwplekken gewild zijn, de dominante koeien veroveren de beste plekken. De bevindingen wijzen erop dat koeien minder hittestress ervaren met bomen in de wei.”
Economie en ecologie
Bode: “Rebel helpt bij het vinden van verdienmodellen die toekomstbestendig zijn. Iemand, de boer, moet de bomen wel planten en dat vergt investeringen. Die moet je wel kunnen terugverdienen. Gelukkig zien we steeds meer pilots en acties waarbij boeren bomen planten. Om hun koeien gezond te houden en ook ter bevordering van een gezonde bodem. Economie en ecologie hoeven elkaar niet in de weg te staan.”
Onderzoek Universiteit van Utrecht
Op hetzelfde terrein heeft ook de Universiteit van Utrecht onderzoek gedaan naar de invloed van bomen. Bode: “Al in het eerste jaar van onderzoek bleek dat bomen een positieve impact hebben. Wel is nog meer onderzoek nodig om de impact op welzijn en opbrengst in melkproductie goed in kaart te brengen. Maar ik verwacht dat er in ons polderlandschap steeds meer weilanden met bomen opduiken. Het zal even wennen zijn, maar de positieve effecten zijn te sterk om te kunnen negeren.”
Lees ook:
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in