Reclames zijn overal. Online, in winkels én op straat. Over een groot deel van de reclames in de stad hebben gemeentes door middel van aanbestedingen en vergunningen enige controle. Denk aan advertenties in bushokjes, aan lantaarnpalen en op glasbakken. Dat maakt dat gemeenten hiervoor bepaalde regels kunnen opstellen. In de praktijk gebeurt dat steeds vaker, zoals in Utrecht.
Utrecht
Vorige week werd bekend dat Utrecht vleesreclames in de openbare ruimte gaat verbieden. De maatregel kon op een meerderheid rekenen in de gemeenteraad. Er was ook een breed verzet tegen advertenties die alcoholgebruik en gokken bevorderen.
Bloemendaal
Ook Bloemendaal ziet af van reclames voor vlees. Het college schreef daarover in een verklaring: “De productie van vlees veroorzaakt wereldwijd klimaatschade. Het verbouwen en vervoeren van veevoer waarbij tropisch regenwoud wordt omgehakt en veel broeikasgassen vrijkomen, dragen bij aan de wereldwijde opwarming van de aarde. Het college geeft met het verbod een signaal af dat alle stappen helpen om bij te dragen aan minder CO2-uitstoot.”
Naast vlees is er in Bloemendaal ook geen ruimte meer voor advertenties met zuivelproducten en fossiele brandstoffen (zoals vliegvakanties). Dit heeft de gemeente al vastgelegd in het nieuwe contract met Centercom Buitenreclame.
Provincie Noord-Holland
Maatregelen voor buitenreclames kunnen in steden, maar ook in de gehele provincie gelden. Zo is Noord-Holland de eerste provincie die stopt met reclames die schadelijk zijn voor het klimaat. Eind vorig jaar werd besloten dat de Provinciale Staten van Noord-Holland geen ruimte meer wil bieden aan reclames voor fossiele brandstoffen, vlees en vis. Dergelijke reclames zijn niet meer te zien in de eigen 525-bushokjes.
Heeft het zin?
In Nederland worden er dus al aardig wat maatregelen genomen. Maar of we daardoor ook echt duurzamer gaan leven? Een groep gedragswetenschappers zegt van wel.
Zij noemen een verbod op fossiele reclame ‘een essentiële maatregel’ voor de overgang naar een duurzame samenleving. Omdat spotjes en advertenties gedrag dat niet duurzaam is, neerzetten als gangbaar, wekken ze volgens de onderzoekers ten onrechte de indruk dat de massa maar weinig om duurzaamheid geeft. ‘Wanneer mensen ten onrechte denken dat een grote meerderheid regelmatig vliegt of nieuwe kleding koopt, kan het ze ervan weerhouden om zelf niet te vliegen of minder kleding te kopen.’
Daarnaast leiden bedrijven volgens de experts de aandacht af van hun eigen verantwoordelijkheid voor verduurzaming door via reclame de nadruk te leggen op het koopgedrag van de individuele consument.
De onderzoekers benadrukken ook dat alleen een verbod op fossiele reclame niet volstaat. Er zullen meer maatregelen nodig zijn die duurzaam gedrag belonen of gemakkelijker maken, schrijven ze.
Lees ook:
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in