Veel duurzame uitdagingen, zowel sociaal als voor het milieu, vragen systeemveranderingen. Eén onderneming is vaak niet in de positie om zo’n verandering in gang te zetten. Maar meerdere partijen bij elkaar kunnen dat soms wel. Een coalitie van overheden, NGO’s en bedrijven kan over waardeketens en nationale grenzen heen kijken.
Desalniettemin is het nog niet altijd zo gemakkelijk om zo’n partnership op te zetten. Adviesbureau McKinsey interviewde tientallen ervaringsdeskundigen en zette de zeven belangrijkste factoren op een rij.
1. Identificeer duidelijke redenen om samen te werken
Als organisaties aanhaken bij een partnership simpelweg omdat ze geen nee durven zeggen of niet buiten de boot willen vallen, dan is hun toewijding aan het project vaak ondermaats. Elke samenwerking moet logisch zijn voor alle partijen, of de motivatie nu bedrijfstechnisch van aard is (het behouden van je license to operate, het beschermen van een grondstof) is of juist draait om bescherming van milieu of mensen.
2. Vind een ‘goede fee’
Achter de meeste succesvolle samenwerkingen schuilt een organisatie, soms meerdere, die bereid is meer dan hun deel te investeren in geld, mankracht of anderszins. De first mover moet het grootste risico nemen, terwijl partijen die later aanhaken niet veel hoeven te investeren. Toch moet iemand het project durven starten: dat is de goede fee. Elke goed presterende, geloofwaardige organisatie kan deze rol vervullen.
3. Definieer simpele, haalbare doelen
Een samenwerking loopt vast als de verschillende partners andere agenda’s hebben. Om dit te vermijden is het nodig een groot doel te stellen - en dan bij voorkeur in de vorm van een tekst die op een bumpersticker past. Zo'n gedeelde visie geeft de benodigde fundering aan het partnership.
Bij de oprichting van het duurzame visserijkeurmerk MSC in 1997 was er zo'n doel. “[De NGO’s en de private sector] hadden verschillende motieven, maar hetzelfde doel: het zeker stellen van duurzame visstanden,” aldus Antony Burgmans, voormalig CEO van Unilever en mede-oprichter van MSC.
4. Schakel professionele hulp in
De meeste partnerships hebben een onafhankelijke, derde partij nodig als facilitator om het proces op gang te helpen. Als organisaties bij elkaar komen hebben ze nog hun eigen motieven, vooroordelen en gebruiken. Vooral als concurrenten of bedrijven die juist zeer uiteenlopen moeten samenwerken is het risico op conflict groot. Een externe facilitator kan het proces in goede banen leiden.
5. Zet je goede mensen in
Als deelnemende organisaties niet hun beste personeel inzetten, dan is dit een teken aan de wand. De oorzaak kan schuilen in de organisatie zelf: wellicht zitten ze niet om de juiste reden in het partnership. Het kan ook bij de werknemers zelf zitten: als goede werknemers zich niet aanmelden voor een project, dan hebben ze vaak meer zekerheid nodig. Een ‘goede fee’ kan dit bieden. Of is het doel nog niet geloofwaardig of simpel genoeg?
6. Wees flexibel in de definitie van succes
Een samenwerking kan succesvol zijn, ook al wordt het einddoel niet direct behaald. MSC verandert bijvoorbeeld de visserij ver voorbij de 10 procent van bedrijven in de sector die meedoen. Een veelvoud aan NGO’s werkt met visserijen die nooit de Gouden MSC-certificering zullen halen, maar zichzelf wel verbeteren. Het partnership levert zo alsnog een positieve bijdrage.
7. Laat los
Op een gegeven moment zal het partnership op een einde lopen of verder gaan als zelfstandige eenheid. Dat proces moet van tevoren ingecalculeerd worden. Sommige samenwerkingen behalen hun doel. Soms verdwijnt het momentum langzaam. Het is een slecht idee een samenwerking in leven te houden zonder nut.
Foto: badjonni via Flickr.com
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in