Joost Brinkman, Accenture: ‘zo word je klimaatleider’

Klimaatleiders zijn bedrijven die er alles doen om hun carbon footprint te verkleinen en het klimaatakkoord van Parijs na te leven. Vorige week publiceerde het CDP voor de derde keer de resultaten van haar Climate Change Report voor bedrijven in Benelux en Frankrijk.

Hoe word je klimaatleider?

Dit jaar stonden slechts 195 bedrijven in de wereldwijde A-lijst, en scoorden een echte voldoende voor hun klimaatinspanningen. Met 21 ondernemingen zijn de Benelux en Frankrijk goed vertegenwoordigd in deze lijst. In die regio werden 141 bedrijven beoordeeld, wat betekent dat 11 procent in de top van de klimaatscore staat. Maar wanneer mag een organisatie zichzelf klimaatleider noemen? CDP benchmarkt bedrijven op basis van vier stappen:

• Alles begint bij het vrijgeven van data over de CO2-uitstoot. Hoe uitgebreider en gedetailleerder, hoe beter.
• Bewustwording is de tweede stap. In welke mate zijn milieuaspecten, risico’s en impact in relatie tot de bedrijfsactiviteiten in kaart gebracht?
• De derde stap betreft het management. Hoe implementeert een onderneming activiteiten, beleid en strategieën rondom milieu-onderwerpen.
• Tot slot komt leiderschap aan bod. Zijn de ondernomen acties ook echt best practices op het vlak van milieubeheer?

In vergelijking met 2015 is het aantal klimaatleiders verdubbeld, van negen tot 21 bedrijven nu. Dit is heel goed nieuws en helemaal als je weet dat grote uitstoters, zoals EDF en Engie nu al op de lijst staan en LafargeHolcim en Shell op de deur kloppen.

Klimaatleiders onderscheiden zich op een aantal vlakken:

• Ze stellen ambitieuze doelen
• Ze onderzoeken en implementeren nieuwe business modellen die CO2-uitstoot in de supply chain terugdringen
• Ze ontwikkelen nieuwe business modellen volgens de principes van een circulaire economie

Als bonus presteren klimaatleiders financieel aanzienlijk beter dan andere bedrijven. Ze hebben niet alleen het beste met de planeet voor, maar maken ook nog meer winst. Voor de Benelux en Frankrijk geldt dat 20 procent van de ‘non leader’ bedrijven geen doelstelling voor het terugdringen van hun CO2-uitstoot heeft. Dit terwijl 80 procent van de klimaatleiders hiervoor wel concrete doelen heeft gesteld. De andere 20 procent stelt intensiteitsdoelen.

Zo heeft ING de uitstoot met 19 procent verminderd door energie efficiënter in te zetten en duurzame energie te gebruiken. KPN gaat een stap verder door al zijn uitstoot van broeikasgas te compenseren met gold standard certificaten. Leiders stellen dus niet alleen keiharde doelen, ze nemen ook de prijs van CO2 mee in alle huidige investeringen.

Klimaatverandering is een kans

Klimaatleiders benutten klimaatverandering als kans om te innoveren, energie en grondstoffen optimaal te benutten en hun activiteiten te herijken. Dit alles om meer waarde voor klanten, aandeelhouders en onze planeet te creëren. De recente aankondiging van AkzoNobel, DSM, Philips en Google (allemaal klimaatleiders) om samen duurzame energie voor hun Nederlandse activiteiten in te kopen, onderstreept hoe leiderschap en samenwerking concrete impact heeft.

Je kunt zeggen dat het geen toeval is dat alle Nederlandse klimaatleiders AkzoNobel, Bam, DSM, ING en Philips de circulaire economie omarmen. Zij begrijpen dat materialen de helft van de wereldwijde CO2-uitstoot voor hun rekening nemen. Daarom kiezen ze voor businessmodellen die niet afhankelijk zijn van ruwe grondstoffen en dat levert deze bedrijven een circulaire voorsprong op. Bam is bijvoorbeeld de enige grote aannemer die meedoet aan het CE100 programma van de Ellen MacArthur Foundation. Dit bouwbedrijf werkt samen met klanten aan business modellen voor ‘circulaire gebouwen’, zoals het ABN AMRO paviljoen op de Zuidas in Amsterdam.

Nu ook investeerders meer oog krijgen voor klimaatrisico’s en toekomstbestendige investeringen zoeken, is het niet gek dat klimaatleiders beter presteren op de beurs. Is dit voldoende? Helaas niet.

CO2-reductie

Inmiddels begrijpt iedereen wel dat de temperatuur nog maximaal 2 graden Celsius mag stijgen als we de planeet leefbaar willen houden. Dit is trouwens een gemiddelde. Want op de Noordpool ligt deze stijging al boven de 2 graden.

Wetenschappers hebben berekend hoeveel CO2 we nog in onze atmosfeer kwijt kunnen binnen de ‘veilige’ bovengrens en hoe snel we de uitstoot dus moeten terugdringen. Als het lukt om in 2040 de GHC-uitstoot tot nul terug te dringen, hebben we 50 procent kans om binnen de grens van 2 graden Celsius te blijven. Als we onze kansen willen vergroten tot 66 procent, hebben we nog maar twintig jaar. En omdat gokken met de mensheid zeer risicovol is, moeten bedrijven hun doelen voor CO2-uitstoot op zijn minst afstemmen op de Science Based Targets (SBT).

De uitdaging is dus enorm en de huidige doelen zijn helaas onvoldoende. Allereerst omdat het grootste deel van de bedrijven nog geen doelen voor de lange termijn heeft. 26 procent van de respondenten uit de Benelux en Frankrijk heeft de doelen voor eind 2016 nog niet aangepast. Verder heeft 56 procent wel doelen tot 2020 maar geen strategie voor de periode daarna. Ten tweede zijn de doelstellingen niet ambitieus genoeg. Als we de uitstootreductie voor de 39 bedrijven met concrete doelstellingen extrapoleren, komt hun toekomstige reductie slechts uit op 53 procent. Met extremer weer, klimaatvluchtelingen, schade en hoge kosten door klimaatverandering wordt het tijd om de daad bij het woord van de klimaatafspraken te voegen.

Draag bij aan positieve impact

Iedereen kan positieve impact hebben. Het begint echter bij het begrijpen van het probleem: ‘Wat is klimaatverandering, wat gebeurt er en wat is de oplossing?’. De oplossing is duidelijk, de technologie is er ook al, nu moeten we nog getuigen van daadkracht. Wees dus vooral niet terughoudend en ambieer om voorop te lopen. Er zijn genoeg wereldwijde initiatieven zoals We Mean Business en de Renewable100, waar bedrijven hun krachten bundelen en ambitieuze doelen stellen. Voeg vandaag nog woord bij daad en sluit aan. Samen kunnen we de idealen van Parijs waarmaken.