Bij de productie van koeienleer is sprake van verschillende uitdagingen op het gebied van duurzaamheid. Zo kost het maken van leer veel water. Alleen al het looien van 1 kilo leer vergt in veel ontwikkelingslanden volgens MVO Nederland meer dan 300 liter schoon water. Dit water wordt vervolgens ongezuiverd geloosd in beekjes en rivieren, waardoor vervuiling ontstaat.
Daarnaast drinken koeien, waarvan de huiden afkomstig zijn, nog eens zo’n 30.000 liter water per jaar. Voor het houden van deze dieren worden in bepaalde gevallen bovendien bossen gekapt. Door ontbossing verdwijnen ecosystemen en wordt minder CO2 opgenomen.
Vanwege deze niet-duurzame aspecten werken verschillende schoenenmerken met alternatieven voor koeienleer. Vissenleer lijkt een populair alternatief. DuurzaamBedrijfsleven Media zet een aantal cases op een rij.
Tilapia-sneakers
Het Franse schoenen- en tassenmerk Veja maakte in 2015 al een sneaker van biologisch katoen, wild rubber en visschubben. Omdat tilapia volgens het merk een van de meest gegeten vissoorten ter wereld is, is de schubbenhuid gemakkelijk verkrijgbaar als restproduct. Daarnaast is de huid sterk, waardoor de schoenen langer meegaan. Veja laat het tilapialeer op milieuvriendelijke wijze looien met extracten van de Acaciaplant.
Zomerschoenen van zalmforel
Wie deze zomer schoenen gemaakt van vissenhuid zoekt, kan ook terecht in Frankrijk. Daar maakt de schoenfabriek Don Quichosse espadrilles, waarvan de bovenkant is gemaakt van de huid van zalmforel. Door van de bruikbare huiden schoenen te maken, voorkomt de fabriek dat deze worden weggegooid.
Dun en flexibel leer
Het Deense sneakermerk Woden geeft de voorkeur aan materialen die afkomstig zijn uit de eigen omgeving. Daarom gebruikt het merk voor zijn nieuwe collectie zalm uit de Noordzee. Een IJslandse leerlooier verwerkt de zalmhuiden tot leer.
Het bedrijf maakt gebruik van een natuurlijke warmtebron om de zalmhuiden in te koken. Windenergie levert de stroom voor de rest van de productie. Slechts 1 procent van de huid van alle gevangen zalm wordt gebruikt, de rest wordt weggegooid. Door er sneakers van te maken, wil Woden het gebruikspercentage verhogen.
Het leer is daarnaast minder grof, wat de sneakers een stuk lichter maakt, stelt mede-eigenaar Carsten Holm. “Ook is het, alhoewel zeer sterk, nog steeds ademend; het draagt lekker comfortabel omdat het zo dun en flexibel is.”
Tilapia-sandalen van $ 895
In 2011 verraste ontwerper Manolo Blahnik de modewereld door de huid van tilapia te gebruiken in sandalen. Blahnik maakte de tilapia-collectie in samenwerking met eco-designer Marcia Patmos. Doel: het afvalproduct uit de voedingsindustrie een tweede leven geven. Dat het leer afkomstig was van restmateriaal was aan de prijs niet af te zien; de schoenen waren te koop voor $ 895 per paar.
Jellyfish-leer
Dit kwallenleer hoort eigenlijk niet in dit rijtje thuis, maar is toch noemenswaardig. Het leer is ontwikkeld door de Japanse student Yurii Kasao als duurzaam alternatief voor koeienleer. Daarnaast is het zogeheten Jellyfish Leather volgens Kasao ook een oplossing om kwallenpopulatie weer in balans te brengen. De kwallenpopulatie in de regio’s Zuidoost- en Oost-Azië dijt de laatste tijd uit. De kwallen doden kweekvis, brengen ziekteverwekkers over en eten voedsel bedoeld voor jonge vissen.
Om de populatie in te dammen, gebruiken vissers onder meer shredders die de kwallen doden. Daarna is er niets meer van de kwallen over. Zonde, vindt Kasao. Daarom ontwikkelde hij een nieuwe toepassing voor de zeedieren.
Hoofdfoto: public domain, In tekst-foto: public domain, Voetfoto: Royal College of Art London
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in