Tandpasta zonder tube van Smyle wint prijs voor groene innovatie

Almar Fernhout, bedenker en oprichter van Smyle, is blij met de uitverkiezing. “Dit is geweldig. Het gaat altijd maar over CO2 in de lucht, en ondertussen stikt de wereld in plastic.” Daarom ontwikkelde hij tandpasta die niet als pasta in een tube zit, maar als tabletjes in een glazen potje. “In plaats van een klodder tandpasta op je borstel, stop je een tabletje in je mond. Daar kauw je een paar keer op, en met een natte tandenborstel kun je daarna meteen beginnen met poetsen.”

Enorme milieuwinst

“Doordat het een tabletje is heb je allerlei stoffen die niet al te best zijn, niet meer nodig”, zegt Fernhout. “Dan moet je denken aan harde chemicaliën, microplastics, allergenen en gluten. Ook is het vegan en dierproefvrij.” De tabletjes worden geleverd in een glazen flesje dat kan worden bijgevuld bij een volgende bestelling. Dat maakt de tandpastatube overbodig, wat milieuwinst op kan leveren. 

Want de flesjes kunnen worden hergebruikt, wat met tandpastatubes vrijwel onmogelijk is. Tandpastatubes zijn gemaakt van aardolie en worden opgebouwd uit verschillende laagjes plastic, soms ook nog om een dun laagje aluminium heen. Daardoor is het technisch èn economisch bijna onmogelijk om tubes te recyclen. “Er belanden elk jaar zo’n 1,5 miljard tubes op onze vuilnishopen en in oceanen. De rest wordt verbrand en daar komt CO2 bij vrij”, zegt Fernhout.

Tabletjes in een glazen flesje

Fernhout bedacht de tandpastatabletjes niet zelf, maar stuitte op de innovatie bij een Amerikaans bedrijf en maakte ze in tien maanden na. De tandpastapilletjes worden in Nederland gemaakt en verpakt in een papieren zakje waarmee het glazen flesje nagevuld kan worden. De werkzaamheid van de pillen is onderzocht in samenwerking met ACTA, de academie voor tandheelkunde in Amsterdam.

De jury koos voor de tandpastapillen van Smyle omdat de impact potentieel groot is. “We hebben de milieu-impact doorgerekend voor de Europese situatie en laten valideren door Climate Impact Forecast”, zegt Fernhout. Tot nu toe heeft het bedrijf met zijn innovatie 250.000 tubes tandpasta uitgespaard. Als het aan Fernhout ligt worden dat er dit jaar nog 1 miljoen. "Als wij een miljoen tubes besparen, dan staat dit gelijk aan meer dan 25.000 bomen die je zou moeten planten om de CO2-uitstoot die de tubes in hun leven veroorzaken, teniet te doen.”

Superslimme innovatie

Volgens juryvoorzitter Jaqueline Cramer heeft Smyle een ‘superslimme’ innovatie bedacht, die een alternatief biedt voor een product dat iedereen elke dag gebruikt. “En zowel de verpakking als het product zelf voldoen aan de hoogste duurzaamheidseisen.” Ook de praktische toepasbaarheid telde volgens Cramer mee. Smyle wordt vooral online gekocht en heeft nu 40.000 afnemers in 49 landen. Daarnaast is het product te koop bij Ecoplaza en PicNic. 

Naast Smyle vielen nog twee innovaties in de prijzen. Zo ging de publieksprijs naar Green Eco Furnace van MOVI Charcoal Furnaces. Dit bedrijf ontwikkelde een houtskooloven die zonder externe brandstof CO2-neutrale houtskool maakt. De CO2 die normaal gesproken vrijkomt gebruikt de Green Eco Furnace als hittebron. Er werden bijna 4600 stemmen uitgebracht. Volgens oud-premier Jan Peter Balkenende, die de prijs uitreikte, is de Green Eco Furnace een terechte winnaar omdat het mondiaal inzetbaar is en het kappen van bomen voorkomt.

Thuisbatterij Cube

De start-up iWell sleepte de ENGIE Duurzame Technologieprijs in de wacht voor zijn thuisbatterij Cube. Daarmee kan zonne- en windenergie ook gebruikt worden op momenten dat het niet wordt opgewekt. Tegelijkertijd kan de Cube ingezet worden om het elektriciteitsnet te balanceren. Want de batterijen kunnen met elkaar verbonden worden en zo een groot flexibel netwerk vormen dat inspeelt op de verwachte stroomproductie en vraag. Daarmee kan het elektriciteitsnet ontlast worden.

Volgens Wisse Hummel, Manager New Business Factory bij ENGIE kan het systeem van iWell de energietransitie vooruit helpen. “Naast energie besparing en duurzame opwekking, zien we een uitdaging in de energiedistributie en de beperkingen van het stroomnetwerk. Er zijn daarom nog veel kansen voor opslag van energie. iWell weet de opslag van energie te combineren met een goede businesscase voor appartementgebouwen, waardoor de klant de groene opgewekte energie maximaal kan benutten."

Nederland blijft achter bij behalen groene SDG's

The Green Quest Award is een wekelijks radioprogramma van BNR Nieuwsradio waarin duurzame innovaties in Nederland worden besproken die een aantoonbare bijdrage leveren aan de Sustainable Development Goals (SDG’s) van de Verenigde Naties. Innovaties die volgens Balkenende heel belangrijk zijn, omdat Nederland nog ernstig achterblijft bij het behalen van die doelstellingen. “Nederland scoort laag op de groene SDG’s. Bij de opwek van hernieuwbare energie staan we op de 23e plaats van de 27 landen. De stikstofvervuiling is bovengemiddeld en de biodiversiteit in Nederland neemt razendsnel af.” En veel tijd hebben we volgens de oud-premier niet meer. “Het is nog 9 jaar tot 2030, dan moeten de SDG’s behaald zijn. We mogen dus geen dag verloren laten gaan.”