Column Anniek Mauser: 'Minder, beter of geen plastic'

Laat ik eerst eens delen wat ik de afgelopen jaren over plastic heb geleerd. Plastic zelf is geen verfoeid materiaal. Het heeft fantastische eigenschappen: het is sterk, stijf maar ook flexibel, vormvast en ook juist vormvrij. Dankzij deze unieke eigenschappen kan het als verpakkingsmateriaal een product beschermen tijdens transport en gebruik, de houdbaarheid waarborgen en daarmee verspilling voorkomen. Een ander inzicht brengt het probleem en de oplossingen rondom plastic in perspectief. De grootste bijdrage uit Nederland aan de plastic soep is autobandenschaafsel, 86 procent van de plastic soep komt uit Azië en 70 procent is gerelateerd aan de visserijsector. Dat geeft geen reden om geen verantwoordelijk te nemen op het gebied van plastic. De productie, het (her)gebruik en de alternatieven moeten kritisch bezien worden.

Radicaal reduceren

Unilever produceert persoonlijke en huishoudelijke verzorgingsproducten en voedingsmiddelen, die in 98 procent van de Nederlandse keuken- en badkamerkastjes te vinden zijn en wereldwijd 2,6 miljard keer per dag gebruikt worden. Dat komt met een enorme verantwoordelijkheid om onze milieu-impact te minimaliseren, waaronder de impact van plastic. Met onze wereldwijde plasticstrategie committeren wij ons aan 100 procent herbruikbaar, recyclebaar en/of composteerbaar plastic in 2025. Concreet betekent dit plastic reduceren. Zo worden in de flessen van doucheproducten kleine luchtbelletjes geïnjecteerd waardoor 15 procent minder plastic wordt gebruikt. Maar het gaat ook om het reduceren en harmoniseren van de gebruikte typen plastic zodat er beter gerecycled kan worden, en het ontwikkelen en opschalen regeneratieve recyclingtechnologieën zoals we dat samen met startup Ioniqa Technologies doen. Ten slotte gaat het om de ontwikkeling van alternatieve product- en verpakkingsformats, waarmee we het gebruik van plastic en verpakkingsmateriaal radicaal kunnen reduceren of zelfs uitbannen. Een voorbeeld is een recente circulaire deodorant-innovatie. De verpakking is gemaakt van roestvrijstaal en zo ontworpen dat het product 100 keer nagevuld kan worden. Het is bij al deze ontwikkelingen cruciaal om altijd de totale milieu-voetafdruk in de gaten te houden. Een alternatief moet wel een verbetering zijn.

Systeemverandering door samenwerking

We moeten als samenleving toe naar circulaire verpakkingen. Dit vereist een transitie en een systeemverandering. Alleen  door een combinatie van innovatieve technologieën en de samenwerking tussen overheidsinstanties, bedrijven in de plastic waardeketen, kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties kunnen we de plastic cirkel rond maken. Uiteraard zijn er grote uitdagingen te tackelen. Zo vragen technische belemmeringen om circulaire plastics te ontwikkelen om innovatie, vragen wettelijke barrières om circulaire plastic een tweede leven te geven om proactieve overheden en Europese instituties, en vragen organisatorische uitdagingen om gezamenlijk waarde en kwaliteit te behouden om partnerships in de keten.

Nederland leidende rol

Nederland heeft alles in zich om internationaal een leidende rol te pakken. Een proactieve overheid, kennis en expertise bij Nederlandse universiteiten en innovatieve bedrijven, en de traditie van het poldermodel zijn daarvoor dé ingrediënten. Het Plastic Pact NL, waarbij partijen door de gehele keten samen werken aan het realiseren van een circulaire plasticketen is hiervan een mooi voorbeeld.
Laten we niet vergeten dat de milieu-uitdagingen waarvoor we staan ook een enorme bron voor innovatie zijn. Nederland kent bijvoorbeeld veelbelovende ontwikkelingen op het gebied van recycling- en sorteertechnologie, die met behulp van een actieve overheid kunnen uitgroeien tot internationale successen.
Als we echt willen, kunnen we een leidende positie pakken in het internationaal speelveld.

Anniek Mauser is directeur duurzaamheid bij Unilever Benelux

Meer weten over verpakkingen?

Kom op 18 juni naar ons thema-event Duurzaam Verpakt in Utrecht, met experts als Michaël Wilde (Eosta), Vincent Mooij (Suez), Susan Hansen (Rabobank) en Chris Bruijnes (KIDV).

Lees meer

Portretfoto: Peter Bak | Hoofdafbeelding: Adobe Stock