Tot ver in de negentiende eeuw waren zeilschepen de belangrijkste vorm van transport tussen de continenten. In die eeuw verloren ze langzaam maar zeker terrein aan de stoomboten, die het vervolgens verloren van schepen op stookolie.
Varen op de wind, zonder gedoe op het dek
Nu het belang van duurzaamheid ook in de transportsector toeneemt, krijgt de wind als vorm van aandrijving nieuwe kansen.
Innovators combineren de kracht van de wind met de voorspelbaarheid van een verbrandingsmotor. Een overzicht van zeilen 2.0, in drie varianten.
1. Draaiende schoorstenen varen 18 procent zuiniger
Schepen die zijn uitgerust met Flettner-rotors, draaiende cilinders, besparen tot bijna een vijfde op de brandstofkosten. Een motor brengt de rotorzeilen op de juiste snelheid aan het draaien.
Aerodynamische effecten rond de cilinders stuwen vervolgens de boot in de vaarrichting. De wind mag daarbij uit een hoek van 30 tot 170 graden komen. De Flettner-zeilen nemen op hun vaste plek staan en op het dek nemen weinig ruimte in.
Onder meer het Noorse bedrijf Norsepower, de Duitse windturbinefabrikant Enercon en de Nederlandse scheepsarchitect C-Job werken aan schepen met rotorzeilen.
2. Vliegende zeilen voor hoogste trekkracht
Een andere manier om ruimte op het dek te besparen en toch gebruik te maken van de wind is het installeren van een vlieger.
Een grote gerobotiseerde kitesurf-vlieger oogst de wind daarbij op honderden meters boven het zeeoppervlak.
Met deze vliegerzeilen kunnen transporteurs op zee 10 tot 15 procent brandstof besparen. De spanwijdte van de vliegers loopt op tot 160 meter.
De Duitse fabrikant SkySails timmert al jaren aan de weg met dit concept en ook de Ierse marine experimenteert met deze nieuwe vorm van zeilen.
3. De romp zelf als zeil
Het Noorse ingenieursbureau Lade AS werkt aan een zeilvrachtschip dat in het geheel geen zeilen heeft.
De uniekgevormde romp van het schip zet windenergie uit vrijwel alle richtingen om in een voorwaartse voorstuwing. Zelfs als de wind bijna recht van voren komt, buigt het aerodynamisch gevormde Vindskip de kracht van de wind nog om in zijn vaarrichting.
Puur op windkracht kan het bijzondere vrachtschip een snelheid van 19 knopen, 35 kilometer per uur, bereiken. Dankzij een motor op LNG voor de windstille gedeeltes van een trip en de speciaal gevormde romp bespaart het Vindskip 80 procent CO2 ten opzichte van even grote conventionele schepen.
Foto: Fraunhofer, SkySails
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in