Wij hebben ze getest: De duurzame deelsystemen van Amsterdam

Een elektrische fiets van Urbee, een elektrische scooter van Felyx en een elektrische auto van car2go. Met deze duurzame deelsystemen ging DuurzaamBedrijfsleven de Amsterdamse verkeersdrukte in, om de voor- en nadelen van de verschillende deelsystemen tegen elkaar af te wegen.

Duurzame deelsystemen

Maar wat is de duurzame factor van een deelsysteem eigenlijk? “Delen is per definitie duurzaam, want het resulteert in minder auto’s in de stad”, zegt Margaretha Gerrits, location manager van car2go. “Mensen die weinig autorijden, hebben meestal een oude en vervuilende auto voor de deur staan. Juist voor hen zijn deelsystemen een goed en duurzaam alternatief, zeker als het om elektrische deelauto’s gaat.”

Fleur Schraven, oprichter van het elektrische fietsdeelsysteem Urbee, vult aan: “Veel Amsterdammers ervaren problemen met mobiliteit, zeker in de binnenstad, en zijn bereid om nieuwe dingen uit te proberen. Deelsystemen bieden een goedkoop en efficiënt alternatief om van A naar B te komen en dringen tegelijkertijd de CO2-uitstoot terug.”

"Delen is per definitie duurzaam; het resulteert in minder auto's in de stad"

Populair in Amsterdam

In Amsterdam zijn deelsystemen inmiddels aan een gestage opmars bezig. Bestaande deelsystemen zitten in de lift én er komen nieuwe deelsystemen bij. De nieuwste aanwinst in het Amsterdamse palet van deelsystemen is Felyx, aanbieder van elektrische deelscooters. Dit nieuwe deelsysteem gaat deze zomer van start.

“Elektrische scooters zijn voor veel mensen te duur om aan te schaffen; je haalt er momenteel nog geen voordeel uit ten opzichte van benzinescooters. Maar ze lenen zich wel voor een deelsysteem, omdat ze dan constant in gebruik zijn”, zegt Maarten Poot, medeoprichter van Felyx. “Op deze manier laten we iedereen kennismaken met elektrisch vervoer en creëren we meer mobiliteit met minder middelen.”

Vanaf juli stelt Felyx 108 elektrische scooters in Amsterdam beschikbaar, die voor € 0,30 per minuut te huren zijn. Gebruikers kunnen via de app van Felyx een scooter reserveren en opstarten. Wanneer de batterij van een elektrische scooter onder de 20 procent komt, wordt deze automatisch uit het systeem genomen. Een elektrisch busje van Felyx rijdt de hele dag rond, om de batterijen van de elektrische scooters te verwisselen.

Welk deelsysteem kies je?

Maar welk deelsysteem is nu het handigst? Het goedkoopst? En het snelst? Of verschilt dat per situatie? DuurzaamBedrijfsleven onderwierp Urbee, Felyx en car2go aan een kritische test, die ons dwars door Amsterdam voerde: van station Amsterdam Zuid, via de binnenstad, naar een terras in de zon op de NDSM-werf.

Urbee

Met een prijs van € 2 per uur en € 12,50 voor een hele dag is Urbee met afstand het goedkoopste deelsysteem van de drie. Met een abonnement van € 5 per maand of voor zakelijk gebruik vallen de kosten nog lager uit. Wie een beetje doortrapt, haalt ook nog eens met gemak snelheden van 25 kilometer per uur. De universele telefoonhouder op het stuur van de fiets, die tegelijkertijd als USB-lader fungeert, zorgt er daarnaast voor dat je te allen tijde je routeplanner kan raadplegen en niet verdwaald raakt in het doolhof dat Amsterdam heet. Als het zonnetje schijnt, zijn de elektrische deelfietsen van Urbee ook nog eens een fijne en gezonde vorm van vervoer. Als het regent, is dat uiteraard een ander verhaal. Fleur Schraven van Urbee: “We willen mensen uit de auto en op de fiets krijgen. Urbee wil laten zien dat de elektrische fiets ook voor afstanden van 20 kilometer een geschikt vervoersmiddel is.”

Een groot nadeel van Urbee is dat gebruikers de fiets terug moeten brengen naar dezelfde locatie waar hij is opgehaald. Een fiets huren bij station Amsterdam Zuid om die vervolgens achter te laten op Amsterdam Centraal Station, is er dus nog niet bij. Dit beperkt het aantal doeleinden waarvoor Urbee inzetbaar is. Dit nadeel staat echter in direct verband met het scherpe huurtarief, stelt Schraven: “Prioriteit nummer één is dat fietsen er daadwerkelijk staan wanneer iemand ze wil gebruiken. Dit is niet mogelijk als de fietsen overal achtergelaten mogen worden.”

“We zouden de fietsen dagelijks kunnen herverdelen over de verschillende huurstations”, vervolgt Schraven. “Maar dat zou een enorme operatie worden. De kosten die daarmee gepaard gaan, zie je dan onvermijdelijk terug in het tarief. Dit kost bovendien veel energie, terwijl we CO2-uitstoot in de stad juist terug willen dringen. Daarom kiezen we er nu voor om het tarief laag te houden. We merken namelijk dat de vraag nu ook al hoog genoeg is.”

Urbee beschikt momenteel over 125 fietsen, verdeeld over vijftien stations. Het uiteindelijke doel is duizend elektrische deelfietsen, verdeeld over honderd locaties.

“Overal waar je een normale scooter zou parkeren, kun je onze scooters ook achterlaten”

Felyx

De elektrische scooters van Felyx kunnen, in tegenstelling tot de fietsen van Urbee, wel overal worden achtergelaten. Dit wordt ook wel ‘free floating’ genoemd. Poot van Felyx: “Overal waar je een normale scooter zou parkeren, kun je onze scooters ook achterlaten.”

Dit is het ook meteen het grote voordeel van de emissievrije deelscooters, die vanaf deze zomer beschikbaar zijn; ze zijn erg breed inzetbaar en bij uitstek geschikt voor korte en snelle ritten in de drukke binnenstad van Amsterdam. Het vinden van een parkeerplek zal ook geen probleem zijn, iets wat met een auto tegenwoordig juist een bijna onmogelijke opgave is. Ook niet onbelangrijk: de fun-factor is enorm hoog. Door de binnenstad van Amsterdam rijden op een elektrische scooter is, zeker als de zon schijnt, een cadeautje.

De voordelen van Felyx weerspiegelen zich echter ook in de prijs van het deelsysteem. Met € 0,30 per minuut is de deelscooter van Felyx een stuk duurder dan de elektrische fiets van Urbee. Daar staat wel tegenover dat gebruikers enkel betalen voor de minuten die ze daadwerkelijk op de scooter spenderen, terwijl Urbee een uur- en dagtarief hanteert.

Car2go

Car2go is ondertussen aan een grote opmars bezig in Amsterdam en groeit de afgelopen jaren gestaag. In het eerste kwartaal van 2017 steeg het aantal ritten via de elektrische deeldienst met maar liefst 24 procent, ten opzichte van het eerste kwartaal in 2016. Gerrits van car2go: “We krijgen er elke week nieuwe members bij en onze naamsbekendheid groeit ook gestaag. Men begint zich steeds meer te beseffen dat deelvoertuigen de toekomst zijn.”

Car2go is niet voor niets zo populair. Vanaf  € 0,25 per minuut biedt de deeldienst een emissievrije, gebruiksvriendelijke en snelle vorm van mobiliteit. Net als bij de deelscooters van Felyx, kunnen de compacte, elektrische auto’s van car2go op vele plekken in Amsterdam achtergelaten worden. Daarnaast bieden de auto’s van car2go een droge vorm van vervoer bij slecht weer en, ook niet onbelangrijk, bagageruimte.

Maar net als bij de andere deelsystemen gaan ook bij car2go de voordelen gepaard met nadelen. Zo is de binnenstad van Amsterdam per auto een stuk minder goed bereikbaar dan per scooter of fiets. Om over het vinden van een parkeerplek maar te zwijgen.

Conclusie

Na een middagje rondtoeren door Amsterdam is er geen eenduidige winnaar of beste keuze te benoemen. Elk deelsysteem heeft namelijk zijn eigen voor- en nadelen. Per situatie zal een van de drie deelsystemen dan ook als beste keuze uit de bus komen. Wie ’s ochtends van huis naar kantoor moet, om ’s avonds weer terug te keren, heeft aan Urbee een goede en goedkope optie. Voor snelle ritjes in de binnenstad is Felyx de uitgelezen optie. De elektrische auto’s van Car2Go lenen zich juist voor langere afstanden, beschikken over bagageruimte en bieden onderdak bij slecht weer.

Met andere woorden: de deelsystemen van Amsterdam zijn geen concurrenten, maar complementeren elkaar. Ze verbreden de mobiliteitsmix in onze hoofdstad en hebben de potentie om het aantal voertuigen op de weg terug te dringen; een ontwikkeling die voor een drukke stad als Amsterdam als geroepen komt. De deelsystemen hebben daarnaast één belangrijke overeenkomst: het is ontzettend leuk om ermee door Amsterdam te crossen.

Afbeelding in tekst: Urbee