Negentig procent van de internationale handel gebeurt per zeeschip. Het containervervoer is verantwoordelijk voor ongeveer 3 tot 4 procent van de wereldwijde CO2-emissies. Nieuwe technologiën, maar ook afspraken en samenwerkingsverbanden binnen de sector bieden mogelijkheden voor verdere verduurzaming.
1. Denktanks en innovators
3D-geprinte reserve-onderdelen kunnen het materiaalgebruik in de scheepvaartindustrie aanzienlijk verminderen. De Deense Maersk Group experimenteert er al langer mee. Het concern onderzoekt inmiddels de mogelijkheden voor 3D-printing voor de hele keten. In de Rotterdamse haven doen 27 grote bedrijven mee aan een proef waarin veel gebruikte onderdelen als afsluitringen en vloeistofgeleiders uit de 3D-printer komen. Onder meer scheepsbouwer IHC Merwede en logistiek dienstverlener Broekman zijn bij het experiment betrokken. De onderdelen krijgen later dit jaar hun vuurdoop tijdens verschillende praktijktesten.
Lean Ships is een Europees innovatieproject met ruim veertig scheepvaart-gerelateerde bedrijven uit twaalf landen. Het Nederlandse Damen Shipyards uit Gorinchem is verantwoordelijk voor de coördinatie. De ondernemingen werken aan acht innovaties op het gebied van voorststuwingstechnologie en brandstof voor kleine tot middelgrote transportschepen. Het samenwerkingsverband Lean Ships moet leiden tot marktrijpe producten. Daarmee realiseren de bedrijven een reductie van 25 procent op brandstofverbruik en CO2-uitstoot, en een volledige uitbanning van de uitstoot zwavel, stikstof en fijnstof.
2. Doorbraak LNG als duurzame brandstof
Vloeibaar aardgas is het duurzame alternatief voor diesel en bunkerolie voor de scheepvaart. Nederland is een van de voortrekkers in op dit gebied in Europa. Gasunie werkt samen met het Russische gasbedrijf Gazprom voor de introductie van LNG in het Oostzeegebied. Beide partijen hebben een overeenkomst gesloten voor de ontwikkeling van een LNG-infrastructuur voor schepen en trucks in de regio.
Gasunie is ook betrokken bij een soortgelijk project voor Groningen Seaports. In de Eemshaven moet een enorme terminal verrijzen waar LNG wordt aangevoerd, overgeslagen en eventueel in gasvorm geïnjecteerd in het bestaande gasnet.
LNG veroverde de afgelopen twee jaar terrein dat tot dan toe onbereikbaar bleek. Eind vorig jaar is het eerste mega-containerschip op LNG te water gelaten. Cruisemaatschappij Carnival Cruises plaatste dit jaar een grote order voor vier grote, schone LNG-cruiseschepen. En Royal IHC uit Sliedrecht bouwt twee baggerschepen op LNG, een primeur voor de sector.
3. Verladers denken mee
Onder meer AkzoNobel, bierbrouwer AB InBev en zuivelconcern FrieslandCampina gaan samenwerken om de CO2-uitstoot van hun zeetransport te verlagen. De ondernemingen willen hun massa gebruiken om de verduurzaming in de sector te versnellen. De partijen vinden het delen van informatie en best practices belangrijk voor de keten. Gebruikers van zeetransport en de rederijen moeten de dialoog aangaan over duurzame initiatieven, vinden de vijf bedrijven.
4. Eerder een lening voor efficiënte schepen
Voor rederijen is veel winst te halen uit verduurzaming door een lager brandstofverbruik. Een andere prikkel is het duurzaamheidsaspect bij de kredietverlening. Twee grote Duitse industriebanken nemen sinds dit jaar de brandstof-effiëntie van zeeschepen mee bij kredietbeoordelingen.
HSH Norbank en KfW IPEX-Bank menen dat zeeschepen met een laag brandstofverbruik rendabeler zijn, en daardoor aantrekkelijker voor financiers. Bij de aanvraag voor een lening voor scheepsrenovatie of de aankoop van een schip, wegen de Duitse banken die aspecten zwaarder mee.
5. Korting voor schone schepen
Het Havenbedrijven van Rotterdam en Amsterdam geeft schone schepen korting op het havengeld. Zeeschepen voorzien van de Green Award voor milieu, bemanning en management, zijn schoner dan de wettelijke norm. De Green Award geeft recht op een korting van 10 procent op het havengeld. Voor schepen met een lage stikstof-uitstoot wordt die korting nog eens verdubbeld. De Havenbedrijven belonen met die aanpak de ontwikkeling van duurzame scheepvaart en houden bovendien de eigen omgeving schoner.
In 2013 was Rotterdam de eerste havenstad ter wereld die duurzaamheid beloonde. Zeegaande LNG-schepen kregen toen 6 procent korting op het havengeld.
Hoofdfoto: Bert Knot, via Flickr Creative Commons, Foto inzet: Gouwenaar, via Flickr Creative Commons, Foto onder: Daniel Ramirez, via Flickr Creative Commons (Cropped by Duurzaambedrijfsleven)
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in