Porthos staat voor ‘Port of Rotterdam CO2 Transport Hub and Offshore Storage’. Het idee is om de CO2-uitstoot van bedrijven in de Rotterdamse haven af te vangen en via een onderzeese pijpleiding te transporteren naar een oud gasveld, twintig kilometer uit de kust. Daar wordt het op een diepte van drie tot vier kilometer opgeslagen. Het gaat om CO2 afkomstig van waterstofproducenten als Air Liquide en Air Products, maar ook van oliebedrijven als Shell en ExxonMobil en andere grote uitstoters. De Nederlandse overheid heeft 2 miljard euro vrijgemaakt om het project te ondersteunen.
Bezwaar van milieuorganisaties
MOB heeft kritiek op het project en heeft daarom een rechtszaak aangespannen tegen de overheid. Enerzijds heeft dat een principiële reden: de overheid betaalt grootvervuilers om hun rommel op te ruimen, terwijl die dat eigenlijk zelf zouden moeten doen, vindt de organisatie. Milieudefensie onderschreef die opvatting eerder: “Mensen betalen belasting voor hun vuilniszakken, maar Shell en Exxon krijgen miljarden om hun afval op te ruimen”. Naar eigen zeggen heeft MOB aangeboden de zaak te laten vallen als bedrijven zelf voor de kosten zouden opdraaien, maar hebben die bedrijven dat geweigerd.
Anderzijds beroept MOB zich op de Natuurbeschermingswet. Doordat er bij de aanleg van het Porthos-project stikstof vrijkomt, zou de overheid met die wet in strijd zijn.
‘Geen significante gevolgen’
De Raad van State geeft in zijn uitspraak van de zaak aan dat er juist aan de eisen van die wet is voldaan. Bart Jan van Ettekoven, voorzitter van de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State, legt de uitspraak toe tijdens een persmoment. “Het Porthos-project leidt weliswaar tot een tijdelijke en beperkte toename van de stikstofuitstoot op delen van de omliggende Natura 2000-gebieden, maar de ministers hebben op basis van objectieve gegevens aangetoond dat het in dit geval uitgesloten is dat deze natuurgebieden daarvan significante gevolgen ondervinden. Dat is het relevante criterium.”
Onderzoek voor elke casus
De minister hebben hun onderzoek gedaan op basis van “de juiste uitgangspunten en met de vereiste diepgravendheid”, voegt Van Ettekoven daaraan toe, waarmee volgens de Natuurbeschermingswet is gehandeld. Bovendien noemt hij de vrees van MOB dat er met het project een drempelwaarde voor toekomstige projecten zal ontstaan, ongegrond. Elk project wordt aan eenzelfde, diepgravend ecologisch onderzoek onderworpen. Ook wordt er gekeken naar specifieke milieukenmerken van de omliggende gebieden.
Wat is CCS; het opslaan van CO2?
CCS staat voor ‘Carbon Capture and Storage’: het vangen en opslaan van CO2 uit schoorstenen en andere bronnen. Het is voor de (fossiele) industrie een gewild middel om de uitstoot te verminderen. Lege gasvelden in de Noordzee kunnen als reservoir dienen voor de afgevangen CO2. En misschien dat die CO2 in de toekomst een nuttige grondstof wordt. Maar de opslag is controversieel, omdat het de overstap naar duurzame productiemethodes vertraagt. Toch lijkt CCS essentieel voor de klimaatdoelen; zonder kunnen de targets voor CO2 niet gehaald worden, stelt het IPCC. Het lijkt daarom een onmisbare overgangstechniek te worden.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in