Op de campus van de Universiteit Twente richten Fraunhofer en de UT het projectcentrum ‘Design and Production Engineering in Complex High-Tech Systems’ op. Samen met de Universiteit Twente (UT) gaat Fraunhofer werken aan het toepasbaar maken van wetenschappelijke resultaten.
“De samenwerking is voor Twente, maar ook voor de rest van Nederland, een ontzettend belangrijke stap”, zegt Fred van Houten, UT-hoogleraar Design Engineering. “De overheid realiseert zich de laatste jaren dat de industrie de geld- en banengenerator is waarop onze economie draait.”
Greep uit de duurzame vindingen
Fraunhofer is goed vergelijkbaar met het Nederlandse TNO, alleen veel groter. Jaarlijks heeft de non-profit onderzoeksinstelling miljarden aan onderzoeksbudget beschikbaar.
Dat heeft al veel aansprekende innovaties opgeleverd, ook op het vlak van energie-efficiëntie en duurzaamheid.
1. Metalen wieken voor recycling in windenergie
Windmolenwieken leveren jarenlang schone stroom, maar zijn aan het eind van de levensduur moeizaam te verwerken. Gebruik van metaal in plaats van glasvezelversterkt plastic voor de wieken is volgens de onderzoekers in het HyBlade-project van Fraunhofer duurzamer én goedkoper.
“Ten eerste maakt het gebruik van staal windturbines veel milieuvriendelijker, want ruim 90 procent van het materiaal kan gerecycled worden”, zegt Marco Pröhl, onderzoeker aan het Fraunhofer instituut. “Bovendien zijn stalen bladen in massaproductie tot wel 90 procent goedkoper te maken.”
2. Lichte auto’s met lasertechnologie
Volgens het Duitse Fraunhoferinstituut zijn de mogelijkheden voor lichtgewicht constructie nog lang niet uitgeput. Samen met de industrie heeft het instituut technologieën ontwikkeld om te 3D-printen met lasers.
Volgens het onderzoeksinstituut zijn lasers erg geschikt om combinaties te maken van verschillende lichtgewicht materialen. Met lasers kan het oppervlak van aluminium en vezelversterkte plastics zo worden bewerkt dat ze een sterke verbinding vormen.
3. Vrachtschip bespaart brandstof met romp als zeil
Het Noorse Vindskip is een concept voor een transportschip. Voor een groot deel van zijn voorstuwing gebruikt het schip zijn eigen romp.
Die is vormgegeven als een enorm stalen zeil. Het schip stoot volgens de ontwerper en Fraunhofer 80 procent minder CO2 uit dan een conventioneel vrachtschip.
Het Fraunhoferinstituut heeft voor het Vindskip software ontwikkeld die meteorologische data over wind, stroming en golfslag omzet in een snelle en zo zuinig mogelijke route.
4. Synthetische proefdieren zonder dierenleed
Onderzoekers van Fraunhofer en de Technische Universiteit van Berlijn hebben een mini-organsime op een chip ontwikkeld, waarmee stofwisselingsprocessen in het menselijk lichaam op een realistische manier kunnen worden geanalyseerd.
“De onderzoekers verkregen de cellen uit gedoneerd bloed, dat voor onderzoeksdoeleinden beschikbaar werd gesteld", zegt Dr. Frank Sonntag van het Fraunhofer Instituut. "De ‘mini-organen’ op de chip zijn via kanaaltjes met elkaar verbonden, waardoor de menselijke bloedsomloop kan worden gestimuleerd.”
5. Zelfregulerende coating voor koele gebouwen
Onderzoekers van Fraunhofer ontwikkelden een zelfregulerende coating voor gevels. De nanocoating verandert van kleur op basis van de temperatuur. Het materiaal kan zo zonnewarmte weerkaatsen of absorberen, naar gelang de behoefte aan warmte in een gebouw.
Boven de 30 graden weerkaatst de coating infraroodlicht, zodat de dan ongewenste zonnewarmte niet langer een gebouw indringt. Bij lagere temperaturen is het materiaal zwart en neemt het juist wel warmte op.
6. Diamanten voor lagere brandstofkosten
Fraunhofer heeft met behulp van lasers een zeer harde, diamantachtige coating voor motoronderdelen ontwikkeld. De methode is gebaseerd op plasma- en lasertechnologie.
“Systematische toepassing van deze nieuwe methode kan in de komende tien jaar ruim 100 miljard liter brandstof per jaar besparen”, zegt professor Andreas Leson van Fraunhofer. BMW werkt met Fraunhofer samen aan de doorontwikkeling en toepassing van de diamantcoating.
7. Kerosine uit CO2 uit de staalindustrie
Het Fraunhoferinstituut heeft een proces ontwikkeld voor het verwerken van de rookgassen van staalfabrieken. De onderzoekers zetten met genetisch gemodificeerde bacteriestammen CO2 en koolstofmonoxide om in kerosine en chemicaliën.
Volgens Fraunhofer zouden de hoogovens in de Duitse stad Duisburg zo genoeg kerosine kunnen maken om een complete vliegmaatschappij van brandstof te voorzien.
Bron: UTwente | Foto: Bart (header), via Flickr Creative Commons (Cropped by Duurzaambedrijfsleven), Fraunhofer (side)
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
