'Duurzaam ondernemen is business reality' (Stefan Fageräng, Tetra Pak)

“We zien het verminderen van voedselverspilling als onze grootste prestatie,” zegt Stefan Fageräng, CEO van Tetra Pak Benelux. “In ontwikkelingslanden gaat 30 tot 40 procent van het voedsel verloren. Dat komt door ongedierte, of slechte logistiek. Onze verpakkingen verminderen afval en verbeteren de gezondheid.”

[caption id="attachment_47813" align="alignright" width="250"] Stefan Fageräng, CEO Tetra Pak Benelux[/caption]

Tetra Pak maakt verpakkingen. De naam is niet voor iedereen bekend. Maar ga naar de supermarkt en de kans is groot dat de verpakking van melk of vruchtensap afkomstig is van  het Zweedse bedrijf.

Tetra Pak is ook actief bezig met duurzaamheid. Daarbij durft het verder te kijken in de waardeketen dan de slagboom van haar eigen terrein.

Neem de gemiddelde consument. “De Nederlandse maatschappij verandert,” ziet Fageräng. “Huishoudens worden kleiner. Nu wordt 30 procent van het eten hier weggegooid. Mensen koken te veel, ook omdat verpakkingen te groot zijn. Daarom moeten we toe naar kleinere verpakkingen.”

Geluk gehad

Het voorbeeld illustreert meteen dat duurzaam ondernemen ook gaat om betere business. Kleinere porties leiden tot minder voedselverspilling en vragen ook meer verpakkingen. Dat is goed voor Tetra Pak.

Maar is meer verpakking niet slecht voor het milieu? “De milieu-impact van minder voedselverspilling is veel groter dan die van meer verpakking. We zijn met 7 miljard mensen. We gebruiken anderhalf keer de aarde. We hebben een tekort aan vruchtbare grond.”

Packaging should save more than it costs.Ruben Rausing, oprichter Tetra Pak

Tegelijkertijd zet Tetra Pak zich ook in om de milieu-impact van haar verpakkingen terug te dringen. Het bedrijf is dit jaar 60 geworden. In die 60 jaar heeft Tetra Pak een naam opgebouwd in innovatie en later ook duurzaamheid. “We hebben in zekere zin geluk gehad dat onze oprichter Ruben Rausing een filosofie had. ‘Packaging should save more than it costs.’"

[caption id="attachment_47816" align="alignright" width="250"] Tetra Classic[/caption]

Die filosofie zette aan tot constante innovatie. Het Zweedse bedrijf zette zichzelf op de kaart met de ‘Tetra Classic’, een geometrisch vernuft gemaakt van karton die de positie van glas als dominant verpakkingsmateriaal onder druk zette. “Karton was goedkoper, lichtgewicht en leidde tot minder verspilling.” Het bespaart meer dan het kost: niet alleen financieel, maar ook voor het milieu.

De innovatie die Tetra Pak deed uitgroeien tot wereldspeler was de lang houdbare melk in de vierkante ‘Tetra Brik’. “Door te innoveren in de behandeling en verpakking van melk gingen we van een houdbaarheid van 6 dagen naar 12 maanden.”

Tetra Pak opereert nu in meer dan 170 landen, heeft bijna 22.000 werknemers en realiseerde in 2011 een omzet van €10,3 mrd. Vorig jaar verscheepte het bedrijf het astronomische aantal van 167 miljard verpakkingen.

Museumstukken

[caption id="attachment_47819" align="alignright" width="250"] Tetra Brik[/caption]

De Tetra Classic en de Tetra Brik zijn tegenwoordig zelfs opgenomen in de collectie van het prestigieuze Museum of Modern Art in New York. De focus van Tetra Pak is nu om de verpakkingen zelf nog duurzamer te maken. Dat begint bij de productie: door de energie-efficiëntie te verhogen wist Tetra Pak zijn CO2-uitstoot tussen 2005 en 2010 in absolute termen met 13 procent te verminderen. In die periode groeide de omzet met 23 procent. Relatief gezien was dit een vermindering van ruim 30 procent.

De verpakking zelf bestaat uit drie lagen: karton voor de stevigheid, plastic voor bescherming en het plakken van de laagjes en aluminium om het licht- en luchtdicht te maken en af te schermen van bacteriën. Tachtig procent van de door Tetra Pak Benelux uitgeleverde verpakkingen bevat inmiddels  FSC-gecertificeerd papier. Het doel is om verpakkingen uit 100 procent hernieuwbare grondstoffen te maken in 2020.

Fageräng: “We zitten nu op 75 procent. Kijk naar de concurrenten, een PlantBottle [van Coca-Cola, MB] bijvoorbeeld, die op ongeveer 25 procent zit. Wij moeten nog 25 procent, zij nog 75 procent.”

Die laatste 25 procent zit in de doppen en in de flinterdunne plastic en  aluminium laagjes – vooral het laatste materiaal is notoir energie-intensief. De materialen moeten op termijn allemaal van bioplastic zijn. “We experimenteren in Brazilië met plastic uit suikerriet.”

Een steeds grotere rol voor bioplastic brengt ook gevaren met zich mee. Vooral het gebruik van voedselgewassen zoals mais om bioplastic of biobrandstof te maken ligt gevoelig. “We hebben lessen geleerd van biobrandstoffen. Daarom willen wij voornamelijk naar afvalstromen kijken.”

Closing the circle

De crux voor veel bedrijven om niet duurzaam te ondernemen is dat de business case vaak niet rond rekent. Fageräng erkent dat. “We betalen meer voor FSC-gecertificeerd papier, maar berekenen dat niet door aan de consument. Consumenten zijn niet bereid meer te betalen voor de groene oplossing dan voor de standaardoplossing.”

Dat betekent dus lagere marges. “Ja, maar dat is een kortetermijneffect. Op de lange termijn moet je wel. Je komt als leverancier niet meer aan de bak. Steeds meer grote retailers stellen eisen – ook aan verpakkingen. Als het niet duurzaam is, heb je helemaal geen business. Het is business reality.”

Als je niet duurzaam onderneemt, heb je helemaal geen business. Het is business reality. Stefan Fageräng, CEO Tetra Pak Benelux

Tetra Pak voelt die druk vanuit zijn klanten en geeft die door aan zijn eigen leveranciers. “We hebben afscheid moeten nemen van een aantal leveranciers, omdat ze niet aan onze standaarden konden voldoen."

Revolutie

Na de ‘Tetra Classic’ en de ‘Tetra Brik’ heeft Tetra Pak nu een derde kandidaat voor het museum: de ‘Tetra Recart’. Albert Heijn en Heinz  gebruiken het al. De Recart-verpakking kan conserven-, soep en tomatenblikken vervangen. “Het heeft 50 procent minder impact dan metalen blikken.” In Zweden heeft de verpakking een marktaandeel van 25 procent in zijn segment.

Het is weer zo’n terloopse mededeling. Een bedrijf dat met nieuwe, duurzame producten business genereert. Dat is dus revolutionair. “We hebben de zuivelindustrie gerevolutionariseerd, daarna de sapindustrie. Nu doen we de conservenindustrie.”