Onderliggend probleem is dat we in Europa niet meer kunnen concurreren als we LNG (3-4x de prijs van aardgas uit een pijpleiding) moeten gebruiken in plaats van ons eigen aardgas. Daarnaast bouwt men in de Saudi-Arabië aan grote petrochemische installaties die ruwe olie direct kunnen omzetten in chemicaliën (Crude to Chemicals). Door de verticale integratie met de goedkope oliewinning valt daar in Europa op termijn ook moeilijk mee te concurreren.
We staan er dus niet zo best voor, maar de winnaars van verandering zijn diegenen die durven in te zetten op een toekomstvisie en contra cyclisch durven te investeren. Dus waar moeten we dan op inzetten?
Bouwstenen
De bouwstenen voor een toekomstbestendige, circulaire en net zero industrie zijn bij experts al lang bekend. In volgorde van impact zijn dat elektrificatie, het recyclen van materialen en het fossielvrij maken van de basisindustrie door van olie en gas over te schakelen naar bio-nafta, pyrolyseolie, bio-ethanol en methanol uit (bio-)afval en CO2.
Natuurlijk moeten we niet naïef zijn en onze oude schoenen niet weggooien als we nog geen nieuwe hebben. Gedurende de transitie naar een duurzame industrie is het verstandig om Europees aardgas gebruiken om de kosten laag te houden. Bovendien is ons eigen aardgas veel duurzamer dan geïmporteerd vloeibaar LNG.
Uit aardgas kunnen we met relatief beperkte aanpassingen blauwe waterstof produceren door de CO2 die vrijkomt bij de productie van waterstof op te slaan in lege gasvelden onder onze Noordzee. Daar wordt hard aan gewerkt in het Porthos en Aramis project. Tegen de tijd dat we voldoende lage emissie elektriciteit opwekken in Nederland uit zon, wind en kernenergie kunnen we naast blauwe ook emissievrije groene waterstof gaan produceren via elektrolyse van water.
Op de lange termijn voorzie ik dat de basisindustrie in Europa blauwe en groene ammoniak, bio-ethanol en methanol gaat gebruiken in plaats van olie en gas. Een deel daarvan kan lokaal worden geproduceerd, maar het grootste deel zal worden geïmporteerd uit landen met veel biomassa en goedkope duurzame elektriciteit. Daarmee komt een circulaire en net zero emissie basisindustrie in zicht.
Investeren
Daarvoor moeten we juist nu investeren in commercialisatie van duurzame technologie. De kennis en kunde die we daarmee opdoen vormt een enorm exportpotentieel voor groeimarkten in Azië en Afrika. Daar groeit de bevolking nog en krijgt men ook graag toegang krijgt tot betaalbare duurzame, producten en productieprocessen voor het opbouwen van een lokale industrie.
Om deze kansen te grijpen is naast geld ook maatschappelijk draagvlak nodig. Dat vraagt om een vertrouwensrelatie tussen het bedrijfsleven en de politiek. Het is hoog tijd dat het echte verhaal wordt verteld, namelijk dat de transformatie van onze industrie weliswaar veel geld gaat kosten, maar dat niet investeren ons als belastingbetaler uiteindelijk nog veel meer geld en banen gaat kosten.
Vandaag komt de Europese Commissie met de Clean Industrial Deal. Ik ga ervan uit dat men koers houdt en ambitie van de Green Deal gestalte geeft door te investeren in een toekomstbestendige basisindustrie in Europa en het stimuleren van de marktvraag naar duurzame producten. De Nederlandse overheid moet zich hierbij aansluiten en dan staat het bedrijfsleven klaar om te investeren, want dat kan alleen als er een marktvraag is en een positieve businesscase.
Lees ook:
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
