Porthos is een joint venture van Energie Beheer Nederland, Gasunie en Havenbedrijf Rotterdam. Het plan is dat bedrijven als Shell, ExxonMobil en Air Liquide in de haven CO2 gaan afvangen en leveren aan Porthos. Porthos zal er vervolgens voor zorgen dat de CO2 naar lege gasvelden, zo’n 20 kilometer van de kust, wordt getransporteerd. Daar wordt de CO2 permanent in de bodem opgeslagen, zo’n 4 kilometer onder de Noordzeebodem.
De infrastructuur voor Porthos vraagt om een investeringsbedrag van 1,3 miljard euro. Het is aan de CO2-leverende bedrijven zelf om te investeren in afvanginstallaties.
CO2-opslag in Nederland
Verspreid over een periode van 15 jaar wordt op deze manier circa 37 megaton CO2 opgeslagen. Hans Meeuwsen, directeur Porthos: “De opslag van CO2 is cruciaal als we de klimaatdoelen in Nederland willen halen. Dit investeringsbesluit is een belangrijk startmoment voor toekomstige ontwikkelingen in de opslag van CO2 in Nederland.”
Milieuorganisatie Mobilisation for the Environment (MOB) heeft zich lang verzet tegen de bouw van Porthos. Enerzijds heeft dat een principiële reden: de overheid betaalt mee aan Porthos, waardoor grootvervuilers steun krijgen om hun eigen rommel op te ruimen. Daarvoor zouden ze eigenlijk zelf moeten opdraaien, vindt de organisatie. Milieudefensie onderschreef die opvatting eerder: “Mensen betalen belasting voor hun vuilniszakken, maar Shell en Exxon krijgen miljarden om hun afval op te ruimen”.
Natuurbeschermingswet
Anderzijds beroept MOB zich op de Natuurbeschermingswet. Doordat er bij de aanleg van het Porthos-project stikstof vrijkomt, zou de overheid met die wet in strijd zijn. De Raad van State oordeelde juist dat er aan de eisen van die wet is voldaan. Bart Jan van Ettekoven, voorzitter van de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State, zei na de uitspraak in een perstoespraak: “Het Porthos-project leidt weliswaar tot een tijdelijke en beperkte toename van de stikstofuitstoot op delen van de omliggende Natura 2000-gebieden, maar de ministers hebben op basis van objectieve gegevens aangetoond dat het in dit geval uitgesloten is dat deze natuurgebieden daarvan significante gevolgen ondervinden. Dat is het relevante criterium.”
Wat is CCS; het opslaan van CO2?
CCS staat voor ‘Carbon Capture and Storage’: het vangen en opslaan van CO2 uit schoorstenen en andere bronnen. Het is voor de (fossiele) industrie een gewild middel om de uitstoot te verminderen. Lege gasvelden in de Noordzee kunnen als reservoir dienen voor de afgevangen CO2. En misschien dat die CO2 in de toekomst een nuttige grondstof wordt. Maar de opslag is controversieel, omdat het de overstap naar duurzame productiemethodes vertraagt. Toch lijkt CCS essentieel voor de klimaatdoelen; zonder kunnen de targets voor CO2 niet gehaald worden, stelt het IPCC. Het lijkt daarom een onmisbare overgangstechniek te worden.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in