Het eiland op 400 kilometer van het toeristische Bali is een van de armste gebieden van Indonesië. De 650.000 bewoners koken op hout en zijn voor verlichting afhankelijk van olielampen. De elektriciteit die de weinige bedrijven en bewoners wel geleverd krijgen, komt van dure dieselgeneratoren. Tot vijf jaar geleden.
Impact
"De aanleg van een aantal kleine waterkrachtcentrales is goed geweest voor de bedrijvigheid op Sumba", zegt Energy and Development Coordinator Eco Matser van Hivos. "Over het hele eiland is de impact van het groene energieproject zichtbaar."
Het percentage mensen dat de beschikking heeft over elektriciteit is gestegen van 25 naar 34 procent. Dat heeft geleid tot een groot aantal nieuwe initiatieven onder boeren en kleine ondernemers. "Bewoners zetten nu zelf een goedlopend eigen bedrijfje op. De houtzagerij in Kamangi is daarvan een mooi voorbeeld. De productie en de inkomsten zijn nu veel hoger dan handwerk ooit had opgeleverd."
Daarnaast is een aantal rijstmolens aangesloten op het elektriciteitsnet. De stroom is goedkoper dan diesel voor de generator. Matser: "En de stroomvoorziening is betrouwbaarder".
Biomassa
Ook de landbouw heeft een flinke impuls gekregen. Tussen 2011 en 2014 zijn meer dan 200 biovergisters voor dierlijke mest op Sumba geïnstalleerd, die door lokale bedrijven worden gebouwd en onderhouden.
"En de stroomvoorziening is betrouwbaarder"
De vruchtbare bioslurry, een reststroom uit de vergisters, dient als meststof voor het land. "Gewassen groeien beter, waardoor boeren verzekerd zijn van goede oogsten", zegt Matser. Producten die ze overhouden, gaan voor verkoop naar de markt.
Voedselzekerheid
Op het eiland is een kleinschalige mesthandel ontstaan. Boeren verkopen het overschot aan bioslurry als mest aan boeren die geen vergister hebben. Een aantal koplopers verwerkt de organische reststromen tot voer voor kweekvis. Een ontwikkeling die volgens Hivos bijdraagt aan een grotere variatie in de maaltijden en voedselzekerheid.
De opbrengst van landbouwproducten is verder verbeterd door de bouw van een irrigatiesysteem dat wordt aangedreven met stroom van zonnepanelen. Meer dan zes maanden per jaar valt er nauwelijks regen. De verbouw van gewassen ligt grotendeels stil. Sinds vorig jaar kunnen vijftig families met behulp van irrigatie ook in de droge tijd groenten verbouwen. Een belangrijke voedsel en vitaminebron in de droge tijd. Later dit jaar komt een tweede project online voor nog eens tachtig boeren.
Groot verschil
Het biogas uit de vergisters dient als brandstof voor thuisgebruik. "Dat maakt zichtbaar een verschil", zegt Matser. "De keuken is schoner en gezonder. Er zijn geen sporen meer van roet of houtskool van het houtvuur dat de mensen vroeger gebruikten om op te koken."
In veel huizen is de traditionele kerosinelamp vervangen door LED-lampen met een zonnepaneel. Dat bespaart op brandstofkosten en CO2-uitstoot. Door verlichting op groene stroom kunnen de eilanders doorwerken als het donker is. Kinderen kunnen ’s avonds hun huiswerk maken.
Om het eiland in 2020 volledig zelfvoorzienend te maken met 100 procent duurzame energie moet nog veel gebeuren. "Het is ook een ambitieus project dat we met de bevolking, de Indonesische overheid en het bedrijfsleven hebben opgezet. Maar als we dit kunnen bereiken op Sumba, lukt het overal."
Foto: Hivos
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
