1. Vroegtijdig akkoord over een klimaatschadefonds
De COP was amper begonnen, of daar was al het eerste akkoord: een loss and damages fund, bedoeld om arme en kwetsbare landen te helpen in hun gevecht tegen de gevolgen van klimaatverandering. Alle landen stemden in met de oprichting van zo’n fonds. Het besluit kwam vroeg, maar gek was dat niet zozeer. Aan het einde van COP27 spraken landen al af dat er een klimaatschadefonds moest komen. Nu is daar specifieker invulling aan gegeven.
Meteen zegden landen toe specifieke geldbedragen in de nieuw geopende pot te stoppen. De Verenigde Arabische Emiraten, gastheer van COP28, legden 100 miljoen dollar in (ruim 92 miljoen euro) en zetten daarmee de deur open voor andere landen. De Verenigde Staten zegden een bedrag van 17,5 miljoen dollar toe (ruim 16 miljoen euro). Wopke Hoestra liet als nieuwe Eurocommissaris weten dat de Europese Unie gezamenlijk 225 miljoen euro bijdraagt. Demissionair minister-president Rutte kondigde aan dat het Nederlandse aandeel daarvan 15 miljoen zal bedragen. “Relatief best veel”, noemde hij dat.
2. Olie- en gasbedrijven spreken af om methaanuitstoot te reduceren
Vijftig olie- en gasbedrijven hebben COP28 gebruikt om aan te kondigen dat ze hun uitstoot van methaan gaan verminderen. Methaan is, net als CO2, een broeikasgas dat onder meer vrijkomt tijdens de afbraak van organische stoffen en bij het verbranden van fossiele brandstoffen. Het verschil met CO2 is dat methaan een veel sterker broeikaseffect heeft, en dus meer bijdraagt aan de opwarming van de aarde.
De bedrijven, waaronder concerns als Shell, ExxonMobil en BP, hebben afgesproken om hun methaanuitstoot flink te reduceren, tot bijna nul in 2030. Ook gaan ze stoppen met het routineus affakkelen van aardgas. Bij het boren naar olie komt aardgas vrij, dat boorbedrijven vervolgens verbranden. Je kent het proces van de brandende torens op industrieterreinen.
Milieuorganisaties zijn niet onder de indruk van het besluit en spreken van een rookgordijn. Dat doen ze in een open brief aan het COP-presidentschap, gesteund door 320 maatschappelijke organisaties (waaronder Greenpeace en WWF International). De organisaties benadrukken het belang van het uitfaseren van olie, steenkool en gas voor het halen van de klimaatdoelen. De vijftig olie- en gasbedrijven hebben niet toegezegd de winning van fossiele brandstoffen terug te schroeven.
3. Mogelijke verdriedubbeling van hernieuwbare energie
Een streven om drie keer zoveel hernieuwbare energie op te wekken voor 2030 begint in Dubai aan steun te winnen. Bij het voorstel, dat al voor COP28 begonnen is door de Europese Unie, sluiten steeds meer landen zich aan. Afgelopen weekend bleek dat 117 van de bijna 200 landen zich bij de coalitie hebben gevoegd. Daaronder vallen bijvoorbeeld de Verenigde Staten, de Verenigde Arabische Emiraten, Brazilië en Japan. Ook India en China, die het voorstel nu nog niet steunen, hebben gezegd dat uiteindelijk wel te willen doen. Zij willen alleen niet gedwongen worden hun kolengebruik uit te faseren. De hoop van veel landen is dat een verdriedubbeling van hernieuwbare energie ertoe zal leiden dat er minder fossiele brandstoffen verbrand worden.
4. Financiering voor duurzamere voedselvoorziening
De opwekking van energie mag dan de boventoon voeren bij COP28, ook op andere thema’s wordt overlegd door de aanwezigen. Op het gebied van landbouw en voeding werd een afspraak gesloten tussen 134 lidstaten: vanaf nu gaan zij hun voedselproductie en de daarbij horende emissies meenemen in hun klimaatbeleid. Voorheen bestonden er nog geen grootschalige afspraken op dit gebied. De landen spraken tevens gezamenlijk af om voor dit streven 2,5 miljard dollar (2,3 miljard euro) aan financiering beschikbaar te maken.
5. Afwezige paus roept op tot klimaatactie
Het was op voorhand misschien wel de grootste VIP van COP28: paus Franciscus. Het zou de eerste keer zijn dat een paus een klimaattop bezoekt. Helaas speelde een luchtweginfectie hem parten, en was hij genoodzaakt een vervanger te zoeken. Dat werd kardinaal Pietro Parolin, na Franciscus de hoogste in rang in het Vaticaan.
Parolin verkondigde in Dubai een boodschap die de paus zelf had willen brengen: stop klimaatverandering en kies voor de toekomst. Hij benadrukte dat de vernietiging van het milieu een zonde is die het leven van mensen in gevaar brengt en een conflict tussen generaties dreigt te ontketenen. De verdeeldheid tussen mensen is volgens hem het grootste obstakel om echt verandering te kunnen doorvoeren.
Meer over COP28:
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
