In onzekere tijden staan er altijd leiders op die je aandacht van het echte verhaal afleiden. Politici die snel hopen toe te slaan putten zich uit in variaties op een 'gouwe ouwe: 'Stem op Pier, dan krijg je altijd gratis bier.' Aandachtzoekers die in no time influencer willen worden zoeken het vaak in complottheorieën.
In een instructief artikel in The New York Times komt Karen Douglas aan het woord. Ze is sociaal psycholoog aan de University of Kent (UK) en bestudeert het geloof in samenzweringstheorieën. Haar analyse: de Corona-crisis heeft alles in zich voor complotdenken. Het biedt de gemiddelde burger houvast en gevoel van eigenwaarde. Hij weet beter dan een ander hoe het werkelijk zit. En het geeft politiek leiders munitie om de aandacht van de echte problemen af te leiden.
Infodemic over corona
Vaak zijn het theorieën die hooguit op de lachspieren werken, maar de World Health Organization waarschuwt voor een 'Infodemic.' Vooral als het gaat om geruchten over geheime geneesmiddelen die door argeloze burgers voor waarheid worden aangezien. Van het drinken van verdund bleekwater of veel bananen eten, tot het permanent uitzetten van al je elektronica.
Lees ook: Duurzaam leider zijn is geen truukje
Net zo gevaarlijk zijn de leiders die de crisis aangrijpen om je met oneigenlijke argumenten in hun kamp te krijgen. Als je terug wil naar de verzorgingsstaat, waar de overheid je van de wieg tot het graf verzorgde, ga je nu tekeer tegen ondernemers. 'Zie je wel, vastigheid is veel beter dan al die risico's nemen.'
Alsof terugkeer naar een land met ambtenaren die veertig jaar dezelfde baas dienen de remedie is. En ik moet ook glimlachen om de soberheidspredikers die de frustratie ongegeneerd van zich afwerpen. 'Goed zo', meesmuilen ze, 'nu is het gelukkig afgelopen met lang leve de lol. Niet meer naar volle stadions, geen concerten, festivals en cafés meer bezoeken.'
Een andere koers
De Green Leaders die ik spreek varen een andere koers. Vanuit de gedachte dat een koel hoofd en een warm hart tot de beste resultaten leidt. Ik interviewde topeconoom en hoogleraar financiële markten Arnoud Boot die ervoor pleitte in deze tijd vooral te luisteren naar wie de lange termijn, en dus de inhoud, in het vizier houdt. 'Zij zorgen voor de echte verandering, niet de ego's die alleen maar iets roepen om de volgende dag de krant te halen.'
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in